Was het Songfestival vooral een keuze tussen Oekraïne of Rusland?

Het Eurovisie Songfestival is weer voorbij. Oekraïne heeft gewonnen, voor Australië en Rusland. Rusland en Oekraïne zijn op dit moment geopolitieke vijanden, dus je zou je kunnen afvragen hoe het komt dat beide landen het zo goed deden. Hebben andere landen gekozen voor Rusland óf Oekraïne?

De puntentelling was dit jaar iets anders georganiseerd. Eerst werden punten toegekend door een professionele jury en pas daarna was het publiek aan de beurt via televoting. Ik kijk alleen naar de uitkomsten van televoting omdat deze punten eerder de sentimenten in een land weergeven dan professionele jurypunten.

Tijdens de TV-uitzending werden alle toegekende scores voor een land op één hoop gegooid, maar de gedetailleerde puntentelling staat gelukkig online. Voor elk stemmend land zien we in de onderstaande tabel aan wie twaalf punten (het hoogste aantal) en aan wie tien punten (het op één na hoogste aantal) werden toegekend. Rusland krijgt tien keer twaalf punten toegekend en winnaar Oekraïne slechts vijf keer. Dat wordt voor een groot deel gecompenseerd doordat Oekraïne twaalf keer tien punten kreeg en Rusland slechts acht keer. Al met al haalt Oekraïne 180 punten uit deze tabel en Rusland 200.

Dat Oekraïne en Rusland als grote politieke tegenstanders het speelveld zouden verdelen zie je niet in de tabel terug. Zo zijn er acht landen die veel punten aan zowel Oekraïne als Rusland geven (Armenië, Azerbeidzjan, Wit-Rusland, Bulgarije, Hongarije, Letland, Moldavië en San Marino). Dit zijn vrijwel allemaal landen die ooit in de Sovjet-invloedssfeer lagen. Willen deze landen zowel de kool als de geit sparen?

Wat misschien wel het meest opvalt is dat Rusland tien punten aan Oekraïne heeft gegeven en omgekeerd heeft Oekraïne twaalf punten aan Rusland gegeven. Zouden de Oekraïners een vriendelijk gebaar hebben willen maken, of waren het voornamelijk Oost-Oekraïners die hun stem hebben uitgebracht? En wat zit er achter die Russische punten aan Oekraïne?

In de onderstaande kaart zien we dat vooral de landen in een halve ring om Rusland heen punten hebben toegekend aan Oekraïne. In Scandinavië en West-Europa is er weinig steun (met uitzondering van Frankrijk en Italië).

Ook Rusland kan op geringe steun rekenen uit West- en Noord-Europa (met Duitsland als de enige uitzondering). De punten voor Rusland komen vooral uit de buurlanden en uit de Balkan. Je zou niet zoveel steun voor Rusland verwachten uit de Baltische staten Estland en Letland, maar misschien zijn deze stemmen vooral uitgebracht door de Russische bevolkingsgroepen in die landen.

We kunnen uiteraard nog veel meer analyses van vriendjespolitiek maken met dit soort gegevens (zie hier voor een overzicht van wetenschappelijk onderzoek naar het Songfestival). Allemaal voer voor statistici en politicologen. Kortom, leef je uit!