• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

Het referendum als panacee?

door Matthijs Rooduijn 12/04/2013 0 Reacties

De EU is in de ban van het referendum. De Britse premier David Cameron beloofde binnen vijf jaar een referendum te organiseren over het Britse EU-lidmaatschap, en ook in ons eigen land klinkt de roep om een EU-volksraadpleging steeds luider. Zo heeft een aantal Nederlandse wetenschappers en journalisten Burgerforum EU opgericht met als doel de sluipende overdracht van bevoegdheden naar Brussel óf te stoppen óf er een referendum over te organiseren.Uit onderzoek komt naar voren dat wanneer het om politiek op nationaal niveau gaat, er eigenlijk twee sterk uiteenlopende groepen zijn die ontevreden zijn over het politieke proces en daarom voor een referendum pleiten. Aan de ene kant zijn er de zogenaamde ‘stealth democraten’. Dit zijn de meestal minder hoog opgeleide mensen met weinig interesse in politiek die hun politieke participatie het liefst tot een minimum willen beperken. Aan de andere kant zijn er de ‘ontevreden democraten’. Dit zijn goed opgeleide en politiek geïnteresseerde burgers die wel willen participeren, maar ontevreden zijn met de manier waarop de besluitvorming tot stand komt.

Uit onderzoek van de politicoloog Paul Webb naar deze twee groepen in het Verenigd Koninkrijk blijkt dat beide groepen inderdaad voorstander zijn van referenda. Webb heeft echter ook gekeken of de onderschrijving van het ideaal van directe democratie ertoe leidt dat mensen daadwerkelijk participeren tijdens referenda. Dit blijkt niet het geval. Noch de stealth democraten noch de ontevreden democraten waren meer geneigd deel te nemen aan een referendum over het kiesstelsel in het Verenigd Koninkrijk dan andere groepen kiezers.

Hoe kan dit nu? Hoewel beide groepen vinden dat kiezers meer invloed moeten krijgen is voor geen van beide groepen het referendum het ideaal. Ontevreden democraten willen vooral dat mensen meer mogelijkheden krijgen om met elkaar te discussiëren en delibereren over politieke besluitvorming. Dit is voor hen veel belangrijker dan een simpel ja/nee-referendum. De stealth democraten aan de andere kant vinden juist dat kiezers vertegenwoordigd moeten worden door een sterke leider die precies weet wat ze belangrijk vinden. Zij willen een referendum in het uiterste geval, maar willen eigenlijk liever niet teveel worden lastiggevallen met politieke kwesties.

Daarom is enige terughoudendheid bij het bombarderen van het referendum tot de ultieme oplossing voor de sluimerende politieke onvrede volgens mij wel gepast.

 

Categorie: Civil society, Kiezers en publieke opinie Tags: Publieke opinie, Referenda, vertrouwen

Over de auteur

Matthijs Rooduijn
Matthijs Rooduijn is universitair hoofddocent bij de afdeling Politicologie van de Universiteit van Amsterdam. Hij doet onderzoek naar kiezers en partijen en in het bijzonder naar populisme. Hij is mede-oprichter en -directeur van het Hot Politics Lab.
Website: http://matthijsrooduijn.nl
  • Sociale media links 

Lees Interacties

Geef een reactie Reactie annuleren

Je moet ingelogd zijn op om een reactie te plaatsen.

Primaire Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

Prof.dr. Rudy B. Andeweg

Rudy Andeweg: een veelzijdig en betrokken politicoloog

Best-of Hot Politics Lab 2020 en meer met Bert Bakker en Gijs Schumacher

Te Veel of Te Weinig Parlementariërs?

Podcast

Aflevering 133 – Wilders blaast het kabinet op, met Henk van der Kolk en Simon Otjes

Geert Wilders heeft zijn steun aan het kabinet ingetrokken. En zoals het een extraparlementair … [Lees verder...]

Episode 132 – The 2025 German elections, with Tarik Abou-Chadi

We are joined by Tarik Abou-Chadi (Oxford) to discuss the dystopian reality of the 2025 German … [Lees verder...]

Aflevering 131 – Het regionale kiesstelsel van Pieter Omtzigt, met Henk van der Kolk en Simon Otjes

De Stuk Rood Vlees podcast is terug, en wel met een gortdroge aflevering over kiesstelsels! In het … [Lees verder...]

Populisme

Wie is er bang van ‘het volk’? Politiek elitisme in vier Europese landen

Het succes van populisme leidde de afgelopen jaren tot een omvangrijke literatuur rond de vraag wie … [Lees verder...]

Aflevering 127 – Waardenloze politiek (en een stukje formatie), met Tom van der Meer

Tom van der Meer (UvA) schuift aan om te vertellen over zijn nieuwste boek 'Waardenloze politiek: … [Lees verder...]

Plaatjes van de electoraatjes 2023: de PVV

Op 22 november zijn er verkiezingen voor de Tweede Kamer. In deze serie gaan wij aan de hand van een … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2025 StukRoodVlees

Copyright © 2025 · SRV Theme op Genesis Framework · WordPress · Log in