Een paar feiten over media en anti-immigratiepartijen

De manier waarop media wereldwijd, maar zeker ook in Nederland, de afgelopen dagen over de verkiezingen in Zweden rapporteerden, roept op zijn minst de nodige vragen op (zie bijvoorbeeld de timeline van Cas Mudde). De winst van de anti-immigratiepartij Sweden Democrats is aanmerkelijk kleiner dan verwacht en de resultaten duiden niet op een duidelijke afwijzing van het open vluchtelingenbeleid. Toch domineert de winst van de SD en deze interpretatie van hun succes al wekenlang in de media (zie hier en hier bijvoorbeeld de Nederlandse berichtgeving na de uitslagen). Tijd voor journalisten om zich te realiseren dat de manier waarop zij over immigratie en integratie en anti-immigratiepartijen rapporteren niet zonder gevolgen is. Een kort (en verre van uitputtend) overzicht van uitkomsten van wetenschappelijk onderzoek naar deze relatie:

• De zichtbaarheid van het immigratie-onderwerp in de media vergroot de electorale steun voor anti-immigratiepartijen (voor België, Nederland);
• De zichtbaarheid van anti-immigratiepartijen en hun leiders vergroot hun populariteit (voor Nederland) en electorale steun (zie hier voor diverse landen, en voor het Verenigd Koninkrijk);
• Een negatieve toon in berichtgeving over immigranten vergroot anti-immigratie attitudes (voor Duitsland, Nederland en Spanje);
• Een koppeling in de berichtgeving van immigratie met thema’s als criminaliteit en onderwijs(achterstand) vergroot de publieke bezorgdheid over immigranten (zie hier voor het Verenigd Koninkrijk);
• Als in de berichtgeving politieke elites de schuld krijgen toegewezen van nationale problemen, zullen mensen eerder geneigd zijn op populistische partijen te stemmen (hier).

De collectieve obsessie van veel Westerse media met het (uitvergrote) succes van anti-immigratiepartijen en de specifieke manier waarop zij daarover berichten, is dus niet zonder gevolgen. Dit belangrijke inzicht zou in de recente discussies over de manier waarop journalisten omgaan met deze partijen een prominentere rol mogen spelen.