• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

De emotiemaatschappij: Is die collectieve rouwverwerking werkelijk zo nieuw?

door Tom van der Meer 24/08/2014 1 Reactie

De indrukwekkende uitingen van collectieve rouw na het dramatische neerschieten van vlucht MH17 boven Oekraïne volgden kort na de collectieve jubelstemming door de prestaties van het Nederlands elftal. De Volkskrant besteedde dit weekend daarom aandacht aan de emotiemaatschappij. Vroeger, zo luidt het beeld, uitten Nederlanders hun emoties niet zo collectief, in lijn met calvinistische tradities.

De verbazing over de emotiemaatschappij is niet nieuw. Bijna 10 jaar geleden schreef SCP-onderzoeker Joep de Hart een prachtig essay: Voorbeelden en nabeelden. Hij plaatst recente collectieve emoties in een historische context:

  • de dood en begrafenis van politici (de begrafenis van Fortuyn in 2002 en die van Domela Nieuwenhuis in 1919)
  • de dood en begrafenis van volkszangers (André Hazes in 2004, Johnny Jordaan in 1989)
  • koninklijke huwelijken (WA en Maxima in 2002, Beatrix en Claus in 1966, Juliana en Bernhard in 1937)
  • sportverdwazing rond het Nederlands Elftal (EK 1988, WK 1974, WK 1934)

De Hart concludeert dat de collectieve uiting van emoties wijst op de emancipatie van volkse sentimenten: “Een steeds gemeleerder gezelschap geeft er blijk van. (…) Het ongeremd uiten van emoties in de publieke ruimte is toegenomen.” Maar ook stelt hij: “Het massaal toestromen bij gebeurtenissen dateert niet van de laatste jaren. (…) Wat wel veranderd lijkt, is de ongeremdheid waarmee emoties bij zulke gelegenheden worden geuit, het plengen van de ‘publieke tranen’ en de ongemaskeerde wijze waarop die door de media worden doorgegeven.”

Zo plots is de overgang van Nederland als zuinig calvinistisch landje uit de jaren 50 naar de emotiemaatschappij van nu dus niet geweest.

Maar leest u het essay vooral zelf.

Filed Under: Uncategorized

Over de auteur

Tom van der Meer
Tom van der Meer (1980) is Hoogleraar Politicologie, in het bijzonder Legitimiteit, Ongelijkheid en Burgerschap, aan de Universiteit van Amsterdam. Eerder werkte hij bij het Sociaal en Cultureel Planbureau en aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Hij is sinds 2015 co-Directeur van het Nationaal Kiezersonderzoek (NKO) en Lokaal Kiezersonderzoek (LKO). Hij doet voornamelijk onderzoek naar Politiek vertrouwen, Kiesgedrag (electorale volatiliteit), Politieke socialisatie, en Sociaal kapitaal (burgerparticipatie, etnische diversiteit).
  • Sociale media links 

Reader Interactions

Comments

  1. Guido Klerk says

    25/08/2014 at 01:09

    De lijst kan je nog veel langer maken. De massale demonstraties als tegen de kernwapens en tegen de Vietnamoorlog waren in wezen toch ook publieke volkse sentimenten?

    Wat je wel merkt is dat als de nationale tv erbij aanwezig is de show groteske vormen aanneemt. Men wilt wat meer emotie laten zien om het beter over te laten komen. Stilstaan bij een begrafenis zegt ineens niet meer genoeg, er moet uit respect geklapt worden. Die emotie is deels show. Men klapt omdat men weet dat ze met hun snufferd op tv zijn. Niemand klapt spontaan op de begrafenis van zijn eigen vader.

    Log in om te reageren

Geef een reactie Reactie annuleren

Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.

Primary Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

Spannende verkiezingen, hogere opkomst?

Britse Toestanden in Nederland?

Stuk Rood Vlees Podcast, aflevering 5: Herman van de Werfhorst over kansenongelijkheid in het onderwijs

Podcast

Episode 106 – “I’m f**king furious and I don’t f**king care anymore”, with Rob Ford

Rob Ford (University of Manchester) joins us to discuss the resignation of Liz Truss and the sorry … [Lees verder...]

Episode 105 – A new prime minister and a new monarch, with Rob Ford

For the first time ever, the UK acquired a new prime minister and a new monarch in the same week. … [Lees verder...]

Aflevering 104 – Terugblik gemeenteraadsverkiezingen, met Josje den Ridder, Simon Otjes en Tom van der Meer

We gaan de gemeenteraadsverkiezingen nabeschouwen met Josje den Ridder (SCP), Simon Otjes … [Lees verder...]

Populisme

Analyse van raadsinstrumenten laat zien: ook in gemeenteraden heerst het monisme

Het is alweer ruim een half jaar geleden dat de gemeenteraadsverkiezingen plaatsvonden. Inmiddels … [Lees verder...]

Gevoelens van culturele afstand als verklaring voor de opleidingskloof in anti-establishment-opvattingen en -gedrag

In veel Westerse democratieën leven onder een aanzienlijk deel van de bevolking … [Lees verder...]

Aflevering 94 – De ‘Heilige Alliantie’ tussen orthodoxe christenen en radicaal-rechts, met Sander Rietveld

Mijn gast van vandaag is Sander Rietveld, politicoloog en onderzoeksjournalist bij Zembla. Sander … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2023 StukRoodVlees

Copyright © 2023 · SRV Theme op Genesis Framework · WordPress · Log in