• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

Als Duitsland Nederland was…wat was dan de verkiezingsuitslag?

door Gijs Schumacher 23/09/2013 6 Reacties

Duitsland lijkt een baken van politieke stabiliteit: ze hebben slechts vier partijen in het parlement, er zijn maar een paar coalities mogelijk, Merkel wordt waarschijnlijk weer bondskanselier, etc, etc. Vooral in vergelijking met Nederland: 11 partijen in het parlement, alternatieve coalities mogelijk en noodzakelijk (want geen meerderheid in Eerste Kamer), en de evaluatie van de premier is redelijk dramatisch. Kunnen we dit verklaren door een verschil in Duitse en Nederlandse mentaliteit? Of is het simpelweg het Duitse kiessysteem dat de verschillen in hoeveelheid partijen en coalitiemogelijkheden verklaart? Kortom, hoe zouden de Duitse verkiezingen zijn verlopen als Duitsland het Nederlandse kiessysteem heeft?

Het Duitse kiessysteem verschilt op twee manieren van Nederland: 1) het combineert een districtssysteem met een proportioneel systeem en 2) het heeft een kiesdrempel van 5%. Om Duitsland met Nederland te vergelijken haal ik de kiesdrempel weg en tel ik alleen de stemmen op de partijlijsten mee (elke kiezer kiest twee keer: district en partijlijst). Voor de Nederlandse methode, check deze eerdere stukroodvlees post. De resultaten van de Duitse verkiezingen a la Hollandaise staan in het figuur hieronder:

DE_alt_vote

 

Een paar dingen vallen direct op in deze alternatieve uitslag: er zijn nu 8 partijen in het parlement, met een radicaal-rechtse partij (NDP), een anti-Europa partij (AfD), de Piratenpartij en de liberale FDP. Het effectief aantal partijen in dit parlement is 3.76 (waarbij CDU en CSU 1 partij zijn). In het net verkozen Duitse parlement is dat 2.8 en in Nederland is dat momenteel 4.06. Het alternatieve systeem heeft dus bijna een gelijk aantal effectief aantal partijen dan Nederland. Als we de coalitie-mogelijkheden in de alternatieve situatie vergelijken met die in de huidige situatie (zie hieronder), dan zijn er in de huidige situatie eigenlijk meer (realistische) alternatieven, namelijk (1) CDU + SPD, (2) CDU + Grunen en wellicht (3) SDP + Grunen + Die Linke. In de alternatieve situatie is optie 3 getalsmatig onmogelijk. Ook CDU + FDP is te klein, en coalities met NDP, AfD en Piratenpartij zijn onrealistisch.

DE_real_vote

 

Als Duitsland echt het kiessysteem van Nederland had gehad dan was het kiesgedrag natuurlijk ook anders geweest. Waarschijnlijk leidt dit tot meer steun voor kleine partijen, omdat in de huidige situatie de kiesdrempel een stem voor een kleine partij minder waard maakt. Kortom, in dat geval zal de Duitse uitslag nog meer op die van Nederland lijken.

Ik durf ook te beweren dat het vertrouwen van de Duitse kiezer in Merkel aanzienlijk lager zou zijn als zij – net als Rutte en Balkenende – voortdurend in broze en ideologisch meer diverse coalities moest regeren. Kortom, we kunnen veel verschil – maar niet alles!- tussen Nederlandse en Duitse politiek ophangen aan het verschil in kiessysteem.

Categorie: Kiezers en publieke opinie Tags: Duitsland; Merkel; kiessysteem

Over de auteur

Gijs Schumacher
Gijs Schumacher (1982) is Universitair Hoofddocent Politicologie aan de Universiteit van Amsterdam. Zijn onderzoek gaat over politiek gedrag van kiezers en van elites. In het specifiek richt hij zich op emoties, partij organisaties, vertegenwoordiging, populisme en persoonlijkheid. Hij is tevens (co-) directeur van het Hot Politics Lab.
Website: http://gijsschumacher.nl
  • Sociale media links 

Lees Interacties

Reacties

  1. Armen Hakhverdian zegt

    23/09/2013 om 13:14

    Iemand (Gijs? 😉 ) zou eens voor deze uitslag de Gallagher-index (http://www.tcd.ie/Political_Science/staff/michael_gallagher/ElSystems/Docts/ElectionIndices.pdf) moeten uitrekenen. Mijn intuïtie zegt dat deze uitslag namelijk tot de meest disproportionele sinds WOII moet behoren omdat twee partijen net niet de kiesdrempel hebben gehaald…

    Login om te reageren
  2. Gijs Schumacher zegt

    23/09/2013 om 13:26

    Zou je voor Duitsland dan de constituency votes of the party list votes gebruiken? Enig idee wat gangbaar is?

    Login om te reageren
  3. Armen Hakhverdian zegt

    23/09/2013 om 13:43

    Volgens mij gewoon de Zweitstimmen gebruiken voor de vote shares…

    Login om te reageren
  4. Armen Hakhverdian zegt

    23/09/2013 om 13:52

    Ik kom op 7.85 uit…

    Login om te reageren
  5. Gijs Schumacher zegt

    23/09/2013 om 13:53

    ik ook, momentje dan zet ik de grafiek online

    Login om te reageren
  6. Armen Hakhverdian zegt

    23/09/2013 om 14:09

    Leek me wat hoog, maar heb 2009 nagerekend en kom op dezelfde score als Gallagher. Nou, tot zover het kiesstelsel als ’transmission belt for political grievances’…

    Login om te reageren

Geef een reactie Reactie annuleren

Je moet ingelogd zijn op om een reactie te plaatsen.

Primaire Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

Identiteitspolitiek: wat politiek is voor de een, is persoonlijk voor de ander

Nieuwe partij van afsplitsers, oud verschijnsel

Grappig of niet? Waarom mensen zo verschillend reageren op politieke satire

Podcast

Episode 132 – The 2025 German elections, with Tarik Abou-Chadi

We are joined by Tarik Abou-Chadi (Oxford) to discuss the dystopian reality of the 2025 German … [Lees verder...]

Aflevering 131 – Het regionale kiesstelsel van Pieter Omtzigt, met Henk van der Kolk en Simon Otjes

De Stuk Rood Vlees podcast is terug, en wel met een gortdroge aflevering over kiesstelsels! In het … [Lees verder...]

Episode 130 – Countdown to Extinction (UK edition), with Rob Ford

It's time for our UK election preview with our old pal Rob Ford (University of Manchester). Are the … [Lees verder...]

Populisme

Wie is er bang van ‘het volk’? Politiek elitisme in vier Europese landen

Het succes van populisme leidde de afgelopen jaren tot een omvangrijke literatuur rond de vraag wie … [Lees verder...]

Aflevering 127 – Waardenloze politiek (en een stukje formatie), met Tom van der Meer

Tom van der Meer (UvA) schuift aan om te vertellen over zijn nieuwste boek 'Waardenloze politiek: … [Lees verder...]

Plaatjes van de electoraatjes 2023: de PVV

Op 22 november zijn er verkiezingen voor de Tweede Kamer. In deze serie gaan wij aan de hand van een … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2025 StukRoodVlees

Copyright © 2025 · SRV Theme op Genesis Framework · WordPress · Log in