Afgelopen week bereikten de regeringsleiders van de 27 EU-lidstaten een akkoord over de meerjarenbegroting van de Europese Unie. Ik spreek hierover met Matthias Matthijs (Johns Hopkins University en Council on Foreign Relations) die is gespecialiseerd in internationale politieke economie en europese integratie.
Wat stond er allemaal op het spel? Wie waren de hoofdrolspelers en wat is er uiteindelijk beklonken? En wat betekent dit allemaal voor de toekomst van het Europese project?
Volgens Matthias kent de nieuwe meerjarenbegroting weliswaar enkele economische innovaties, maar komt het akkoord tegen een enorme politieke prijs in de vorm van een knieval naar de autoritaire lidstaten Hongarije en (in iets mindere mate) Polen.
Volg Matthias op Twitter via @m2matthijs.
Achtergronden bij deze aflevering:
Download de podcast via iTunes | Spotify | Stitcher | Soundcloud | RSS
Muziek: ‘Pollution‘ door Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0)
Hoezo autoritaire lidstaten Hongarije en Polen. Volgens mij zijn er daar gewoon democratische verkiezingen gehouden:
Wat Hongarije betreft, De OVSE oordeelde dat de fundamentele rechten in zijn nageleefd, maar vonden (mening) dat de verkiezingen ontsierd werden doordat de oppositiepartijen niet dezelfde kansen geboden werden als de regeringspartijen: ,,De overdadige uitgaven aan advertenties die de campagneboodschap van de regerende coalitie versterkten, ondermijnden de mogelijkheden voor deelnemers om op gelijke basis te strijden”, zei een (zegge een!) van de OVSE-waarnemers.
Zoiets dus als hier, waar sommige partijen meer in kas hebben dan andere. Waar de regerende partijen ook geheel gratis buitensporig veel media aandacht krijgen en vlak voor de verkiezingen hun beleid afstemmen op de wensen van de kiezer, om die beloften na de verkiezingen weer snel te vergeten , wat een vorm van kiezersbedrog is.
En dan hebben we het nog niet over het ondemocratische op voorhand uitsluiten van andere partijen.
Hongarije is met geen mogelijkheid te vergelijken met Nederland. In een eerdere podcast legt Matthijs Bogaards uit hoe Orbán de Hongaarse democratie van binnenuit heeft gesloopt.
Het ontkennen van de ondermijning van de democratie en de rechtsstaat in sommige oost europese landen, betekent een gevaar voor de EU. Zowel individuen, politieke partijen als regeringen proberen hiermee de grenzen van de rechtsstaat te verleggen richting autoritaire politiek. Dat de EU hierin nu meegaat zal de huidige EU ondermijnen, en dat is precies het doel van de autoritaire landen, waar inderdaad een meerderheid is voor een dergelijke conservatieve politiek. Progressieve europese landen zullen niet onder een dak kunnen leven met landen die structureel de rechtsstaat ondermijnen.
De economische machthebbers in de EU maakt dat allemaal niets uit. Zij willen geld verdienen met wie dan ook. Hoe dan ook. Daar ligt dan ook het tweede gevaar van ondermijning.