• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

Opnieuw een curieus plan van het CDA: kiesdrempel tegen verversing politiek

door Tom van der Meer 07/11/2014 2 Reacties

Het CDA in Zuid-Holland lijkt de weg kwijt. De afdeling vindt dat Nederland ‘meer dan genoeg politieke avonturiers en te weinig stabiele partijen’ heeft. Bovendien zou dit tot een minder sterke dominantie van populisme leiden.

Het plan van het CDA is bizar. Het impliceert dat de kleine partijen instabieler zouden zijn dan de grote. Waar de CDA-afdeling dat op baseert is me onduidelijk. Je zou toch zeggen dat GPV, RPF (nu ChristenUnie), SGP, D66 tussen 2006 en 2010, en de Partij voor de Dieren sinds 2006 hebben aangetoond dat kleine partijen uitermate stabiel kunnen zijn. Dat geldt inderdaad niet voor de ouderenpartijen van de jaren negentig, noch voor die van nu. Maar daartegenover staan de woelingen binnen de toch uitermate grote LPF (2002-2006), of de openlijk gevoerde strijd binnen de VVD (Rutte tegen Verdonk) en het CDA zelf (tijdens de coalitie-onderhandelingen in 2010).

Niet kleine partijen dragen het risico van instabiliteit, maar enerzijds nieuwe partijen en anderzijds partijen die zich moeten aanpassen aan de nieuwe (culturele) conflictlijn in de Nederlandse politiek. En dat moet je niet willen aanpakken door drempels op te werpen.

Op BNR was deze morgen een ander argument te horen: de CDA-afdeling wil  een drempel om zo democratisch gelegitimeerde, bredere volkspartijen af te dwingen. Maar ook het beeld dat kleine partijen geen relevante democratische bijdrage zouden leveren, of geen serieuze representatieve functie vervullen is niet houdbaar.

De facto pleiten de christen-democraten met hun kiesdrempel tegen kleine partijen voor een drempel tegen verversing van het politieke systeem. Minderheden zullen minder makkelijk toegang vinden; deelbelangen evenmin. De gevestigde partijen zullen minder worden uitgedaagd, en minder noodzaak zien zich aan te passen.

Is dat werkelijk wat het CDA wil?

Het is in elk geval wel een nieuwe motivatie voor de kiesdrempel. Eerder al is aangetoond dat kiesdrempels niet leiden tot een eenvoudiger coalitievorming (dat leidt onder te veel middelgrote partijen, niet onder te veel kleine partijen), en schadelijk is voor de representatie van minderheden en het vertrouwen in de politiek.

Maar ach, laten we dit voorstel met een korreltje zout nemen. Zelfs als het CDA dit werkelijk zou steunen, is de kans dat ze de aanpassing invoeren als ze weer mogen meeregeren erg klein. Vorige maand schreef ik al dat dit soort plannen vooral opkomen in de oppositie, en over het algemeen als sneeuw voor de zon verdwijnen zodra partijen weer mogen regeren. En ook van dat andere plannetje van het CDA hebben we niets meer gehoord.

Categorie: Kiezers en publieke opinie Tags: cda, instabiel, kiesdrempel, kleine partijen, politieke avonturiers, Populisme

Over de auteur

Tom van der Meer
Tom van der Meer (1980) is Hoogleraar Politicologie, in het bijzonder Legitimiteit, Ongelijkheid en Burgerschap, aan de Universiteit van Amsterdam. Eerder werkte hij bij het Sociaal en Cultureel Planbureau en aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Hij is sinds 2015 co-Directeur van het Nationaal Kiezersonderzoek (NKO) en Lokaal Kiezersonderzoek (LKO). Hij doet voornamelijk onderzoek naar Politiek vertrouwen, Kiesgedrag (electorale volatiliteit), Politieke socialisatie, en Sociaal kapitaal (burgerparticipatie, etnische diversiteit).
  • Sociale media links 

Lees Interacties

Geef een reactie Reactie annuleren

Je moet ingelogd zijn op om een reactie te plaatsen.

Primaire Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

Algoritmes, autonomie en verkiezingen

De impact van terrorisme op de representatieve democratie: bewijs uit Frankrijk

Slechte verliezers?

Podcast

Aflevering 133 – Wilders blaast het kabinet op, met Henk van der Kolk en Simon Otjes

Geert Wilders heeft zijn steun aan het kabinet ingetrokken. En zoals het een extraparlementair … [Lees verder...]

Episode 132 – The 2025 German elections, with Tarik Abou-Chadi

We are joined by Tarik Abou-Chadi (Oxford) to discuss the dystopian reality of the 2025 German … [Lees verder...]

Aflevering 131 – Het regionale kiesstelsel van Pieter Omtzigt, met Henk van der Kolk en Simon Otjes

De Stuk Rood Vlees podcast is terug, en wel met een gortdroge aflevering over kiesstelsels! In het … [Lees verder...]

Populisme

Wie is er bang van ‘het volk’? Politiek elitisme in vier Europese landen

Het succes van populisme leidde de afgelopen jaren tot een omvangrijke literatuur rond de vraag wie … [Lees verder...]

Aflevering 127 – Waardenloze politiek (en een stukje formatie), met Tom van der Meer

Tom van der Meer (UvA) schuift aan om te vertellen over zijn nieuwste boek 'Waardenloze politiek: … [Lees verder...]

Plaatjes van de electoraatjes 2023: de PVV

Op 22 november zijn er verkiezingen voor de Tweede Kamer. In deze serie gaan wij aan de hand van een … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2025 StukRoodVlees

Copyright © 2025 · SRV Theme op Genesis Framework · WordPress · Log in