• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

De ‘riff-raff’-ers van het Maagdenhuis

door Rens Vliegenthart 03/09/2015 5 Reacties

Het academisch jaar is begonnen met aan de Universiteit van Amsterdam de nodige strubbelingen rond de opening. Daarnaast meldde onderwijsminister Bussemaker afgelopen vrijdag aan de Tweede Kamer dat de door de UvA gemaakte kosten van de Maagdenhuisbezetting niet op de bezetters verhaald zouden worden. Al met al een mooie gelegenheid voor Kamerleden Michel Rog (CDA) en Pieter Duisenberg (VVD) om in Trouw onder de titel ‘Pak de slopers van het Maagdenhuis aan’ nog eens een keer uit te leggen waarom zij vinden dat dit een volledig verkeerde gang van zaken is. Dat is zeker niet de eerste keer: voor de zomer zijn zij zowel in de Tweede Kamer als ook in de publiciteit druk bezig geweest hun afkeer van de bezetters duidelijk te maken (voorbeeld). Het is in ieder geval hun meest zichtbare bijdrage aan de veelheid van discussies tijdens en na de bezetting van het Maagdenhuis.

 

Riff-raff framing

Het is een veelgebruikte strategie van politici en belanghebbenden: demonstranten neerzetten als onruststokers en de criminele aspecten van hun gedrag benadrukken. De wetenschappelijke literatuur over sociale bewegingen kent hiervan een groot aantal voorbeelden, die samengevat kunnen worden onder het idee van ‘riff-raff’ framing. Al in 1973 identificeerden Joe Feagin en Harlan Hahn in hun analyse van grootschalige onrusten in Amerikaanse achterstandswijken in de jaren ’60 ‘riff-raff’ of ‘rioting for fun and profiting’ als de meestgebruikte interpretatie van de gebeurtenissen in het publieke debat. In een studie (paywall) naar de manier waarop verschillende actoren de onrusten in Franse banlieus in 2005 naar voren brachten in de media bleek het ‘riff-raff’ frame één van de meestgebruikte. Zo stelde toenmalig minister van Binnenlandse Zaken Nicolas Sarkozy continu dat de rellers uitschot waren en met harde hand aangepakt diende te worden. Dit type framing resoneert fijn in de media: criminalisering van demonstranten zet de tegenstellingen op scherp en benadrukt de sterkte van het aanwezige conflict.

 

Effectieve strategie

Het is natuurlijk niet onlogisch dat politici die het niet eens zijn met de claims van de demonstranten deze framing gebruiken. In veel gevallen fungeert het in ieder geval als een effectieve methode om de betreffende groep demonstranten buiten het debat te plaatsen en als illegitiem weg te zetten.

In het geval van de Maagdenhuisbezetters weten Rog en Duisenberg ook wel dat het onwaarschijnlijk is dat zij hun zin zullen krijgen en de studenten voor de schade zullen opdraaien. Toch betekent dat geenszins dat dit voor hen een nutteloze exercitie is: het leidt de aandacht af van de claims van actiegroepen als De Nieuwe Universiteit – waar CDA en VVD toch weinig mee op hebben – en tast hun legitimiteit aan. En dat dit ook nog eens kan middels het benadrukken van een harde lijn tegen criminaliteit, welke goed ligt bij de achterbannen van beide partijen, is mooi meegenomen.

Filed Under: Civil society, Media, Politieke partijen Tagged With: Framing, Maagenhuisbezetting, sociale bewegingen, UvA

Over de auteur

Rens Vliegenthart
Rens Vliegenthart (1980) is hoogleraar Media en Samenleving bij de afdeling communicatiewetenschap aan de Universiteit van Amsterdam. Hij is wetenschappelijk directeur van de Amsterdam School of Communication Research en editor van het politicologische tijdschrift Acta Politica. In zijn onderzoek houdt hij zich bezig met de interactie tussen media en politiek en de effecten van mediaberichtgeving op kiezers.
Website: http://rensvliegenthart.com
  • Sociale media links 

Reader Interactions

Comments

  1. Bob Lagaaij says

    03/09/2015 at 19:01

    En hoe dan met die ,,achtergestelde” , die tot ver in zijn – hopelijk werkzame – leven wordt achtervolgd met een schadeclaim (die hij nooit zal kunnen betalen). Ook ,,framing”?

