• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

Een versnipperd partijlandschap: Belgische toestanden in de Eerste Kamer

door Armen Hakhverdian 19/03/2015 4 Reacties

Nu alle stemmen voor de Provinciale Statenverkiezingen zijn geteld, kunnen we voorzichtig de balans opmaken. Eén van de meest in het oog springende resultaten is toch de enorme versnippering van het Nederlandse partijstelsel. De grootste partij, de VVD, haalde gisteren nog geen 16% van de stemmen…

Om die versnippering in kaart te brengen heb ik het effectief aantal politieke partijen (EAPP) in de Eerste en Tweede Kamer in kaart gebracht. Deze maat telt niet alleen het aantal partijen in een parlement, maar houdt ook rekening met de grootte van de partijen. Wanneer je twee partijen met ieder 40% van de stemmen zou hebben en tien kleinere partijen met elk een handjevol stemmen, is er niet echt sprake van versnippering. Maar een situatie met zes middelgrote partijen met ieder tussen de 10-20% is natuurlijke andere koek. EAPP is dus een mooie maat om fragmentatie in partijstelsels te bepalen.

Hieronder staat het effectief aantal partijen in de Eerste en Tweede Kamer vanaf 1987. (Ik begin de analyse bij de Statenverkiezingen van 1987 omdat dat de eerste verkiezingen waren sinds de grondwetswijziging van 1983 waarin werd bepaald dat de Eerste Kamer een zittingsperiode van vier jaar zou krijgen en alle 75 leden gelijktijdig zouden worden gekozen door leden van de Provinciale Staten.)

 

versnippering

 

De Eerste Kamer die gaat ontstaan nadat de nieuwe leden van de Provinciale Staten hun stem hebben uitgebracht op 26 mei is ongekend gefragmenteerd. Een EAPP-score van 8,3; dat zijn Belgische toestanden…

Filed Under: Politieke partijen Tagged With: eerste kamer, fragmentatie, partijen, verkiezingen

Over de auteur

Armen Hakhverdian
Armen Hakhverdian is universitair hoofddocent politicologie aan de Universiteit van Amsterdam. Hij doet onderzoek naar politieke vertegenwoordiging, publieke opinie en ongelijkheid. Hij schreef samen met Wouter Schakel het boek 'Nepparlement? Een pleidooi voor politiek hokjesdenken' (2017, Amsterdam University Press) over ongelijke vertegenwoordiging in Nederland.
  • Sociale media links 

Reader Interactions

Comments

  1. Hans van den Broek says

    19/03/2015 at 21:05

    Dit zou een interessant artikel kunnen zijn, maar het mist een aantal essentiele zaken. Wat het artikel nu slechts zegt is: “ik heb de EAPP berekend, deze is 8,3, dat is niet goed”. Meer zegt het artikel niet. What about: hoe wordt de EAPP berekend? Is er een historische EAPP vergelijking met Belgie gemaakt? (anders valt de uitspraak “Dit zijn Belgische toastanden” uiteraard helemaal niet te rechtvaardigen) Wat zegt een EAPP cijfer verder over de efficiency van een politiek orgaan, of de coalities, is er een verschil tussen niveaus van politieke organen (Gemeenteraad/Staten/etc)?

    Dit artikel gaat over iets (versnippering van het politieke landschap, verlies van politieke slagkracht) wat enorm interessant is en nog super actueel bovendien. Uitstekende onderwerpkeuze en de EAPP belooft een nuttig en hanteerbaar instrument te zijn, maar zonder bewijsbare uitspraken en een verdere analyse kan ik hier verder helemaal niets mee. Of – iets botter gezegd: dit is de inleiding, waar is de rest?

    Log in om te reageren
    • Armen Hakhverdian says

      20/03/2015 at 12:08

      Beste Hans, hartelijk dank voor je feedback. Dit is geen inleiding van een langer stuk, maar een kleine notitie over versnippering. Zie het als een veredelde tweet. Ik heb inderdaad minuten gestoken in het uitrekenen van de EAPP voor de Eerste Kamer en die blijkt historisch hoog te zijn.

