• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

Hebben media schuld aan de economische crisis?

door Rens Vliegenthart 07/10/2013 2 Reacties

Als het over politiek gaat, is er enorm veel aandacht voor de rol van de media en de invloed die zij hebben op het gedrag van politici en kiezers, zowel onder wetenschappers als in het publieke debat. Dat geldt, opvallend genoeg, in veel mindere mate voor de economie. De vraag welke invloed media hebben op bijvoorbeeld beurshandelaren of economische percepties onder de bevolking wordt veel minder vaak gesteld. Er is ook veel minder onderzoek naar, alhoewel dat aan het veranderen is. Een aantal recente wetenschappelijke studies laat zien dat mediaberichtgeving er ook op dit terrein toe doet, vaak juist in tijden van economische neergang.

VU-communicatiewetenschapper Jan Kleinnijenhuis en collega’s publiceerden recentelijk een artikel (hier, paywall) waarin zij onderzoeken of mediaberichtgeving in nationale en internationale kranten de AEX koersen van grote financiële instellingen beïnvloeden. Zij kijken daarbij naar de turbulente periode 2007-2009, waarin onder andere het Nederlandse deel van Fortis genationaliseerd werd. Uit eerder onderzoek op dit terrein blijkt grotendeels de afwezigheid van media-invloed. De Effectieve Markthypothese, die ervan uitgaat dat nieuws geen of weinig invloed heeft op beurskoersen omdat deze op moment van verschijnen al in de koers is verwerkt, wordt grotendeels bevestigd. Kleinnijenhuis c.s. laten echter zien dat in hun studie mediaberichtgeving er wel toe doet en dat negatieve framing van bedrijven in de krant – door hen in relatie te brengen met de economische crisis – beurskoersen op dezelfde of volgende dag naar beneden haalt. Zij verklaren dit onder andere door erop te wijzen dat veel handelsbeslissingen tegenwoordig automatisch worden genomen: niet meer door de handelaren zelf, maar door computeralgoritmes die het internet gebruiken om het sentiment rond bedrijven in kaart te brengen. Wanneer dat sentiment negatief is, zal er eerder tot verkoop van het aandeel worden overgegaan.

De onderzoekers staan niet alleen stil bij deze korte-termijn effecten van media, maar kijken ook naar de lange termijn relaties tussen mediaberichtgeving, de AEX index en consumentenvertrouwen. Ook daar vinden zij dat er in mediaberichtgeving al veel eerder een omslag te vinden was van “hoopvolle” berichtgeving naar “angstige” berichtgeving dan op basis van “objectieve” indicatoren zoals de beurskoers en consumentenvertrouwen gelegitimeerd zou zijn. Het lijkt erop dat media hier eerder leidend dan volgend zijn. Deze bevinding is in lijn met een onderzoek dat ik met UvA-econoom David Hollanders uitvoerde (hier en hier, paywall) en waar wij laten zien dat economische berichtgeving een invloed uitoefent op consumentenvertrouwen: hoe negatiever de berichtgeving, hoe lager het daarop volgende vertrouwen, gecontroleerd voor de daadwerkelijke stand van de economie. Dit effect is sterker in tijden van economische neergang dan in tijden van groei.

Wat betekent deze bevindingen voor de financieel journalist? Jan Kleinnijenhuis velt een hard oordeel: de berichtgeving verergerde de crisis. Een meer sobere, inhoudelijke manier van berichten had escalatie kunnen voorkomen. De studie laat in ieder geval duidelijk zien dat mediaberichtgeving een onafhankelijke invloed op de economie kan hebben. Dit is iets dat veel financieel journalisten zich nog niet afdoende lijken te realiseren.

Filed Under: Economie, Media, Politicologie en Methodologie, Uncategorized Tagged With: Beurskoersen, Consumentenvertrouwen, Economische crisis, Framing, media

Over de auteur

Rens Vliegenthart
Rens Vliegenthart (1980) is hoogleraar en leerstoelhouder Strategische Communicatie aan de WUR. In zijn onderzoek houdt hij zich bezig met de interactie tussen media en politiek en de effecten van mediaberichtgeving op kiezers.
Website: http://rensvliegenthart.com
  • Sociale media links 

Reader Interactions

Comments

  1. Chris says

    05/02/2014 at 20:27

    Duidelijk verhaal. Het probleem zit hem denk ik voor een groot deel in de popularisering van de media. Nieuws moet niet integer, maar aantrekkelijk gebracht worden. Media moeten immers met elkaar concurreren. Dan zoekt men al snel naar hippe termen die lekker in het gehoor liggen. Alleen al het negatieve woord ‘crisis’ dat te pas en te onpas gebruikt wordt…

    Log in om te reageren
  2. Alex says

    16/01/2019 at 14:57

    Ik denk persoonlijk zeker dat de media er schuld aan heeft. Maar om te zeggen dat het alleen de media is, dat gaat een beetje te ver. Uiteindelijk hebben alle beleggers er gezamenlijk immers ook schuld aan. Meegaan in hypes is een keuze en die keuze zou je niet zomaar moeten nemen.

    Log in om te reageren

Geef een antwoord Reactie annuleren

Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.

Primary Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

De macht van de financiële lobby in Brussel

Waarom de samenhang in gemengde buurten lager is: Het ligt aan je buren

De oude mythe van een spilzuchtig Italië en zuinig Nederland

Podcast

Episode 106 – “I’m f**king furious and I don’t f**king care anymore”, with Rob Ford

Rob Ford (University of Manchester) joins us to discuss the resignation of Liz Truss and the sorry … [Lees verder...]

Episode 105 – A new prime minister and a new monarch, with Rob Ford

For the first time ever, the UK acquired a new prime minister and a new monarch in the same week. … [Lees verder...]

Aflevering 104 – Terugblik gemeenteraadsverkiezingen, met Josje den Ridder, Simon Otjes en Tom van der Meer

We gaan de gemeenteraadsverkiezingen nabeschouwen met Josje den Ridder (SCP), Simon Otjes … [Lees verder...]

Populisme

Plaatjes van de electoraatjes: de radicaal-rechtse ruimte

Over anderhalve week stemmen we voor de Provinciale Staten en de waterschappen. Waar zullen we – … [Lees verder...]

Analyse van raadsinstrumenten laat zien: ook in gemeenteraden heerst het monisme

Het is alweer ruim een half jaar geleden dat de gemeenteraadsverkiezingen plaatsvonden. Inmiddels … [Lees verder...]

Gevoelens van culturele afstand als verklaring voor de opleidingskloof in anti-establishment-opvattingen en -gedrag

In veel Westerse democratieën leven onder een aanzienlijk deel van de bevolking … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2023 StukRoodVlees

Copyright © 2023 · SRV Theme op Genesis Framework · WordPress · Log in