• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

Is de politiek emotioneler geworden?

door Gijs Schumacher 05/11/2014 5 Reacties

Vaak wordt beweerd dat de Nederlandse politiek emotioneler is geworden. In strijd voor de kiezersgunst gebruiken politici – kennelijk – meer emotie in hun voordrachten dan voorheen. Maar is dat wel zo? Is er een verschuiving waarneembaar van koele, rationele argumentatie naar met emotie doorspekte drogredeneringen?

 

Emotie in tekst meten

Om dit te evalueren heb ik mij laten inspireren door twee working papers (hier) van Spyros Kosmides en co-auteurs. Zij onderzoeken in welke mate politieke partijen in het Verenigd Koninkrijk gebruik maken van emoties in hun verkiezingsprogramma’s. Om emotie in tekst te meten gebruiken zij de Affective Norms for English Words (ANEW) database. Deze database bestaat uit enkele duizenden woorden die – onder andere – gescoord worden op de mate waarin zij een onaangenaam danwel aangenaam gevoel geven en de mate waarin zij actief of passief zijn. De scoring van de woorden wordt door middel van een survey gedaan en de mate waarin een woord bijvoorbeeld actief of passief is het gemiddelde van de antwoorden van de deelnemers (op 7-puntsschalen). Om emotie in tekst te meten scoren Kosmides en co-auteurs alle woorden in de tekst met behulp van de ANEW, tellen dit op per document en delen die som door het totaal aantal woorden in het document. Je kan naar affect in totaal kijken door de actief/passief scores en onaangenaam/aangenaam scores bij elkaar op te tellen of je kan afzonderlijke schalen voor angst of enthousiasme maken.

 

Angst en enthousiasme

Ik heb deze methode gebruikt om te evalueren of de Nederlandse politiek emotioneler is geworden in de laatste decennia. Hiervoor heb ik twee schalen gecreeërd: (1) een angst schaal die meet hoe activerend en onaangenaam woorden zijn en (2) een enthousiasme schaal die meet hoe activerend en aangenaam woorden zijn. Ik heb hiervoor een Nederlandse versie van de ANEW gebruikt ontwikkeld door Agnes Moors en co-auteurs. Vervolgens heb ik 180 speeches genomen die gegeven zijn op partijconferenties door partijleiders, -voorzitters en andere belangrijke partijleden. Deze speeches komen uit het archief van het Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen en zijn door mij gedigitaliseerd en zullen uiteindelijk online beschikbaar komen (contacteer mij als je hierin geïnteresseerd bent). Ik heb al deze speeches gescoord en die scores gedeeld door het aantal woorden in de speech. Het figuur hieronder laat de gemiddelde score (de punten) van de speeches zien op vier tijdpunten (links van rode lijn) en voor vier partijen (rechts van rode lijn). De lijnen over de punten zijn de 95% betrouwbaarheidsintervallen. De tijdspunten zijn ongelijk, maar dit is om te zorgen dat er ongeveer een gelijk aantal observaties op elk tijdpunt zit.De schaal is wat moeilijk te interpreteren omdat de scores van de woorden van 0 tot 3.5 lopen en de totale score is gedeeld door het aantal woorden.

Figuur 1 laat zien dat het gebruik van woorden met een angstige connotatie steeds meer worden gebruikt in speeches. Ook verschillen de politieke partijen onderling: de PvdA en VVD zijn angstiger in speeches dan D66 of CDA.

 

Figuur 1. Angst scores van speeches op partijcongressen

anxiety

 

Figuur 2 laat de enthousiasme scores zien voor vier tijdpunten en voor vier partijen. Over tijd is er geen significant verschil in enthousiasme score, maar per partij wel. PvdA en D66 scoren significant hoger op de enthousiasme score dan VVD en CDA.

 

Figuur 2. Enthousiasme scores van speeches op partijcongressen

ent

 

Wat betekent dit?

De twee figuren laten zien dat de Nederlandse politiek inderdaad emotioneler is geworden, of specifieker het is angstiger geworden. Er moet wel gezegd worden dat de verschillen niet heel groot zijn. De methode waar ik deze conclusie op baseer is eenvoudig te implementeren. Maar is het een goede methode? Er valt genoeg aan te twijfelen: bijvoorbeeld wat meten die woordscores precies, is woordvolgorde niet belangrijk en meten we wel angst? Zijn speeches op partijconferenties wel representatief voor taalgebruik van politici in het algemeen? Dit – en vele anderen – zijn vragen waar ik nog geen sluitend antwoord op heb. Laat het me weten als je wilt helpen die antwoorden te zoeken.

