• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

Eenzijdige berichtgeving Telegraaf over Eurobarometer: Euroscepsis verbindt

door Tom van der Meer 14/05/2014 0 Reacties

De Telegraaf liet gisteren weten dat Europeanen weinig vertrouwen hebben in de EU. En dat bijna tweederde van de Europeanen het gevoel heeft dat zijn of haar stem niet gehoord wordt in Brussel.

Nuttige informatie? Dat valt te bezien. Zulke losse percentages zeggen niet zoveel. Een net iets andere vraagstelling kan tot fors hogere of lagere percentages leiden, terwijl de achterliggende mening dezelfde is. De echte informatie over publieke opinie blijkt uit een vergelijking of verband met andere houdingen.

 

Misleidende informatie

In dit geval suggereert de Telegraaf dat de EU niet goed ligt bij de Europeanen, volgens de Eurobarometer. Maar dat is misleidend, zo liet Mathijs Bouwman gisteren zien: In Europa is het vertrouwen in de EU (32%) weliswaar laag, maar altijd nog hoger dan het vertrouwen in de nationale regering (27%) of het nationale parlement (26%). Dat de EU gemiddeld meer vertrouwen krijgt dan nationale instituties zien we ook in ander enquête-onderzoek. In veel landen wordt de EU beschouwd als een soort reddingsboei, een tegenmacht tegen corruptie en wanprestaties in het eigen land. Tegelijkertijd hebben Europeanen wel sterker het gevoel dat hun stem telt in hun eigen land (51%) dan in Europa (37%).

De publieke opinie over de Europese Unie is tamelijk complex. Er bestaat scepsis over de EU, maar er zijn ook signalen dat de EU het in de publieke opinie zo slecht niet doet. Het eerste wordt echter breder uitgemeten dan het tweede. De Telegraaf schrijft in dit geval wel over het wantrouwen in de EU, maar niet gelijktijdig over het zelfs nog iets grotere wantrouwen in de nationale politiek.

 

Mengelmoes van houdingen

Nederlanders laten zich niet zomaar opdelen in twee groepen – voor of tegen de EU – hoewel het debat in de media vaak wel zo wordt platgeslagen. Afhankelijk van de meting, lijken Nederlanders gemiddeld genomen voorstander van lidmaatschap, zijn ze sceptisch over (meer) Brussel en over verdere uitbreiding, en hebben ze de euro inmiddels lijdzaam geaccepteerd. Deze mengelmoes van houdingen verschilt uiteraard van persoon tot persoon en van groep tot groep.

Bovendien wordt Europa in groepsgesprekken veel cynischer besproken dan je op basis van de genuanceerdere antwoorden in enquêtes zou verwachten. Dat komt niet doordat die enquêtes niet kloppen.

 

Europa in groepsgesprekken

Het SCP heeft in 2009 onderzoek gedaan naar “de discrepantie tussen positieve enquêtes en negatieve focusgroepen”. Het onderzoek van Charlotte Wennekers (hoofdstuk A1, sterke aanrader) gebruikt een narratieve methode om dit te onderzoeken. Wanneer mensen worden gevraagd om elk hun ervaringen (een verhaal) te vertellen over hoe zij Europa zelf direct beleven, zijn de meeste verhalen tamelijk positief. Wanneer ze vervolgens met elkaar in gesprek gaan over Europa, wordt de stemming al wat sceptischer. En wanneer de gespreksdeelnemers vervolgens worden gevraagd hun gezamenlijke mening te vervatten in een tekening, leidt dat veelal tot bijtende spotprenten (een zestal is te zien in het rapport).

De onderzoekers stellen nadrukkelijk dat de houding over Europa “over het algemeen stabiel zijn en dat we niet met non-attitudes te maken hebben.” Ze verklaren de discrepantie door een tweetal mechanismen. Enerzijds wegen concrete bedreigingen in discussies zwaarder dan abstracte voordelen. Anderzijds is een kritische houding over Europa een bindmiddel in groepsgesprekken omdat het de dominante publieke opinie is.

 

Dubbelzinnige houding

De dubbelzinnige houding van Nederlanders over Europa is misschien minder merkwaardig dan ze lijkt. Een positieve grondhouding over de EU gaat prima samen met scepsis over Brussel. Alleen samen vertellen ze het werkelijke verhaal.

Filed Under: EU en internationaal, Kiezers en publieke opinie Tagged With: eurofiel, euroscepsis

Over de auteur

Tom van der Meer
Tom van der Meer
Tom van der Meer (1980) is Hoogleraar Politicologie, in het bijzonder Legitimiteit, Ongelijkheid en Burgerschap, aan de Universiteit van Amsterdam. Eerder werkte hij bij het Sociaal en Cultureel Planbureau en aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Hij is sinds 2015 co-Directeur van het Nationaal Kiezersonderzoek (NKO) en Lokaal Kiezersonderzoek (LKO). Hij doet voornamelijk onderzoek naar Politiek vertrouwen, Kiesgedrag (electorale volatiliteit), Politieke socialisatie, en Sociaal kapitaal (burgerparticipatie, etnische diversiteit).
  • Sociale media links 

Reader Interactions

Geef een reactie Antwoord annuleren

Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.

Primary Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

De Stuk Rood Vlees Podcast, aflevering 7 (deel 2): Daniël Lakens over wetenschapsfinanciering in Nederland

Plaatjes van de electoraatjes: de PVV

Episode 77 – The importance of social norms in the age of pandemics, with Pavan Mamidi

Podcast

Stemmen: een verkiezingspodcast zonder peilingen. Aflevering 5 – De Grote Uitslagenshow

In deze aflevering bespreken we de verkiezingsuitslagen. Aan tafel zitten maar liefst vijf … [Lees verder...]

Aflevering 93 – Plaatjes van de electoraatjes, met Matthijs Rooduijn

Wat is het demografisch en ideologisch profiel van kiezers op verschillende partijen? Mijn … [Lees verder...]

Stemmen: een verkiezingspodcast zonder peilingen. Aflevering 4 – Waarom debatten, stemhulpen en peilingen de zwevende kiezer nauwelijks helpen

In de vierde aflevering van Stemmen duiken we in de belangrijkste hulpmiddelen om je stem te … [Lees verder...]

Populisme

Cas Mudde: “Rutte vormt grotere bedreiging voor de liberale democratie dan uiterst rechts”

Iris Beau Segers, onderzoeker aan het Center for Research on Extremism (C-REX), interviewt Cas … [Lees verder...]

Stemmen: een verkiezingspodcast zonder peilingen. Aflevering 5 – De Grote Uitslagenshow

In deze aflevering bespreken we de verkiezingsuitslagen. Aan tafel zitten maar liefst vijf … [Lees verder...]

Hoe populistisch zijn Nederlandse partijen?

In de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen van 17 maart is het P-woord weer te horen: populisme. … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2021 StukRoodVlees

Copyright © 2021 · SRV Theme op Genesis Framework · WordPress · Log in