Nu alle stemmen voor de Provinciale Statenverkiezingen zijn geteld, kunnen we voorzichtig de balans opmaken. Eén van de meest in het oog springende resultaten is toch de enorme versnippering van het Nederlandse partijstelsel. De grootste partij, de VVD, haalde gisteren nog geen 16% van de stemmen…
Om die versnippering in kaart te brengen heb ik het effectief aantal politieke partijen (EAPP) in de Eerste en Tweede Kamer in kaart gebracht. Deze maat telt niet alleen het aantal partijen in een parlement, maar houdt ook rekening met de grootte van de partijen. Wanneer je twee partijen met ieder 40% van de stemmen zou hebben en tien kleinere partijen met elk een handjevol stemmen, is er niet echt sprake van versnippering. Maar een situatie met zes middelgrote partijen met ieder tussen de 10-20% is natuurlijke andere koek. EAPP is dus een mooie maat om fragmentatie in partijstelsels te bepalen.
Hieronder staat het effectief aantal partijen in de Eerste en Tweede Kamer vanaf 1987. (Ik begin de analyse bij de Statenverkiezingen van 1987 omdat dat de eerste verkiezingen waren sinds de grondwetswijziging van 1983 waarin werd bepaald dat de Eerste Kamer een zittingsperiode van vier jaar zou krijgen en alle 75 leden gelijktijdig zouden worden gekozen door leden van de Provinciale Staten.)
De Eerste Kamer die gaat ontstaan nadat de nieuwe leden van de Provinciale Staten hun stem hebben uitgebracht op 26 mei is ongekend gefragmenteerd. Een EAPP-score van 8,3; dat zijn Belgische toestanden…
Hans van den Broek zegt
Dit zou een interessant artikel kunnen zijn, maar het mist een aantal essentiele zaken. Wat het artikel nu slechts zegt is: “ik heb de EAPP berekend, deze is 8,3, dat is niet goed”. Meer zegt het artikel niet. What about: hoe wordt de EAPP berekend? Is er een historische EAPP vergelijking met Belgie gemaakt? (anders valt de uitspraak “Dit zijn Belgische toastanden” uiteraard helemaal niet te rechtvaardigen) Wat zegt een EAPP cijfer verder over de efficiency van een politiek orgaan, of de coalities, is er een verschil tussen niveaus van politieke organen (Gemeenteraad/Staten/etc)?
Dit artikel gaat over iets (versnippering van het politieke landschap, verlies van politieke slagkracht) wat enorm interessant is en nog super actueel bovendien. Uitstekende onderwerpkeuze en de EAPP belooft een nuttig en hanteerbaar instrument te zijn, maar zonder bewijsbare uitspraken en een verdere analyse kan ik hier verder helemaal niets mee. Of – iets botter gezegd: dit is de inleiding, waar is de rest?
Armen Hakhverdian zegt
Beste Hans, hartelijk dank voor je feedback. Dit is geen inleiding van een langer stuk, maar een kleine notitie over versnippering. Zie het als een veredelde tweet. Ik heb inderdaad minuten gestoken in het uitrekenen van de EAPP voor de Eerste Kamer en die blijkt historisch hoog te zijn.
Over hoe de EAPP wordt berekend, klik even op die link. Ik heb niet voor de sier die lettertjes een andere kleur gegeven. En over ‘Belgische toestanden’, dat is inderdaad gebaseerd op de EAPP van België (zie http://www.tcd.ie/Political_Science/staff/michael_gallagher/ElSystems/Docts/ElectionIndices.pdf). Ik had ook Benin kunnen gebruiken als voorbeeld, maar dat leeft toch net iets minder onder onze lezers.
Hartelijke groet,
Armen
Hans van den Broek zegt
Dit zou een interessant artikel kunnen zijn, maar het mist een aantal essentiele zaken. Wat het artikel nu slechts zegt is: “ik heb de EAPP berekend, deze is 8,3, dat is niet goed”. Meer zegt het artikel niet. What about: hoe wordt de EAPP berekend? Is er een historische EAPP vergelijking met Belgie gemaakt? (anders valt de uitspraak “Dit zijn Belgische toastanden” uiteraard helemaal niet te rechtvaardigen) Wat zegt een EAPP cijfer verder over de efficiency van een politiek orgaan, of de coalities, is er een verschil tussen niveaus van politieke organen (Gemeenteraad/Staten/etc)?
Dit artikel gaat over iets (versnippering van het politieke landschap, verlies van politieke slagkracht) wat enorm interessant is en nog super actueel bovendien. Uitstekende onderwerpkeuze en de EAPP belooft een nuttig en hanteerbaar instrument te zijn, maar zonder bewijsbare uitspraken en een verdere analyse kan ik hier verder helemaal niets mee. Of – iets botter gezegd: dit is de inleiding, waar is de rest?
Armen Hakhverdian zegt
Beste Hans, hartelijk dank voor je feedback. Dit is geen inleiding van een langer stuk, maar een kleine notitie over versnippering. Zie het als een veredelde tweet. Ik heb inderdaad minuten gestoken in het uitrekenen van de EAPP voor de Eerste Kamer en die blijkt historisch hoog te zijn.
Over hoe de EAPP wordt berekend, klik even op die link. Ik heb niet voor de sier die lettertjes een andere kleur gegeven. En over ‘Belgische toestanden’, dat is inderdaad gebaseerd op de EAPP van België (zie http://www.tcd.ie/Political_Science/staff/michael_gallagher/ElSystems/Docts/ElectionIndices.pdf). Ik had ook Benin kunnen gebruiken als voorbeeld, maar dat leeft toch net iets minder onder onze lezers.
Hartelijke groet,
Armen