Je zou bijna vergeten dat we in maart verkiezingen hebben gehad. Het kabinet is sinds januari demissionair, eerst vanwege de val van Rutte-3 naar aanleiding van de toeslagenaffaire en toen waren er natuurlijk de Tweede Kamerverkiezingen. We zijn inmiddels vier en een halve maand na de verkiezingen en eigenlijk moet het échte formeren nog beginnen.
Ik praat hierover verder met Tom van der Meer, hoogleraar politicologie aan de UvA. We spreken over de formatie, over het ontbreken van iedere vorm van urgentie bij Rutte, Kaag en collega’s om een nieuwe regering te vormen, over de ineenstorting van verantwoordingsmechanismes in een tijd waarin vergaande maatregelen worden genomen in verband met de coronacrisis die juist schreeuwen om een volwaardige en legitieme regering, en over nog veel meer.
Achtergronden bij deze aflevering:
- Waarom duren formaties zo lang?
- Lange formatie, stabieler kabinet? Economen slaan plank mis
- Langere formatie, (in)stabielere regering?
- Voorspelling van de mogelijke coalitieakkoorden van 2021
Download de podcast via iTunes | Spotify | Stitcher | Soundcloud | RSS
Muziek: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com
Bij topsport wordt maximale prestatie geleverd, wat partijen nu laten zien is een spel, zonder prestaties.
Macht kunnen blijven uitoefenen, zonder definitieve regering, uit laten wateren van de politieke schade die Rutte en Hoekstra hebben opgelopen, de begroting 2022 kunnen vastleggen zonder nieuw kabinet, uitspelen van PvdA en GL, zijn m.i. de belangrijkste spelletjes die leiden tot gebrek aan initiatief voor een kabinetsformatie. D66/Kaag kan haar momentum niet verzilveren, slim van VVD en CDA en zwak van D66/Kaag die zich laat gijzelen door conservatief rechts.
Partijen laten hun dedain zien voor de kiezers die veel baat hebben bij politieke daadkracht nu, gezien de majeure thema’s. Partijen kennelijk niet. Een brede coalitie is daarom de enige oplossing voor stabiele politiek. Anders nieuwe verkiezingen om de democratie te redden.
“eigenlijk moet het échte formeren nog beginnen.”
Hoezo “eigenlijk” en “échte”?
Een regering in elkaar knutselen bestaat in Nld. altijd uit twee fasen: informatie en formatie.
Het beruchte voorbeeld is 1977. De verkiezingen waren op 25 mei, de eerste informatie duurde een krappe week en de eerste formatie begon op 1 juni. Pas de vierde poging zou lukken; voor het kabinet Van Agt-Wiegel waren 29 dagen informatie en 10 dagen formatie nodig.
Zo ergens half oktober zijn we hier voorbij. Het record voor de langste informatie is volgens mij al lang verbroken. Met het gebrek aan gevoel urgentie heb ik er vertrouwen in dat Rutte de langste demissionaire mp ooit wordt.