      Over hoe de EAPP wordt berekend, klik even op die link. Ik heb niet voor de sier die lettertjes een andere kleur gegeven. En over ‘Belgische toestanden’, dat is inderdaad gebaseerd op de EAPP van België (zie http://www.tcd.ie/Political_Science/staff/michael_gallagher/ElSystems/Docts/ElectionIndices.pdf). Ik had ook Benin kunnen gebruiken als voorbeeld, maar dat leeft toch net iets minder onder onze lezers.

      Hartelijke groet,
      Armen

      Log in om te reageren
  2. Hans van den Broek says

    19/03/2015 at 21:05

    Dit zou een interessant artikel kunnen zijn, maar het mist een aantal essentiele zaken. Wat het artikel nu slechts zegt is: “ik heb de EAPP berekend, deze is 8,3, dat is niet goed”. Meer zegt het artikel niet. What about: hoe wordt de EAPP berekend? Is er een historische EAPP vergelijking met Belgie gemaakt? (anders valt de uitspraak “Dit zijn Belgische toastanden” uiteraard helemaal niet te rechtvaardigen) Wat zegt een EAPP cijfer verder over de efficiency van een politiek orgaan, of de coalities, is er een verschil tussen niveaus van politieke organen (Gemeenteraad/Staten/etc)?

    Dit artikel gaat over iets (versnippering van het politieke landschap, verlies van politieke slagkracht) wat enorm interessant is en nog super actueel bovendien. Uitstekende onderwerpkeuze en de EAPP belooft een nuttig en hanteerbaar instrument te zijn, maar zonder bewijsbare uitspraken en een verdere analyse kan ik hier verder helemaal niets mee. Of – iets botter gezegd: dit is de inleiding, waar is de rest?

    Log in om te reageren
    • Armen Hakhverdian says

      20/03/2015 at 12:08

      Beste Hans, hartelijk dank voor je feedback. Dit is geen inleiding van een langer stuk, maar een kleine notitie over versnippering. Zie het als een veredelde tweet. Ik heb inderdaad minuten gestoken in het uitrekenen van de EAPP voor de Eerste Kamer en die blijkt historisch hoog te zijn.

      Over hoe de EAPP wordt berekend, klik even op die link. Ik heb niet voor de sier die lettertjes een andere kleur gegeven. En over ‘Belgische toestanden’, dat is inderdaad gebaseerd op de EAPP van België (zie http://www.tcd.ie/Political_Science/staff/michael_gallagher/ElSystems/Docts/ElectionIndices.pdf). Ik had ook Benin kunnen gebruiken als voorbeeld, maar dat leeft toch net iets minder onder onze lezers.

      Hartelijke groet,
      Armen

      Log in om te reageren

Geef een reactie Reactie annuleren

Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.

Primary Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

Nabeschouwing Carré-debat is pure misleiding van de kijker

Moslims, christenen, en “uitzonderlijke hoge intolerantie voor LGBT”

Stuk Rood Vlees Podcast, aflevering 33 – Inburgeringsbeleid en burgerschap, met Tamar de Waal

Podcast

Episode 106 – “I’m f**king furious and I don’t f**king care anymore”, with Rob Ford

Rob Ford (University of Manchester) joins us to discuss the resignation of Liz Truss and the sorry … [Lees verder...]

Episode 105 – A new prime minister and a new monarch, with Rob Ford

For the first time ever, the UK acquired a new prime minister and a new monarch in the same week. … [Lees verder...]

Aflevering 104 – Terugblik gemeenteraadsverkiezingen, met Josje den Ridder, Simon Otjes en Tom van der Meer

We gaan de gemeenteraadsverkiezingen nabeschouwen met Josje den Ridder (SCP), Simon Otjes … [Lees verder...]

Populisme

Plaatjes van de electoraatjes: de radicaal-rechtse ruimte

Over anderhalve week stemmen we voor de Provinciale Staten en de waterschappen. Waar zullen we – … [Lees verder...]

Analyse van raadsinstrumenten laat zien: ook in gemeenteraden heerst het monisme

Het is alweer ruim een half jaar geleden dat de gemeenteraadsverkiezingen plaatsvonden. Inmiddels … [Lees verder...]

Gevoelens van culturele afstand als verklaring voor de opleidingskloof in anti-establishment-opvattingen en -gedrag

In veel Westerse democratieën leven onder een aanzienlijk deel van de bevolking … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2023 StukRoodVlees

Copyright © 2023 · SRV Theme op Genesis Framework · WordPress · Log in