• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

Jongleren met ministeries: welke partij welke kabinetpost krijgt

door Tom Louwerse 08/09/2015 2 Reacties

CC BY-SA: Karoma, https://commons.wikimedia.org/wiki/User:Karoma
CC BY-SA: Karoma, https://commons.wikimedia.org/wiki/User:Karoma
CC BY-SA: Karoma

De laatste stap van vrijwel alle coalitieonderhandelingen betreft het verdelen van ministeries tussen de coalitiegenoten. Dat is een lastig politiek spel waarbij voorkeuren voor portefeuilles, beschikbare personen en de opinies van de achterban een rol spelen. Bestaand onderzoek wees al uit dat het aantal portefeuilles per partij doorgaans proportioneel is aan de partijgrootte: levert een partij dertig van de honderd coalitiezetels, dan kan ze ook 3 op de 10 ministersposten claimen. Maar welke posten zijn dat dan? Nieuw onderzoek van Alejandro Ecker, Thomas Meyer en Wolfgang Müller (open access) betoogt dat dit vraagstuk het best benaderd kan worden als een politiek spel over meerdere rondes.

Ministersposten zijn er in vele soorten en maten. De post van premier is natuurlijk het meest gewild, maar ook Financiën en Buitenlandse Zaken worden in veel landen als belangrijk gezien. Andere posten, zoals (vroeger) Landbouw en Visserij zijn ‘lichter’ en daarom bij de meeste partijen minder in trek. Neem bijvoorbeeld de uitgeklede post van Binnenlandse Zaken onder Rutte-II: nu de politie volledig onder Veiligheid & Justitie valt is dat een ‘relatief betekenisloze post’ geworden, volgens Bert van den Braak van het Parlementair Documentatiecentrum.

Sommige ministersposten zijn dus bij alle partijen in trek, maar voorkeuren hangen ook samen met het profiel van de partijen. De PvdA zal sneller geneigd te zijn om Sociale Zaken te kiezen, terwijl voor de VVD Economische Zaken doorgaans aantrekkelijker is. Het staat toch raar als een Groene coalitiepartij niet de minister van milieu mag leveren.

Volgens Ecker et al. maken partijen telkens een keuze tussen het ‘objectieve’ belang van ministersposten en de posten die vanuit de partijideologie als belangrijk worden gezien. Ze modelleren de verdeling van de ministersposten daarbij als een politiek spel uit meerdere rondes, waarbij partijen steeds om en om (of via een andere verdeelsleutel) hun favoriete ministerspost mogen kiezen. In de praktijk werkt het misschien niet precies zo – het lijkt lastig voor te stellen dat de verdeling van posten geschiedt op de manier waarop je bij gymnastiek voetbalteams mocht samenstellen, al zijn er wel voorbeelden van systemen waar het daadwerkelijk zo werkt (bijv. Noord-Ierland en Denemarken op lokaal niveau, volgens de auteurs). Maar los van de vraag of het precies zo werkt, levert het model van de onderzoekers wel een relatief goede voorspelling op: iets meer dan 70% van de posten juist ingeschat op een totaal van 2366 kabinetsposten in 15 landen.

De onderzoekers zeggen dat het benaderen van de portefeuilleverdeling als een sequentieel spel een betere verklaring van de portefeuilleverdeling oplevert, dan eerdere statische modellen. Natuurlijk is de voorspelling niet perfect, ook omdat de precieze inhoud van portefeuilles kan worden aangepast als de situatie daar om vraagt. Maar al met al geeft dit nieuwe onderzoek meer inzicht in de manier waarop portefeuilles worden verdeeld.

Filed Under: Uncategorized

Over de auteur

Tom Louwerse
Tom Louwerse is universitair hoofddocent politicologie aan de Universiteit Leiden. Zijn onderzoek richt zich op politieke representatie, parlementair gedrag, verkiezingen, peilingen en stemhulpen.
Website: https://www.tomlouwerse.nl/nl
  • Sociale media links 

Reader Interactions

Comments

  1. Andre Engels says

    09/09/2015 at 08:29

    Wordt er bij de analise van uitgegaan dat de partijen ‘eerlijk’ kiezen of dat ze dat op basis van speltheorie doen? En hoe wordt de volgorde bepaald waarin gekozen mag worden?

    Log in om te reageren
  2. Andre Engels says

    09/09/2015 at 08:29

    Wordt er bij de analise van uitgegaan dat de partijen ‘eerlijk’ kiezen of dat ze dat op basis van speltheorie doen? En hoe wordt de volgorde bepaald waarin gekozen mag worden?

    Log in om te reageren

Geef een reactie Reactie annuleren

Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.

Primary Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

Het Amerikaanse slavernijverleden is zichtbaar in hedendaagse politieke krachtsverhoudingen

Leidde het actief vrouwenkiesrecht in 1922 tot groter succes van confessionele partijen?

Episode 73 – Trump and the white working class, with Noam Lupu

Podcast

Episode 106 – “I’m f**king furious and I don’t f**king care anymore”, with Rob Ford

Rob Ford (University of Manchester) joins us to discuss the resignation of Liz Truss and the sorry … [Lees verder...]

Episode 105 – A new prime minister and a new monarch, with Rob Ford

For the first time ever, the UK acquired a new prime minister and a new monarch in the same week. … [Lees verder...]

Aflevering 104 – Terugblik gemeenteraadsverkiezingen, met Josje den Ridder, Simon Otjes en Tom van der Meer

We gaan de gemeenteraadsverkiezingen nabeschouwen met Josje den Ridder (SCP), Simon Otjes … [Lees verder...]

Populisme

Analyse van raadsinstrumenten laat zien: ook in gemeenteraden heerst het monisme

Het is alweer ruim een half jaar geleden dat de gemeenteraadsverkiezingen plaatsvonden. Inmiddels … [Lees verder...]

Gevoelens van culturele afstand als verklaring voor de opleidingskloof in anti-establishment-opvattingen en -gedrag

In veel Westerse democratieën leven onder een aanzienlijk deel van de bevolking … [Lees verder...]

Aflevering 94 – De ‘Heilige Alliantie’ tussen orthodoxe christenen en radicaal-rechts, met Sander Rietveld

Mijn gast van vandaag is Sander Rietveld, politicoloog en onderzoeksjournalist bij Zembla. Sander … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2023 StukRoodVlees

Copyright © 2023 · SRV Theme op Genesis Framework · WordPress · Log in