• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Spring naar de inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

Stealth Democracy

door Tom van der Meer 29/03/2013 0 Reacties

Deze maand werd in Oostenrijk de Anschluss herdacht, de annexatie door nazi-Duitsland 75 jaar geleden. Voor krant Der Standard was het reden de nazisympathieën van de huidige Oostenrijkse bevolking te peilen. De conclusies werden door Nederlandse media overgenomen, soms met priemende vinger naar de Oostenrijkers. Maar liefst 42% van de kiezers zou hebben gezegd dat niet àlles slecht was onder Hitler. Alsof dat nog niet genoeg was, wilden ook nog eens heel veel Oostenrijkers een sterke man aan de macht hebben, vooral ouderen.

Voordat we wijzen naar de Oostenrijkers, is het aardig ze eens met onszelf te vergelijken. Uit de European Values Survey van 2008/2009 (ten tijde van wat toen vooral nog een bankencrisis was) blijkt dat Nederlanders een aanzienlijk sterkere voorkeur hebben voor een sterk leider aan het roer dan Oostenrijkers (40% vs. 23%), hoewel we een nagenoeg even sterke voorkeur hebben voor democratie (91% vs. 92%).

Belangrijker nog: er is niets anti-democratisch aan een voorkeur voor een sterk leider. John Hibbing en Elizabeth Theiss-Morse zetten in Stealth Democracy uiteen dat veel kiezers enerzijds een sterke leider willen en anderzijds meer democratie. Dat is niet met elkaar in tegenspraak. In het democratiebeeld van Stealth Democracy willen de meeste burgers zich het liefste niet bemoeien met de politiek. Ze willen gewoon een sterk leider die doet wat ‘het’ volk wil. Tegelijkertijd willen ze veel democratische middelen – verkiezingen, referenda – om als het eens nodig is alsnog in te grijpen en leiders weg te sturen of te corrigeren. De democratische invloed van burgers is daarmee de meeste tijd onzichtbaar, maar kan snel en gericht worden ingezet: Stealth Democracy.

Het is een democratiebeeld dat het volk tegenover een politieke kaste zet. Het rust op het naïeve idee dat het volk het onderling eigenlijk wel over eens is wat de politiek zou moeten doen (false consensus), maar dat politici verdeeld zijn en juiste oplossingen in de weg staan.  Zowel de sterke leider als de democratische middelen zijn dan vooral gezamelijk een oplossing om die politieke kaste op te breken.

Vandaar dat de voorkeur voor sterk leider en meer burgerinvloed (Stealth Democracy) het sterkst is onder groepen die de politici wantrouwen, ook in Nederland. Maar dat maakt het op nog geen enkele manier anti-democratisch.

Onderwerp: Civil society, Kiezers en publieke opinie Tags: democratie, Publieke opinie, referendum, Stealth democracy, sterk leider

Over de auteur

Tom van der Meer
Tom van der Meer
Tom van der Meer (1980) is Hoogleraar Politicologie, in het bijzonder Legitimiteit, Ongelijkheid en Burgerschap, aan de Universiteit van Amsterdam. Eerder werkte hij bij het Sociaal en Cultureel Planbureau en aan de Radboud Universiteit Nijmegen.Hij is sinds 2015 co-Directeur van het Nationaal Kiezersonderzoek (NKO) en Lokaal Kiezersonderzoek (LKO).Hij doet voornamelijk onderzoek naar Politiek vertrouwen, Kiesgedrag (electorale volatiliteit), Politieke socialisatie, en Sociaal kapitaal (burgerparticipatie, etnische diversiteit).
  • Sociale media links 

Lees Interacties

Geef een reactie Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primaire Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Parool verkoopt gebakken lucht na Amsterdamse burgemeesterspeiling

Willekeurige berichten

Is er leven na de fractie? 45 jaar succesvolle en vooral mislukte afsplitsingen in de Tweede Kamer

10 jaar PVV: StukRoodVlees over Wilders’ kiezers, stemgedrag, bondgenoten, rechtszaken, populisme, en afvalligen

Wie vormen de (bedrijfs)elite?

Podcast

Stuk Rood Vlees Podcast, aflevering 13: De Staatscommissie Parlementair Stelsel beantwoordt uw vragen

Afgelopen week presenteerde de Staatscommissie Parlementair Stelsel haar eindrapport (zie hier) … [Lees verder...]

De Stuk Rood Vlees Podcast, aflevering 12: Matthijs Rooduijn over populisten en hun achterban

Populisme is een groei-industrie voor journalisten en politicologen. De Britse krant The … [Lees verder...]

De Stuk Rood Vlees Podcast, aflevering 11: Cody Hochstenbach over gentrificatie, ruimtelijke ongelijkheden en scheefwonen

In deze aflevering van de Stuk Rood Vlees Podcast spreek ik met Cody Hochstenbach (@CodyHochstenB), … [Lees verder...]

Populisme

The PopuList

Een paar maanden geleden schreef ik hier dat wetenschappers en journalisten voorzichtig moeten zijn … [Lees verder...]

Bevingsgevaar! Radicaal rechts en de Europese verkiezingen (deel 1)

“Een shock, een aardbeving.” Zo noemde de toenmalige Franse premier Manuel Valls de uitkomst van de … [Lees verder...]

Stad versus platteland?

In discussies over onderwerpen als diversiteit, ongelijkheid en klimaat wordt vroeg of laat altijd … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2019 StukRoodVlees