Filed Under: Politieke partijen Tagged With: angst, enthousiasme, Politieke partijen, speeches

Over de auteur

Gijs Schumacher
Gijs Schumacher
Gijs Schumacher (1982) is Universitair Hoofddocent Politicologie aan de Universiteit van Amsterdam. Zijn onderzoek gaat over politiek gedrag van kiezers en van elites. In het specifiek richt hij zich op emoties, partij organisaties, vertegenwoordiging, populisme en persoonlijkheid. Hij is tevens (co-) directeur van het Hot Politics Lab.
Website: http://gijsschumacher.nl
  • Sociale media links 

Reader Interactions

Comments

  1. Tom LouwerseTom Louwerse says

    05/11/2014 at 11:35

    Mooie blog! Misschien helpt het voor het interpreteren van de grootte van de verschillen om enige informatie te geven over de verdeling van speeches op beide schalen. Bijv: wat zijn de minimum- en maximumscores?

    Log in om te reageren
    • Gijs SchumacherGijs Schumacher says

      05/11/2014 at 11:39

      Goed idee. Voor angst:
      Min = 0.036
      Max = 0.133
      Mean = 0.07
      Enthousiasme:
      Min = 0.005
      Max = 0.05
      Mean = 0.018

      Beiden zijn behoorlijk normaal verdeeld

      Log in om te reageren
  2. AvatarDunya van Troost says

    06/11/2014 at 11:35

    Interessante methode, bij de combinatie van activerend en onaangenaam denk ik echter eerder aan een emotie als boosheid ivp anxiety. Dit omdat voor anxiety het gebrek aan controle van belang is. Daarom vroeg ik me af waarom je voor het anxiety label hebt gekozen? Wellicht vanwege George Marcus’s affective intelligence?

    Log in om te reageren
    • Gijs SchumacherGijs Schumacher says

      06/11/2014 at 12:30

      Hoi Dunya, ik heb de labelling van Spyros Kosmides overgenomen, die wordt eerder in de blog genoemd. Hij gaf wel aan dat hij nog niet zeker wist of dit anxiety of idd anger is…die nuance heb ik hier even achterwege gelaten. Ik ben er zelf nog niet uit wat dit precies meet, dit was een probeerseltje waar ik wel enthousiast over ben maar wat nog wel verfijning verdient.

      Log in om te reageren
  3. AvatarHilde Lavell says

    02/03/2018 at 16:22

    Ook al is deze blog al weer een aantal jaar oud, ik kwam er toch op terecht door mijn zoekacties.

    Interessant om de speeches op deze manier te analyseren! Ik ben momenteel research masterstudent en zeer geïnteresseerd in de retorische cultuur van Nederland. Ik vroeg me daarom ook af of de gebruikte speeches inmiddels online beschikbaar zijn ergens (zoals je in je blog aangaf).

    Log in om te reageren

Geef een reactie Antwoord annuleren

Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.

Primary Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

Waarom opkomstplicht schadelijk is voor de vertegenwoordiging voor vrouwen

Coalities bouwen in het Europees Parlement

Geen Amerikaanse toestanden

Podcast

Stemmen: een verkiezingspodcast zonder peilingen. Aflevering 5 – De Grote Uitslagenshow

In deze aflevering bespreken we de verkiezingsuitslagen. Aan tafel zitten maar liefst vijf … [Lees verder...]

Aflevering 93 – Plaatjes van de electoraatjes, met Matthijs Rooduijn

Wat is het demografisch en ideologisch profiel van kiezers op verschillende partijen? Mijn … [Lees verder...]

Stemmen: een verkiezingspodcast zonder peilingen. Aflevering 4 – Waarom debatten, stemhulpen en peilingen de zwevende kiezer nauwelijks helpen

In de vierde aflevering van Stemmen duiken we in de belangrijkste hulpmiddelen om je stem te … [Lees verder...]

Populisme

Cas Mudde: “Rutte vormt grotere bedreiging voor de liberale democratie dan uiterst rechts”

Iris Beau Segers, onderzoeker aan het Center for Research on Extremism (C-REX), interviewt Cas … [Lees verder...]

Stemmen: een verkiezingspodcast zonder peilingen. Aflevering 5 – De Grote Uitslagenshow

In deze aflevering bespreken we de verkiezingsuitslagen. Aan tafel zitten maar liefst vijf … [Lees verder...]

Hoe populistisch zijn Nederlandse partijen?

In de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen van 17 maart is het P-woord weer te horen: populisme. … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2021 StukRoodVlees

Copyright © 2021 · SRV Theme op Genesis Framework · WordPress · Log in