• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Spring naar de inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

Progressief xenofoob: een contradictio in terminis?

door Matthijs Rooduijn 14/08/2013 0 Reacties

Radicaal-rechtse populistische partijen nemen standpunten in die te typeren zijn als xenofoob. In Nederland geldt dit bijvoorbeeld voor de PVV en (in iets mindere mate) voor de LPF. Regelmatig worden deze partijen daarom als conservatief geclassificeerd. Dat is niet geheel terecht aangezien ze op andere vlakken soms juist zeer progressieve standpunten innemen. Zo zijn sommige radicaal-rechtse populistische partijen zeer sterke voorvechters van bijvoorbeeld de vrijheid van meningsuiting en de rechten van vrouwen en homoseksuelen.

Een belangrijke vraag is of hun kiezers dit ook belangrijke thema’s vinden. Veel onderzoek heeft al aangetoond dat mensen op deze partijen stemmen vanwege hun anti-immigratiestandpunten en omdat ze ontevreden zijn met het functioneren van de politiek. Maar kiezen ze ook voor populistisch radicaal-rechts omdat ze progressief zijn op andere vlakken? De socioloog Willem de Koster en zijn Rotterdamse collega’s hebben onderzoek gedaan naar precies deze vraag (zie hier, paywall).

De onderzoekers stellen twee hypothesen op. De eerste is dat progressieve mensen eerder geneigd zijn op de PVV te stemmen. Het gaat hier dus om alle progressieve mensen. De tweede hypothese is dat alleen bij mensen met etnocentrische attitudes progressieve ideeën zullen leiden tot een stem op de PVV. Dit zou het geval kunnen zijn vanwege twee redenen. Ten eerste zullen veel mensen met etnocentrische ideeën niet willen worden gezien als bekrompen racisten. De progressieve opvattingen van radicaal-rechtse populisten bieden hen een maatschappelijk geaccepteerde reden om toch op hen te stemmen. Ten tweede koppelen radicaal-rechtse populisten hun opvattingen over de vrijheid van meningsuiting en de gelijkheid tussen mannen en vrouwen aan hun etnocentrische standpunten om zo immigranten – die worden geassocieerd met conservatieve opvattingen – buiten te sluiten.

De eerste hypothese blijkt te moeten worden verworpen. Mensen stemmen niet op de PVV vanwege hun opvattingen met betrekking tot de vrijheid van meningsuiting en homorechten, maar vanwege hun ideeën over migratie en integratie. De tweede hypothese wordt wel bevestigd. Maar alleen wanneer het gaat om de vrijheid van meningsuiting. Voor mensen met etnocentrische opvattingen zijn ideeën over de vrijheid van meningsuiting van invloed op hun stemkeuze: hoe progressiever hun ideeën, hoe eerder ze op de PVV zullen stemmen. Maar voor mensen zonder etnocentrische opvattingen geldt het tegenovergestelde: hoe progressiever, hoe minder snel ze op de PVV zullen stemmen.

De vraag is nu: geldt dit ook voor mensen in andere landen die op radicaal-rechtse populistische partijen stemmen? Of is het progressieve Nederland een uitzonderingsgeval? Wie het weet mag het zeggen!

In categorie: Kiezers en publieke opinie, Religie, ideologie en ethiek Tags: Etnocentrisme, Populisme, PVV, radicaal-rechts, Vrijheid van meningsuiting, Xenofobie

Over de auteur

Matthijs Rooduijn
Matthijs Rooduijn
Matthijs Rooduijn is politiek socioloog en werkt als universitair docent bij de afdeling politicologie van de Universiteit van Amsterdam.
Website: http://matthijsrooduijn.nl
  • Sociale media links 

Lees Interacties

Geef een reactie Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primaire Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

Betekent snijden in bijvoorbeeld pensioenen verlies bij de stembus?

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

De beste peilingensites voor de Britse verkiezingen

Podcast

Stuk Rood Vlees Podcast, jaaroverzicht – de tien populairste afleveringen van 2019

2019 was het jaar dat de Stuk Rood Vlees Podcast echt ging lopen. Ik heb me bijna kunnen houden aan … [Lees verder...]

Stuk Rood Vlees Podcast, aflevering 49 – Een ideeëngeschiedenis van het neoliberalisme, met Merijn Oudenampsen

Patrick van Schie, de directeur van de TeldersStichting, het wetenschappelijke bureau van de VVD, … [Lees verder...]

SRV Podcast, episode 48 – UK election update, with Rob Ford

Nigel Farage has declared that the Brexit Party will not field candidates at the upcoming UK general … [Lees verder...]

Populisme

Sociaaldemocratie vs radicaal-rechts: Verlos ons van de fake experts

Vorige week was er een boeiend debat op Twitter over de Deense verkiezingen. Zeker een dozijn … [Lees verder...]

Populistische kiezers steunen óók het partijkartel

In het Nederlandse parlement zitten veel kleine partijen. Het is dus noodzakelijk dat politieke … [Lees verder...]

Stuk Rood Vlees Podcast, episode 30 – Social democracy in crisis, with Tarik Abou-Chadi

Social democratic parties are losing support across Europe. We are joined by Tarik Abou-Chadi … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2019 StukRoodVlees