• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Spring naar de inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

Een versnipperd partijlandschap: Belgische toestanden in de Eerste Kamer

door Armen Hakhverdian 19/03/2015 4 Reacties

Nu alle stemmen voor de Provinciale Statenverkiezingen zijn geteld, kunnen we voorzichtig de balans opmaken. Eén van de meest in het oog springende resultaten is toch de enorme versnippering van het Nederlandse partijstelsel. De grootste partij, de VVD, haalde gisteren nog geen 16% van de stemmen…

Om die versnippering in kaart te brengen heb ik het effectief aantal politieke partijen (EAPP) in de Eerste en Tweede Kamer in kaart gebracht. Deze maat telt niet alleen het aantal partijen in een parlement, maar houdt ook rekening met de grootte van de partijen. Wanneer je twee partijen met ieder 40% van de stemmen zou hebben en tien kleinere partijen met elk een handjevol stemmen, is er niet echt sprake van versnippering. Maar een situatie met zes middelgrote partijen met ieder tussen de 10-20% is natuurlijke andere koek. EAPP is dus een mooie maat om fragmentatie in partijstelsels te bepalen.

Hieronder staat het effectief aantal partijen in de Eerste en Tweede Kamer vanaf 1987. (Ik begin de analyse bij de Statenverkiezingen van 1987 omdat dat de eerste verkiezingen waren sinds de grondwetswijziging van 1983 waarin werd bepaald dat de Eerste Kamer een zittingsperiode van vier jaar zou krijgen en alle 75 leden gelijktijdig zouden worden gekozen door leden van de Provinciale Staten.)

 

versnippering

 

De Eerste Kamer die gaat ontstaan nadat de nieuwe leden van de Provinciale Staten hun stem hebben uitgebracht op 26 mei is ongekend gefragmenteerd. Een EAPP-score van 8,3; dat zijn Belgische toestanden…

In categorie: Politieke partijen Tags: eerste kamer, fragmentatie, partijen, verkiezingen

Over de auteur

Armen Hakhverdian
Armen Hakhverdian
Armen Hakhverdian is universitair hoofddocent politicologie aan de Universiteit van Amsterdam. Hij doet onderzoek naar politieke vertegenwoordiging, publieke opinie en ongelijkheid. Hij schreef samen met Wouter Schakel het boek 'Nepparlement? Een pleidooi voor politiek hokjesdenken' (2017, Amsterdam University Press) over ongelijke vertegenwoordiging in Nederland.
  • Sociale media links 

Lees Interacties

Reacties

  1. Hans van den Broek zegt

    19/03/2015 op 21:05

    Dit zou een interessant artikel kunnen zijn, maar het mist een aantal essentiele zaken. Wat het artikel nu slechts zegt is: “ik heb de EAPP berekend, deze is 8,3, dat is niet goed”. Meer zegt het artikel niet. What about: hoe wordt de EAPP berekend? Is er een historische EAPP vergelijking met Belgie gemaakt? (anders valt de uitspraak “Dit zijn Belgische toastanden” uiteraard helemaal niet te rechtvaardigen) Wat zegt een EAPP cijfer verder over de efficiency van een politiek orgaan, of de coalities, is er een verschil tussen niveaus van politieke organen (Gemeenteraad/Staten/etc)?

    Dit artikel gaat over iets (versnippering van het politieke landschap, verlies van politieke slagkracht) wat enorm interessant is en nog super actueel bovendien. Uitstekende onderwerpkeuze en de EAPP belooft een nuttig en hanteerbaar instrument te zijn, maar zonder bewijsbare uitspraken en een verdere analyse kan ik hier verder helemaal niets mee. Of – iets botter gezegd: dit is de inleiding, waar is de rest?

    Beantwoorden
    • Armen HakhverdianArmen Hakhverdian zegt

      20/03/2015 op 12:08

      Beste Hans, hartelijk dank voor je feedback. Dit is geen inleiding van een langer stuk, maar een kleine notitie over versnippering. Zie het als een veredelde tweet. Ik heb inderdaad minuten gestoken in het uitrekenen van de EAPP voor de Eerste Kamer en die blijkt historisch hoog te zijn.

