“PVV even groot als PvdA en VVD samen”, kopten enkele krantensites (Telegraaf, Volkskrant, AD en vast nog vele anderen) vanmorgen. Volgens de jongste peiling van Maurice de Hond zou de PVV uitkomen op 30 zetels en de PvdA en VVD samen op 31 zetels.
Nu weten we sinds jaar en dag dat peilbureaus allemaal net iets andere schattingen geven van wat er speelt onder het Nederlandse electoraat. Ze gebruiken allemaal net weer andere methoden – bijvoorbeeld in de steekproeftrekking en de weging – waardoor de schattingen nou eenmaal uiteen zullen lopen. Wanneer we de vier belangrijkste Nederlandse peilers (Ipsos, TNS Nipo, EenVandaag en peil.nl van Maurice de Hond) direct met elkaar vergelijken zien we dan ook stelselmatige afwijkingen voor bepaalde partijen, de zogenaamde ‘huiseffecten’.
Tom Louwerse heeft deze huiseffecten op zeer toegankelijke wijze in beeld gebracht in zijn PeilingWijzer. Onder het tabblad ‘huiseffecten’ zien we hoe ver de schatting van een peiler voor een bepaalde partij gemiddeld genomen afwijkt van het gemiddelde van de vier peilers samen. In de onderstaande figuur is bijvoorbeeld te zien dat Maurice de Hond en EenVandaag de VVD structureel lager schatten dan het gemiddelde, terwijl de Politieke Barometer van Ipsos de VVD structureel hoger schat.
Bron: PeilingWijzer
Terug naar de kop van vandaag. De huiseffecten laten ook zien dat Maurice de Hond de VVD én PvdA stelselmatig lager en de PVV juist hoger peilt dan zijn collega’s. De Politieke Barometer schatte tien dagen geleden de steun van de PvdA en VVD samen nog op 46 zetels en de PVV op 25 zetels. Zijn er in de afgelopen tien dagen nou echt zulke dramatische gebeurtenissen voorgevallen die dit verschil kunnen verklaren? Het lijkt eerder het resultaat van de bovengenoemde verschillen in methodologie.
In de laatste schattingen van de PeilingWijzer, die de schattingen van de vier peilbureaus combineert tot een enkele schatting, zijn de regeringspartijen samen ook (nog) veel groter dan de PVV. Sterker nog, het is tamelijk onzeker of de VVD in zijn eentje wel kleiner is dan de PVV. Op de website van de PeilingWijzer is het nu ook mogelijk om direct de schattingen van partijen met elkaar te vergelijken. Wanneer we de PVV en de VVD vergelijken zien we dat het verschil tussen deze twee partijen niet significant afwijkt van 0.
Bron: PeilingWijzer
De moraal van het verhaal is dus dat het nogal kan uitmaken voor de nieuwswaarde van peilresultaten wie de peiling heeft uitgevoerd. Vooralsnog wijzen de resultaten van geen van de andere peilers (noch het gemiddelde van de vier peilers zoals berekend door de PeilingWijzer) op een PVV die even groot zou zijn als de twee regeringspartijen samen.
En’t vervelende is dat het – uiteindelijk-weinig uitmaakt: aan de PVV heb je, qua beleid en coalitievorming, uiteindelijk niets (,,in my humble opinion”).
Aan de VVD en PvdA dan wel?
Doen die dan wat ze beloven?
Noem mij een eerlijke partij en ik stem er op
Dus de democratie werkt blijkbaar niet meer
Volledig eens. Verzin iets nieuws.
VVD gestemd? Het verhaal van Mark Rutte was dat er hard bezuinigd moest worden. De meeste kiezers vonden dat blijkbaar in september 2013.
PvdA gestemd? Het eerlijke verhaal was dat er onherroepelijk bezuinigd moest worden.
Welk deel snapt u niet? Wie een ander verhaal ophangt dan dat we over de 3% begrotingstekort heen kunnen begroten zonder economische gevolgen voor eigen land loopt een fantasieverhaal op te hangen. En de prognose voor Nederland was gegeven: 4,8% tekort. Dan kunnen we koppig doorgaan met milder beleid maar we zaten qua begrotingstekort in de zelfde klasse als Portugal.
Misschien mogen de spijtoptanten ook zichzelf in de spiegel bekijken. Wanneer aan ieder gevraagd wordt in te schikken is blijkbaar een groot deel van Nederland niet daartoe bereid. Mag ik een nieuwe term introduceren: electorale consument. Men stemt plots daar waar men denkt het meeste valt te behalen. U mag in onze democratie stemmen wat u wilt, de staatsbegroting en de staatsschuld fluctueren niet democratisch mee. Die lieten de feitelijk zien dat het niet zo verder kon.
Meerderheid in 2e kamer en géén meerderheid in de 1e, dwingt het kabinet keer op keer te onderhandelen met alles binnen de oppositie. Daarmee wordt in deze tijd als vanzelf en hoog gehalte aan democratie gebezigd.
Als de grootste partij voortdurend buiten de besluitvorming blijft dan is dat niet bepaald democratisch.
De twee grootste partijen vormen nu samen de coalitie. Volgens mij moeten we terug naar de jaren 70 om een coalitie te vinden zonder de grootste partij (toen de PvdA).
Het lijkt me erg onverstandig om de coalitie/besluitvorming te laten afhangen van wekelijkse of maandelijkse zetelpeilingen met foutmarges onder maximaal een paar duizend kiezers door private bureaus, in plaats van door officiele verkiezingen waar alle kiezers aan mee doen en die een stuk transparanter zijn. Alleen al de praktische uitvoering (wekelijks nieuwe verhoudingen, dus nieuwe afspraken) is ondoenlijk.
Bovendien heeft Nederland een traditie dat snel groeiende partijen worden gevraagd te delen in de regeringsverantwoordelijkheid. Dat gebeurde bijvoorbeeld met D66 in de jaren 60/70, met de LPF in 2002, en met de PVV in 2010 – hoewel de laatste als gedoogpartij ipv regeringspartij.
VVD gestemd? Die 1000 euro die Rutte beloofde op TV in de verkiezingsdebatten al gezien of heb je hem er na de verkiezingen nog over gehoord?