• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

Hoeveel geld heeft een regering voor nieuw beleid?

door Gijs Schumacher 07/10/2013 0 Reacties

‘Schuld’ was misschien het belangrijkste thema van de 2012 verkiezingen. We hebben teveel schulden, budgettekorten vergroten onze schulden, we schuiven onze schulden door naar volgende generaties, en wie heeft daar schuld aan? Tegelijkertijd beloven partijen van alles, (vooral) minder geld naar X, maar ook meer geld aan Y. Maar hoeveel heeft een regering eigenlijk te besteden? En hoeveel geld slokt bestaande wetgeving op?

Om dit te onderzoeken hebben Eugene Steuerle en Timothy Roeper de Fiscal Democracy Index ontwikkeld. Deze index geeft aan welk percentage van het overheidsinkomen nog NIET bij wet beloofd is aan bestaande programma’s (zoals pensioenen, salarissen van werknemers, etc.). Met andere woorden dit is de discretionaire bevoegdheid van een regering qua budget. Steuerle en Roeper hebben dit berekend voor de VS (zie figuur hieronder). We zien hier een sterk negatieve trend: in de jaren ’60 had de Amerikaanse regering pakweg 65% te spenderen aan nieuw beleid en was slechts 35% al beloofd aan oud beleid. Dit is zelfs zo sterk gedaald dat in 2008 er sprake was van een negatieve score. Dat betekent dat er al meer beloofd was voordat het geld verdiend was. Je kan je voorstellen dat in zulke omstandigheden het redelijke lastig is voor een President om nieuw beleid te maken.

Fiscal Democracy Index Verenigde Staten 1962-2020 

FDI_VS

 

Door het aantrekken van de conjunctuur voorspellen Steuerle en Roeper dat de VS weer uit het Fiscal Democracy Dal kruipt, maar op lange termijn (in 2020) zakt men er terug in. Dit wordt veroorzaakt door toenemende zorg- en pensioenkosten i.v.m. de vergrijzing maar ook door de stroperigheid van de politiek die hier niet adequate op kan reageren. Er worden dus niet alleen schulden doorgeschoven, in 2020 heeft de Amerikaanse regering virtueel geen discretionaire bevoegdheid. Is Amerika (weer eens) de uitzondering? Wolfgang Streeck en Daniel Mertens hebben de Fiscal Democracy Index voor Duitsland berekend. De trend is vergelijkbaar met de VS, alleen is het wat minder dramatisch. Van 40% in 1970 zakt de index tot ongeveer 8% in 2009 (dat is de rode lijn: in de VS zijn de defensie uitgaven discretionair en omdat in Duitsland dit anders geinterpreteerd kan worden hebben Streeck en Mertens een extra lijn toegevoegd).

Fiscal Democracy Index Duitsland 1970-2009 

FDI_Germany

Zo op basis van economische performance vermoed ik dat Nederland zo tussen Duitsland en de VS in zit. Deze cijfers zijn redelijk deprimerend: schulden worden niet alleen doorgeschoven, in de VS zou feitelijk geen nieuw beleid gemaakt kunnen worden. Aan de andere kant verdubbelde de VS haar fiscale discretionaire bevoegdheden in de periode 1990-1998 (van 20% tot 40%). Dit komt door een combinatie van economische groei, toenemende inkomsten en een beperking op met name de sociale lasten. Dat laatste (bezuinigen!) is nooit makkelijk: het is makkelijker een euro uit te geven dan hem terug te vragen. Bestaande overheidsprogramma’s hebben sterk de neiging zich op te potten en te blijven plakken. Het is dus maar de vraag – met name ook gezien de vergrijzing – of een herstel tot de mogelijkheden behoort in de twenties van de 21ste eeuw.

 

Met dank aan Kees van Kersbergen die deze data onder mijn aandacht bracht.

Categorie: Regering en beleid, Religie, ideologie en ethiek Tags: discretionaire uitgaven, Duitsland, Fiscal Democracy Index, VS

Over de auteur

Gijs Schumacher
Gijs Schumacher (1982) is Universitair Hoofddocent Politicologie aan de Universiteit van Amsterdam. Zijn onderzoek gaat over politiek gedrag van kiezers en van elites. In het specifiek richt hij zich op emoties, partij organisaties, vertegenwoordiging, populisme en persoonlijkheid. Hij is tevens (co-) directeur van het Hot Politics Lab.
Website: http://gijsschumacher.nl
  • Sociale media links 

Lees Interacties

Geef een reactie Reactie annuleren

Je moet ingelogd zijn op om een reactie te plaatsen.

Primaire Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

Wat zijn de partijen van plan met onze democratie?

Conflictdenken in Europa

Kost het partijen kiezers als ze meer vrouwen op de lijst zetten? Voor bijna alle partijen is het antwoord: nee!

Podcast

Episode 132 – The 2025 German elections, with Tarik Abou-Chadi

We are joined by Tarik Abou-Chadi (Oxford) to discuss the dystopian reality of the 2025 German … [Lees verder...]

Aflevering 131 – Het regionale kiesstelsel van Pieter Omtzigt, met Henk van der Kolk en Simon Otjes

De Stuk Rood Vlees podcast is terug, en wel met een gortdroge aflevering over kiesstelsels! In het … [Lees verder...]

Episode 130 – Countdown to Extinction (UK edition), with Rob Ford

It's time for our UK election preview with our old pal Rob Ford (University of Manchester). Are the … [Lees verder...]

Populisme

Wie is er bang van ‘het volk’? Politiek elitisme in vier Europese landen

Het succes van populisme leidde de afgelopen jaren tot een omvangrijke literatuur rond de vraag wie … [Lees verder...]

Aflevering 127 – Waardenloze politiek (en een stukje formatie), met Tom van der Meer

Tom van der Meer (UvA) schuift aan om te vertellen over zijn nieuwste boek 'Waardenloze politiek: … [Lees verder...]

Plaatjes van de electoraatjes 2023: de PVV

Op 22 november zijn er verkiezingen voor de Tweede Kamer. In deze serie gaan wij aan de hand van een … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2025 StukRoodVlees

Copyright © 2025 · SRV Theme op Genesis Framework · WordPress · Log in