      Over hoe de EAPP wordt berekend, klik even op die link. Ik heb niet voor de sier die lettertjes een andere kleur gegeven. En over ‘Belgische toestanden’, dat is inderdaad gebaseerd op de EAPP van België (zie http://www.tcd.ie/Political_Science/staff/michael_gallagher/ElSystems/Docts/ElectionIndices.pdf). Ik had ook Benin kunnen gebruiken als voorbeeld, maar dat leeft toch net iets minder onder onze lezers.

      Hartelijke groet,
      Armen

      Beantwoorden
  2. Hans van den Broek zegt

    19/03/2015 op 21:05

    Dit zou een interessant artikel kunnen zijn, maar het mist een aantal essentiele zaken. Wat het artikel nu slechts zegt is: “ik heb de EAPP berekend, deze is 8,3, dat is niet goed”. Meer zegt het artikel niet. What about: hoe wordt de EAPP berekend? Is er een historische EAPP vergelijking met Belgie gemaakt? (anders valt de uitspraak “Dit zijn Belgische toastanden” uiteraard helemaal niet te rechtvaardigen) Wat zegt een EAPP cijfer verder over de efficiency van een politiek orgaan, of de coalities, is er een verschil tussen niveaus van politieke organen (Gemeenteraad/Staten/etc)?

    Dit artikel gaat over iets (versnippering van het politieke landschap, verlies van politieke slagkracht) wat enorm interessant is en nog super actueel bovendien. Uitstekende onderwerpkeuze en de EAPP belooft een nuttig en hanteerbaar instrument te zijn, maar zonder bewijsbare uitspraken en een verdere analyse kan ik hier verder helemaal niets mee. Of – iets botter gezegd: dit is de inleiding, waar is de rest?

    Beantwoorden
    • Armen HakhverdianArmen Hakhverdian zegt

      20/03/2015 op 12:08

      Beste Hans, hartelijk dank voor je feedback. Dit is geen inleiding van een langer stuk, maar een kleine notitie over versnippering. Zie het als een veredelde tweet. Ik heb inderdaad minuten gestoken in het uitrekenen van de EAPP voor de Eerste Kamer en die blijkt historisch hoog te zijn.

      Over hoe de EAPP wordt berekend, klik even op die link. Ik heb niet voor de sier die lettertjes een andere kleur gegeven. En over ‘Belgische toestanden’, dat is inderdaad gebaseerd op de EAPP van België (zie http://www.tcd.ie/Political_Science/staff/michael_gallagher/ElSystems/Docts/ElectionIndices.pdf). Ik had ook Benin kunnen gebruiken als voorbeeld, maar dat leeft toch net iets minder onder onze lezers.

      Hartelijke groet,
      Armen

      Beantwoorden

Geef een reactie Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primaire Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

Unicum dreigt: De eerste regering die een meerderheid in de Eerste Kamer verliest

Leidt de economische crisis tot meer dictaturen?

De filterbubbel doorgeprikt: het negatieve effect van gepersonaliseerde media valt mee

Podcast

Stuk Rood Vlees Podcast, jaaroverzicht – de tien populairste afleveringen van 2019

2019 was het jaar dat de Stuk Rood Vlees Podcast echt ging lopen. Ik heb me bijna kunnen houden aan … [Lees verder...]

Stuk Rood Vlees Podcast, aflevering 49 – Een ideeëngeschiedenis van het neoliberalisme, met Merijn Oudenampsen

Patrick van Schie, de directeur van de TeldersStichting, het wetenschappelijke bureau van de VVD, … [Lees verder...]

SRV Podcast, episode 48 – UK election update, with Rob Ford

Nigel Farage has declared that the Brexit Party will not field candidates at the upcoming UK general … [Lees verder...]

Populisme

Sociaaldemocratie vs radicaal-rechts: Verlos ons van de fake experts

Vorige week was er een boeiend debat op Twitter over de Deense verkiezingen. Zeker een dozijn … [Lees verder...]

Populistische kiezers steunen óók het partijkartel

In het Nederlandse parlement zitten veel kleine partijen. Het is dus noodzakelijk dat politieke … [Lees verder...]

Stuk Rood Vlees Podcast, episode 30 – Social democracy in crisis, with Tarik Abou-Chadi

Social democratic parties are losing support across Europe. We are joined by Tarik Abou-Chadi … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2019 StukRoodVlees