• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

Het mogelijk de-escalerende effect van mediaberichtgeving

door Rens Vliegenthart 16/11/2015 2 Reacties

De aanslagen in Parijs domineerden het afgelopen weekend het nieuws. De grote stroom aan berichten doet meteen de discussie over de rol van de media oplaaien. Is er niet teveel aandacht voor de aanslagen in Parijs (en te weinig voor vergelijkbare gebeurtenissen elders)? Is de berichtgeving correct? Wakkeren media angst aan? Eigenlijk weten we relatief weinig over de effecten van mediaberichtgeving in dit soort situaties.

 

Studie naar moord op Van Gogh

Een studie (paywall) van enige jaren geleden naar de moord op Theo van Gogh biedt wel enige interessante aanknopingspunten. Hajo Boomgaarden en Claes de Vreese voerden eind 2004 een survey experiment uit onder studenten. Zij waren onder andere geïnteresseerd in hun attitudes over immigranten en de mate waarin zij op verschillende manieren gezien worden als een bedreiging voor de Nederlandse samenleving.

Precies halverwege hun periode van dataverzameling werd Theo van Gogh vermoord: hierdoor ontstond de mogelijkheid om respondenten die direct voor en direct na de moord de vragenlijst invulden te vergelijken. Niet verrassend ervoeren de respondenten die de vragenlijst na de moord invulden een hogere mate van culturele bedreiging. Deze bedreiging werd nog meer gevoeld daar individuen die veel media gebruikten. Na vier weken werden alle respondenten nogmaals gevraagd naar hun gevoelens. Toen bleken de gevoelens van angst het sterkst afgenomen te zijn onder degenen die veel media gebruikten. Kennelijk hadden media in eerste instantie een escalerend effect, maar in tweede instantie juist een de-escalerend effect. Deze bevindingen sluiten aan bij de analyse van politieke reacties, ook in de media, door Maarten Hajer en Justus Uitermark, die veelzijdig in framing zijn te noemen.

 

De-escalatie

Kennelijk kunnen media niet alleen angst aanwakkeren, maar na crises deze ook juist doen afnemen door veelzijdige en genuanceerde berichtgeving. Het afgelopen weekend vielen in dat opzicht diverse nieuws- en praatprogramma’s, zoals Pauw en Nieuwsuur, op in positieve zin: er werd inhoudelijk en vanuit een veelheid aan gezichtspunten gediscussieerd over de aanslagen. Waar wij de neiging hebben met name de negatieve rol van media en journalisten te benadrukken, kan aan hen, zeker in tijden van relatieve chaos en crisis, ook een positieve rol worden toebedacht.

Filed Under: Media, Overig, Religie, ideologie en ethiek Tagged With: aanslagen, angst, Framing

Over de auteur

Rens Vliegenthart
Rens Vliegenthart (1980) is hoogleraar Media en Samenleving bij de afdeling communicatiewetenschap aan de Universiteit van Amsterdam. Hij is wetenschappelijk directeur van de Amsterdam School of Communication Research en editor van het politicologische tijdschrift Acta Politica. In zijn onderzoek houdt hij zich bezig met de interactie tussen media en politiek en de effecten van mediaberichtgeving op kiezers.
Website: http://rensvliegenthart.com
  • Sociale media links 

Reader Interactions

Comments

  1. Bob Lagaaij says

    16/11/2015 at 16:56

    Wel erg uit een ivoren toren, die (slot) passage over de negatieve rol van media en journalisten. ,,En een zoen van de juffrouw/meester”.

    Log in om te reageren
    • Rens Vliegenthart says

      16/11/2015 at 16:57

      @Bob: hoezo? In mijn ivoren toren hoor ik toch een hoop gemopper – maar ik vermoed dat dat er buiten die toren ook wel is…

      Log in om te reageren

Geef een reactie Reactie annuleren

Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.

Primary Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

Aanhangers van populistische partijen: geïnformeerd, ongeïnformeerd, of verkeerd geïnformeerd?

De schizofrene relatie tussen opiniepeilers, media en wetenschappers

Aflevering 70 – Het werk van een klinisch viroloog in tijden van Covid-19, met Katja Wolthers

Podcast

Episode 106 – “I’m f**king furious and I don’t f**king care anymore”, with Rob Ford

Rob Ford (University of Manchester) joins us to discuss the resignation of Liz Truss and the sorry … [Lees verder...]

Episode 105 – A new prime minister and a new monarch, with Rob Ford

For the first time ever, the UK acquired a new prime minister and a new monarch in the same week. … [Lees verder...]

Aflevering 104 – Terugblik gemeenteraadsverkiezingen, met Josje den Ridder, Simon Otjes en Tom van der Meer

We gaan de gemeenteraadsverkiezingen nabeschouwen met Josje den Ridder (SCP), Simon Otjes … [Lees verder...]

Populisme

Analyse van raadsinstrumenten laat zien: ook in gemeenteraden heerst het monisme

Het is alweer ruim een half jaar geleden dat de gemeenteraadsverkiezingen plaatsvonden. Inmiddels … [Lees verder...]

Gevoelens van culturele afstand als verklaring voor de opleidingskloof in anti-establishment-opvattingen en -gedrag

In veel Westerse democratieën leven onder een aanzienlijk deel van de bevolking … [Lees verder...]

Aflevering 94 – De ‘Heilige Alliantie’ tussen orthodoxe christenen en radicaal-rechts, met Sander Rietveld

Mijn gast van vandaag is Sander Rietveld, politicoloog en onderzoeksjournalist bij Zembla. Sander … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2023 StukRoodVlees

Copyright © 2023 · SRV Theme op Genesis Framework · WordPress · Log in