• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

Hoe reageren politici op peilingen?

door Gijs Schumacher 18/11/2020 2 Reacties

Op stukroodvlees kijken wij al jaren kritisch naar hoe opiniepeilingen in de media gebruikt worden (lees hier, hier, hier of hier). Veel verschuivingen in opiniepeilingen zijn niet statistisch significant te noemen. Toch worden te vaak kleine verschuivingen in de peilingen opgeblazen tot duidelijke signalen van de kiezer. Dit heeft ook gevolgen, niet alleen voor de kiezer zelf, maar ook voor politici. In een recent verschenen artikel, laten Patrik Öhberg en ik zien dat politici die verliezen in de peilingen ontevredener zijn, meer verandering willen, en vaak ook willen dat de partij een meer radicale positie inneemt. Hier een korte samenvatting van dit onderzoek.

Een experiment met Zweedse politici

Voor deze studie hebben we een simpel experiment gedaan met 1.236 Zweedse politici. De ene helft van de politici kreeg het verliezers frame te zien (vertaald):

Volgens de laatste peilingen van Statistiek Zweden krijgt uw partij 6.1% van de stemmen. Dit is een afname vergeleken met de 7,4% die uw partij in Oktober 2015 in de peilingen kreeg.

De andere helft kreeg het winnaars frame te zien (vertaald):

Volgens de laatste peilingen van Statistiek Zweden krijgt uw partij 6.1% van de stemmen. Dit is een toename vergeleken met de 4,6% die uw partij in Mei 2014 in de peilingen kreeg.

Het verschil hier is het referentie punt. In het verliezers frame verwijzen we naar betere peilingen in het verleden, in het winaars frame verwijzen we naar slechtere peilingen. In alle gevallen gebruiken we hier daadwerkelijke peilingen. Er is dus geen sprake van misleiding.

Nadat de politici een van de twee frames hebben gezien kregen zij een paar vragen over wat zij vonden dat de partij moest doen.

Verliezers willen verandering

Het probleem bij dit experiment is dat wij erachter kwamen dat recent winst of verlies in de peilingen ook een sterk effect had op de antwoordpatronen van de politici. Daarom maakten we onderscheid tussen 4 situaties (winst / verlies in het experiment en winst / verlies in de meest recente peilingen). Het figuur hieronder laat zien dat politici die het verliezers frame kregen ontevreden zijn met de partij. Dit effect is het sterkst als recente peilingen ook verliezen zijn. Maar wat is het effect van ontevredenheid?

Figuur 1. Hoe tevreden zijn de politici in de 2 experimentele condities verdeeld over politici in partijen die in de recente peilingen winnen of verliezen (blauwe tabbladen)

Het effect hiervan is dat politici ook meer verandering eisen, zowel in het programma van de partij als ook de strategie van de partij (zie paper voor resultaten).

Wij vroegen politici tot slot of ze vonden dat de partij naar links of naar rechts moest bewegen. We hebben de antwoorden gehercodeerd naar radicaliseren (meer naar links voor linkse partijen, meer naar rechts voor rechtse partijen), geen verandering en modereren (meer naar rechts voor links, en meer naar links voor rechts). Het figuur hieronder laat zien dat politici van partijen die recent peilingen op verlies staan willen dat de partij radicaliseert. We zien ook een kleine toename in de keuze voor modereren. De experimentele manipulatie is hier niet te zien, die had namelijk een zeer klein effect hier.

Figuur 2. Voorkeur voor richting waarop partij moet bewegen volgens politici verdeeld in politici van partijen die recent winnen in de peilingen (links) en die recent verliezen (rechts).

Schijneffecten in peilingen hebben echte effecten

Peilingen laten vaak van week-tot-week kleine verschuivingen zien. Ook in het experiment in onze studie waren de percentuele verschillen tussen het winnaars frame en het verliezers frame klein. Zulke kleine bewegingen zijn vaak niet statistisch significant. Maar ze hebben wel effect. Een kleine boodschap over of de partij wint of verliest vergroot de ontevredenheid met de partij en de wens om veranderingen in te voeren. Het is mooi als peilingen politici signalen geven over in welke richting publieke opinie zich beweegt. Maar het is zeer problematisch als politici actie ondernemen op basis van statistische ruis.

