• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

Iraanse Leider Oliedom?

door Gijs Schumacher 17/06/2013 0 Reacties

Waarom is de Iraanse presidentsverkiezing gewonnen door de hervormingsgezinde kandidaat Hassan Rouhani? Het is duidelijk dat de Supreme Leader van Iran – Ali Khamenei – het niet zo heeft op hervormingsgezinde kandidaten. Dat een hervormingsgezinde kandidaat in 2009 waarschijnlijk door middel van verkiezingsfraude de winst door de neus is geboord, is slechts een voorbeeld van de conservatieve voorkeur van Khamenei. De Guardian Council – waarvan de leden worden aangesteld door Khamenei – beslist welke kandidaten aan de verkiezing mee mogen doen. Zo weigerde deze raad de voormalige hervormingsgezinde president – Akbar Hashemi Rafsanjani – de toegang tot de verkiezing. Als we aannemen dat Khamenei (1) geen voorkeur heeft voor een hervormingsgezinde kandidaat en (2) controle uitoefent over de verkiezing, hoe kan het dan dat Rouhani toch verkozen is? Is Khamenei soms oliedom?

Wat waren de opties van Khamenei geweest om de verkiezing van Rouhani te voorkomen?

1. Split-the-vote. In plaats van Rafsanjani en andere hervormingsgezinde kandidaten te weigeren had Khamenei ze beter mee kunnen laten doen. Dit had de hervormingsgezinde stem gesplitst en had waarschijnlijk een eerste ronde overwinning van hervormers voorkomen. Nu was Rouhani de enige hervormer die het op moest nemen tegen verschillende conservatieve kandidaten. Uit een strategisch oogpunt had Khamenei beter 1 conservatieve kandidaat het op moeten laten nemen tegen meerdere hervormers. Ik ga er hier wel vanuit dat het geen optie was voor Khamenei om helemaal geen hervormingsgezinde kandidaten mee te laten doen.

2.Verkiezingsfraude. Waarom niet – opnieuw? – de verkiezingsuitslagen aanpassen? Wat in 2009 lukte moet nu ook mogelijk zijn.

Waarom koos Khamenei niet voor optie 1 of 2?

Verkiezingsfraude is waarschijnlijk een te groot risico. De enorme opkomst bij de demonstraties van 2009 en de verschillende opstanden bij de Arabische buren hebben wellicht tot de inschatting geleid dat het verkiezen van een hervormingsgezinde president een veiligere optie is. Ook is in Iran de kieswet iets aangepast, maar ik weet te weinig van Iran om in te schatten of dit iets uitmaakt.

Wat de split-the-vote optie betreft, het kan zo zijn dat Khamenei niet verschillende conservatieve kandidaten kan weigeren, bijvoorbeeld omdat hij de steun van verschillende fracties in de samenleving nodig heeft. Het teleurstellen van conservatieve groepen zou ertoe kunnen leiden dat zij gaan samenwerken met hervormingsgezinde groepen. Een andere reden is wellicht dat Khamenei de publieke opinie verkeerd inschatte. Rouhani is niet de bekendste kandidaat en wellicht hoopte Khamenei dat de oppositie zich niet om deze kandidaat zou scharen.

Kortom Khamenei had opties, maar heeft zijn kaarten verkeerd gespeeld. Maar, stel: Khamenei wilde wel een hervormer. Is dat aannemelijk? Wellicht voelt Khamenei ook de druk van een hopeloos presterende economie die last heeft van internationale sancties. Wellicht is het – opnieuw gezien de onrust in de naburige regio – de veiligste optie voor Khamenei zelf om geleide hervormingen toe te laten. In dit laatste geval zullen we in Iran enkele beleidswijzigingen moeten zien. Maar mocht Khamenei geen hervormer willen, dan zal het beleid van Iran niet heel anders worden. Dan zijn we alleen maar verlost van de rhetoriek van de voormalig president Mahmoud Ahmadinejad.

Filed Under: Kiezers en publieke opinie, Religie, ideologie en ethiek Tagged With: fraude, Iran, Khamenei, presidentsverkiezingen, Rouhani

Over de auteur

Gijs Schumacher
Gijs Schumacher (1982) is Universitair Hoofddocent Politicologie aan de Universiteit van Amsterdam. Zijn onderzoek gaat over politiek gedrag van kiezers en van elites. In het specifiek richt hij zich op emoties, partij organisaties, vertegenwoordiging, populisme en persoonlijkheid. Hij is tevens (co-) directeur van het Hot Politics Lab.
Website: http://gijsschumacher.nl
  • Sociale media links 

Reader Interactions

Geef een antwoord Reactie annuleren

Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.

Primary Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

Stereotyperen kiezers Islamitische politici als homofoob?

Wie gaat zweten en fronsen van de politiek?

De liefde tussen D66 en de Europese liberale familie

Podcast

Episode 106 – “I’m f**king furious and I don’t f**king care anymore”, with Rob Ford

Rob Ford (University of Manchester) joins us to discuss the resignation of Liz Truss and the sorry … [Lees verder...]

Episode 105 – A new prime minister and a new monarch, with Rob Ford

For the first time ever, the UK acquired a new prime minister and a new monarch in the same week. … [Lees verder...]

Aflevering 104 – Terugblik gemeenteraadsverkiezingen, met Josje den Ridder, Simon Otjes en Tom van der Meer

We gaan de gemeenteraadsverkiezingen nabeschouwen met Josje den Ridder (SCP), Simon Otjes … [Lees verder...]

Populisme

Plaatjes van de electoraatjes: de radicaal-rechtse ruimte

Over anderhalve week stemmen we voor de Provinciale Staten en de waterschappen. Waar zullen we – … [Lees verder...]

Analyse van raadsinstrumenten laat zien: ook in gemeenteraden heerst het monisme

Het is alweer ruim een half jaar geleden dat de gemeenteraadsverkiezingen plaatsvonden. Inmiddels … [Lees verder...]

Gevoelens van culturele afstand als verklaring voor de opleidingskloof in anti-establishment-opvattingen en -gedrag

In veel Westerse democratieën leven onder een aanzienlijk deel van de bevolking … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2023 StukRoodVlees

Copyright © 2023 · SRV Theme op Genesis Framework · WordPress · Log in