De Gezondheidsraad heeft de regering geadviseerd om ouderen en medische risicogroepen als eerste te vaccineren tegen COVID-19. Het uitgangspunt is dat in een context van schaarste zo de meeste mensenlevens kunnen worden gered. Maar waarom zou je niet overwegen om juist de grootste verspreiders van het virus in te enten? Of mensen in vitale beroepen?
Mijn gast van vandaag is Roland Pierik, rechtfilosoof aan de UvA en lid van de Gezondheidsraad. Roland vertelt over de netelige ethische dilemma’s omtrent vaccineren. We spreken ook over de twijfels onder grote groepen Nederlands over een eventueel vaccin.
Volg Roland op Twitter: @RolandPierik.
Achtergronden bij deze aflevering:
Download de podcast via iTunes | Spotify | Stitcher | Soundcloud | RSS
Muziek: ‘Pollution‘ door Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0)
Gezien de discussie zich vooral richt op het noemen van alle strategiemogelijkheden, die zich ook weer tegenspreken omdat het allemaal zo moeilijk is, lijkt mij duidelijkheid en een goed eenduidige, onderbouwde keuze, zeer noodzakelijk voor draagvlak en overtuigingskracht, alvorens het vaccinatieprogramma start. Veiligheid, duidelijkheid en transparantie zijn randvoorwaarden voor een goede implementatie.
Uitgaande van zowel de grondrechten, maatschappelijke verplichtingen als ook de individuele keuzevrijheid, denk ik dat de volgende aanpak in verschillende situaties rond covid vaccinatie en besmettingsgevaar verdedigbaar, te onderbouwen en acceptabel is:
1. Als het de plicht is dat een ieder zich aan de covid maatregelen houdt, dient dit strikt te worden afgedwongen, en het zich onttrekken daaraan, gesanctioneerd. Hierbij wordt belangrijk de keuze of vaccinatie al dan niet gaat behoren bij de standaard covid maatregelen.
Bij niet indeling van vaccinatie in de standaard covid maatregelen, geldt het volgende regiem:
2. Indien massale vaccinatie van 60 – 70% in zijn toepassing leidt tot groepsimmuniteit, dan is het zich onttrekken daaraan door een kleine minderheid, niet noodzakelijkerwijs strafbaar en kan men een beroep doen op vrije keuzemogelijkheid, onder deze specifieke omstandigheid van voldoende gerealiseerde vaccinatie.
3. Indien de benodigde aantallen van 60 – 70 % vaccinatie niet kunnen worden gehaald voor groepsimmuniteit, dan zou het onttrekken daaraan niet moeten worden geaccepteerd en vaccinatie verplicht worden gesteld. Mensen die zich in die situatie toch niet willen laten vaccineren, worden uitgesloten van bepaalde rechten en situaties die gevaar opleveren voor anderen
4. zo lang er onvoldoende vaccin eenheden beschikbaar zijn, kan vaccinatieplicht niet worden geëist, bij voldoende eenheden wel.
5. indien door een beperkte periode van bescherming, vaccinatie een noodzakelijk structurele periodieke bescherming wordt, worden bovenstaande uitgangspunten ook structureel en periodiek
6. uitgangspunt is een door de autoriteiten goedgekeurd veilig vaccin
7. e.e.a. zal op duidelijke en overtuigende wijze moeten worden gecommuniceerd door de hoogst verantwoordelijke in Nederland, zonder dat door andere betrokkenen bij het keuzeproces een andere boodschap afgegeven of twijfel wordt gezaait.
8. e.e.a. dient te worden ingebed in wet- en regelgeving. Verder geldt het recht van vrije meningsuiting
9. een zekere mate van continue terugkerende besmetting zal waarschijnlijk de nieuwe situatie worden en dient te worden geaccepteerd als beheersbare ziekte voor de massa, maar met individuele slachtoffers. Hiervoor dienen alle huidige effectieve en ook nieuwe maatregelen te worden ingezet.