• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

De PVV-vijver

door Matthijs Rooduijn 09/10/2013 1 Reactie

Volgens de laatste Peilingwijzer van Tom Louwerse staat de PVV op 29 tot 33 zetels in de peilingen. De partij van Geert Wilders is daarmee virtueel de grootste partij van het land, en laat de concurrentie bovendien ver achter zich. De tweede partij, de VVD, staat met 20-24 zetels op maar liefst 10 zetels minder. Waar komen deze PVV-kiezers vandaan? Wat is de vijver waaruit Wilders al deze steun bij elkaar vist?

Uit veel onderzoek blijkt dat het Nederlandse electoraat kan worden ingedeeld aan de hand van twee ideologische dimensies. De eerste is de klassieke sociaaleconomische links/rechts-dimensie, en de tweede is een sociaal-culturele dimensie waarop onderwerpen als immigratie/integratie en Europese eenwording centraal staan. Op de eerste dimensie staan voorstanders van een grote staat tegenover mensen die juist vinden dat de overheid zich zo weinig mogelijk met burgers moet bemoeien (links versus rechts), en op de tweede dimensie staan kosmopolitische voorstanders van immigratie en Europese integratie tegenover nationalistische tegenstanders van ‘multiculturalisme’ en verdere Europese eenwording (liberalen versus autoritaristen). Je zou kunnen zeggen dat er hierdoor 4 typen kiezers bestaan: links-autoritaristen, rechts-autoritaristen, links-liberalen en rechts-liberalen.

 

Figuur

Bron: Lefkofridi et al. 2013

 

In veel West-Europese landen kampen de links-autoritaristische kiezers echter met een probleem: er is een gebrek aan partijen met soortgelijke attitudes (zie bijvoorbeeld dit artikel van Wouter van der Brug en Joost van Spanje, paywall). Deze kiezers zullen daarom moeten kiezen tussen óf een linkse partij, óf een autoritaristische.

Uit onderzoek van Zoe Lefkofridi, Markus Wagner en Johanna Willmann blijkt dat deze keuze afhankelijk is van welk onderwerp kiezers het belangrijkst vinden (zie hier, paywall). Kiezers die economische onderwerpen het belangrijkst vinden gaan uiteindelijk voor een linkse partij, terwijl degenen die onderwerpen met betrekking tot migratie het belangrijkst vinden op een autoritaristische partij stemmen. Aangezien het grootste gedeelte van deze kiezers economische onderwerpen het belangrijkst vindt, stemt het merendeel links.

Maar waarom staat de PVV nu dan zo hoog in de peilingen? Aangezien we midden in een economische crisis zitten zou je toch eerder verwachten dat nóg meer links-autoritaristen de economie belangrijk vinden, en dus op linkse partijen stemmen? De reden dat de PVV toch zo hoog in de peilingen staat heeft er mogelijk mee te maken dat de partij zich de laatste tijd steeds meer als een links-autoritaristische partij is gaan profileren. De koppeling van een anti-bezuinigingsboodschap aan harde anti-immigratieretoriek en sterk Eurosceptische geluiden valt in vruchtbare aarde bij links-autoritaristische kiezers.

De PVV vist dus in een behoorlijke electorale vijver (volgens Lefkofridi, Wagner en Willmann is ongeveer een derde van het Nederlandse electoraat links-autoritaristisch). Met het nieuwe profiel van de PVV lijkt het er niet meer zoveel toe te doen of de vissen in deze vijver economie of immigratie het belangrijkst vinden.

Filed Under: Kiezers en publieke opinie, Religie, ideologie en ethiek Tagged With: kiezers, Populisme, Wilders

Over de auteur

Matthijs Rooduijn
Matthijs Rooduijn
Matthijs Rooduijn is universitair docent bij de afdeling Politicologie van de Universiteit van Amsterdam.
Website: http://matthijsrooduijn.nl
  • Sociale media links 

Reader Interactions

Comments

  1. Avatardirkmjk says

    16/10/2013 at 18:56

    Interessant. Overigens is het artikel van Lefkofridi e.a. inmiddels (?) beschikbaar als open access

    Log in om te reageren

Geef een reactie Antwoord annuleren

Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.

Primary Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

Vindt dé kiezer Rutte’s Oekraïne-bijsluiter voldoende?

Bindend Studie Advies: Hoe hoog moet de lat liggen?

Trump blaast CIA op

Podcast

Aflevering 92 – Het kabinet-Rutte III treedt af, met Tom Louwerse en Tom van der Meer

Het kabinet-Rutte III is afgetreden vanwege het zogenaamde toeslagenschandaal. De Belastingdienst, … [Lees verder...]

Episode 91 – Coup, insurrection, or what? with Abbey Steele

Last Wednesday an armed mob attacked and occupied the U.S. Capitol Building where both houses of … [Lees verder...]

Episode 90 – The Nightmare Before Brexit, with Rob Ford

Who else to turn to for our Christmas Special than our old pal Rob Ford (University of Manchester). … [Lees verder...]

Populisme

Plaatjes van de electoraatjes: FVD

Op 17 maart zijn er verkiezingen voor de Tweede Kamer. In deze serie ga ik aan de hand van een … [Lees verder...]

Aflevering 87 – De crisis bij Forum voor Democratie, met Sarah de Lange en Léonie de Jonge

Deze aflevering staat in het teken van de crisis bij Forum voor Democratie. Waarom ontplofte juist … [Lees verder...]

Corona en radicaal-rechts populisme: einde van een tijdperk?

Betekent de coronacrisis het begin van het einde van het radicaal-rechtse populisme in Europa? Deze … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2021 StukRoodVlees

Copyright © 2021 · SRV Theme op Genesis Framework · WordPress · Log in