    Log in om te reageren
  2. Bart says

    04/09/2015 at 09:55

    Je stuk wordt onpartijdiger en daardoor overtuigender wanneer je ook de framing van Gunning had betrokken. Beide partijen in het conflict waren en zijn daarin niet onbedreven. Een eenzijdig stuk als dit hoort niet op dit blog thuis.

    Log in om te reageren
  3. Rens Vliegenthart says

    04/09/2015 at 10:14

    @Bart – het is zeker waar dat ook de bezetters actief (soms meer, soms minder succesvol) hebben geprobeerd de situatie in hun voordeel te presenteren (framen). Omdat dit een kort blog is en een directe reactie op de actualiteit heb ik mij hier beperkt tot de discussie rond het verhalen van de schade. Het is mijns inziens een tamelijk feitelijke analyse, dus je opmerking over partijdigheid kan ik niet zo goed plaatsen.

    Log in om te reageren
  4. Bart says

    04/09/2015 at 18:01

    @Rens – in beide voorbeelden die je geeft (VS en Frankrijk) zijn het respectievelijk de bewoners van ‘achterstandswijken’ en ‘demonstranten’ die door de overheid worden geframed. Dat klinkt in combinatie met woorden als ‘resoneert fijn’ en ‘criminalisering van demonstranten’ als framing van machtelozen door de machtige overheid. De keuze van dergelijke voorbeelden is mijns inziens niet zo neutraal als je wellicht denkt. Als lezer leid ik hieruit namelijk sympathie af voor die arme studenten die door de machtige overheid worden geframed. Maar wellicht ben ik de enige…. en zie ik slechts schimmen.

    Log in om te reageren
  5. Meurs A.M. says

    04/09/2015 at 21:34

    Het is al heel lang bekend dat de ‘schade’ van het Maagdenhuis nooit op de bezetters verhaald zal/kan worden. Op de eerste plaats omdat het CvB bluffend het bedrag wel een keer in de publiciteit heeft gegooid, dat nog steeds door hen die dit goed uitkomt klakkeloos wordt overgenomen, maar dit schadebedrag nooit heeft kunnen onderbouwen. Rog en Duisenberg halen de truc uit die Wilders ook vaak toepast: iets roepen voor de conservatieve achterban waarvan roeper weet dat het niet haalbaar is, bijvoorbeeld omdat het door Europa is verboden of bijvoorbeeld omdat het tegen de grondwet is. Het gaat niet om werkelijk te bereiken wat ze roepen maar om indruk te maken op hun kiezers. Om in de stijl van wat Maagdenhuisbezetters al vanaf 1969 werd verweten te blijven: Een loze kreet.

    Log in om te reageren

Geef een reactie Reactie annuleren

Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.

Primary Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

Hoe versterken we de controlefunctie van het parlement?

Strategisch thuisblijven is tricky

Is Euroscepsis aanstekelijk?

Podcast

Episode 106 – “I’m f**king furious and I don’t f**king care anymore”, with Rob Ford

Rob Ford (University of Manchester) joins us to discuss the resignation of Liz Truss and the sorry … [Lees verder...]

Episode 105 – A new prime minister and a new monarch, with Rob Ford

For the first time ever, the UK acquired a new prime minister and a new monarch in the same week. … [Lees verder...]

Aflevering 104 – Terugblik gemeenteraadsverkiezingen, met Josje den Ridder, Simon Otjes en Tom van der Meer

We gaan de gemeenteraadsverkiezingen nabeschouwen met Josje den Ridder (SCP), Simon Otjes … [Lees verder...]

Populisme

Analyse van raadsinstrumenten laat zien: ook in gemeenteraden heerst het monisme

Het is alweer ruim een half jaar geleden dat de gemeenteraadsverkiezingen plaatsvonden. Inmiddels … [Lees verder...]

Gevoelens van culturele afstand als verklaring voor de opleidingskloof in anti-establishment-opvattingen en -gedrag

In veel Westerse democratieën leven onder een aanzienlijk deel van de bevolking … [Lees verder...]

Aflevering 94 – De ‘Heilige Alliantie’ tussen orthodoxe christenen en radicaal-rechts, met Sander Rietveld

Mijn gast van vandaag is Sander Rietveld, politicoloog en onderzoeksjournalist bij Zembla. Sander … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2023 StukRoodVlees

Copyright © 2023 · SRV Theme op Genesis Framework · WordPress · Log in