Folkloristisch nationalisme

De meeste mensen kennen ze wel: de microstaten in het Middellandse Zeegebied: Andorra, Monaco, San Marino, Malta en Vaticaanstad. Het zijn piepkleine gebieden die eigenlijk te klein zijn om zelfstandig te overleven, maar internationaal toch als soevereine staten erkend worden – vaak ook omdat ze tot op bepaalde hoogte gesteund worden door hun grote buurland.

Waar ik deze zomer tijdens mijn vakantie achter kwam is dat er in het Middellandse Zeegebied naast deze microstaten ook zogenaamde ‘micronaties’ bestaan. Net als microstaten claimen zij een grondgebied en hebben ze politieke instituties en nationale symbolen. Wat de micronaties echter onderscheidt van de microstaten is dat hun soevereiniteit niet erkend wordt. Eén van deze micronaties is het mooi gelegen dorpje Seborga in het Noord-Italiaanse Ligurië.

Seborga is 4 vierkante kilometer groot, telt 2500 inwoners, en heeft als hoofdstad (lees: hoofddorp) Seborga (400 inwoners). In de Middeleeuwen was Seborga een onafhankelijk prinsdom, tot het in de achttiende eeuw werd verkocht aan de koning van Sardinië. Althans, dat was de bedoeling. Bij de verkoop was men echter vergeten de transactie op te nemen in de archieven, waardoor Seborga officieel gewoon onafhankelijk bleef. Bij de vorming van de Italiaanse staat in 1861 werd Seborga vergeten, en ook na de Tweede Wereldoorlog, tijdens de vorming van de Italiaanse republiek, hield men geen rekening met het gebied. Formeel is Seborga dus eigenlijk nog steeds een onafhankelijk prinsdom.

En zo zien de inwoners het ook. Seborga heeft een eigen prins, de 35-jarige Marcello I, die in mei 2010 gekozen is. Hij is de opvolger van Giorgio I die, na bijna een halve eeuw prins te zijn geweest, in 2009 is overleden. Seborga heeft een eigen munteenheid (de Luigino), en geeft eigen postzegels uit. En o ja, Seborga heeft ook een eigen leger – bestaande uit 1 persoon.

Het nationalisme in Seborga is vooral folkloristisch van aard. Er hangen overal vlaggen en foto’s van de prins en in ieder winkeltje kun je souvenirs kopen. Maar daar blijft het wel bij. Zaken als onderwijs, politie en gezondheidszorg worden door de Italiaanse staat geregeld, en dat wordt door de inwoners ook gewoon geaccepteerd. Belastingen worden zonder verzet afgedragen, en de opkomst tijdens Italiaanse nationale verkiezingen is normaliter zeer hoog.

Toch blijft de staatsrechtelijke positie van het prinsdom interessant. Ik kan een bezoek dan ook ten zeerste aanbevelen. Maar dat heeft, om eerlijk te zijn, ook te maken met Seborga’s culinaire specialiteit: konijn met olijven. Heerlijk.