Filed Under: Politieke partijen Tagged With: experiment, Framing, partijstrategie, peilingen

Over de auteur

Gijs Schumacher
Gijs Schumacher (1982) is Universitair Hoofddocent Politicologie aan de Universiteit van Amsterdam. Zijn onderzoek gaat over politiek gedrag van kiezers en van elites. In het specifiek richt hij zich op emoties, partij organisaties, vertegenwoordiging, populisme en persoonlijkheid. Hij is tevens (co-) directeur van het Hot Politics Lab.
Website: http://gijsschumacher.nl
  • Sociale media links 

Reader Interactions

Comments

  1. Voight-Kampff says

    18/11/2020 at 11:13

    Dank voor het artikel.

    Inhoudelijk duidelijk.

    Graag geef ik u mijn reactie in de vorm van een contextuele vraag gericht op kiezers (i.p.v. op politici). Deze vraag is weliswaar off-topic, maar momenteel relevant in de VS waar beschuldigingen worden geuit van kiezersmanipulatie d.m.v. (grove) misleidende peilingen.

    Vraag: zijn er (wetenschappelijk en/of strafrechtelijke) onderzoeken bekend m.b.t. inzet van misleidende peilingen door politiek partijen met als doel om kiezers te beïnvloeden?

    Toelichting.
    In zijn algemeenheid stel ik dat de organisatie van een samenleving in handen ligt van niet-legitieme politiek partijen en dat politiek niets meer is dan een spel van macht, kracht en invloed. Het belang van het volk is daaraan ondergeschikt. Daarom ligt het in de rede dat het instrument van peilingen ingezet kan worden door politiek partijen om macht en invloed te vergaren.

    Vooral deze zin in uw artikel geeft aan dat politiek partijen macht gedreven zijn: “Een kleine boodschap over of de partij wint of verliest vergroot de ontevredenheid met de partij en de wens om veranderingen in te voeren.”

    Kortom, ‘Hoe reageren kiezers op peilingen?’

    Omdat deze vraag buiten de scope van dit artikel valt, kan ik me redelijkerwijze voorstellen dat u er niet op ingaat. Indien dit het geval is dan wil ik u vriendelijk verzoeken om een separaat artikel te wijden aan mijn vraag?

    Dank bij voorbaat.

    Log in om te reageren
  2. Ronald Heijman says

    19/11/2020 at 15:47

    Ik stel voor een artikel te wijden aan de invloed van trollen op de politieke meningsvorming.

    Log in om te reageren

Geef een reactie Reactie annuleren

Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.

Primary Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

De impact van terrorisme op de representatieve democratie: bewijs uit Frankrijk

Stuk Rood Vlees Podcast, aflevering 14: Saskia Bonjour over genderstudies

Vier politieke stijlen in de Provinciale Staten

Podcast

Episode 106 – “I’m f**king furious and I don’t f**king care anymore”, with Rob Ford

Rob Ford (University of Manchester) joins us to discuss the resignation of Liz Truss and the sorry … [Lees verder...]

Episode 105 – A new prime minister and a new monarch, with Rob Ford

For the first time ever, the UK acquired a new prime minister and a new monarch in the same week. … [Lees verder...]

Aflevering 104 – Terugblik gemeenteraadsverkiezingen, met Josje den Ridder, Simon Otjes en Tom van der Meer

We gaan de gemeenteraadsverkiezingen nabeschouwen met Josje den Ridder (SCP), Simon Otjes … [Lees verder...]

Populisme

Analyse van raadsinstrumenten laat zien: ook in gemeenteraden heerst het monisme

Het is alweer ruim een half jaar geleden dat de gemeenteraadsverkiezingen plaatsvonden. Inmiddels … [Lees verder...]

Gevoelens van culturele afstand als verklaring voor de opleidingskloof in anti-establishment-opvattingen en -gedrag

In veel Westerse democratieën leven onder een aanzienlijk deel van de bevolking … [Lees verder...]

Aflevering 94 – De ‘Heilige Alliantie’ tussen orthodoxe christenen en radicaal-rechts, met Sander Rietveld

Mijn gast van vandaag is Sander Rietveld, politicoloog en onderzoeksjournalist bij Zembla. Sander … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2023 StukRoodVlees

Copyright © 2023 · SRV Theme op Genesis Framework · WordPress · Log in