• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

Laat aspirant-leiders maar worstelen om het partijleiderschap

door Gijs Schumacher 07/12/2013 1 Reactie

Moeten partijen wel of niet meerdere kandidaten laten strijden voor het leiderschap? Vaak schrikken politici zelf hiervoor terug. Jolande Sap bijvoorbeeld vond dat Groenlinks te klein was voor competitie om het lijsttrekkerschap. Bij de PvdA in 2012 mochten er wel meerdere kandidaten zijn, maar ze moesten wel een beetje lief tegen elkaar doen. Partijen hebben liever niet dat de vuile was buiten komt te hangen. Immers, veel aandacht voor interne partij strubbelingen heeft wellicht een negatieve invloed op de peilingen. Aan de andere kant kan een competitie om het leiderschap ook een partij positief in het nieuws brengen. Het is een manier voor aspirant-leiders om kiezers te informeren en te enthousiasmeren. Misschien krijgen partijen zelfs een bonus door op een democratische manier een leider te selecteren. Dus heeft een competitie voor het leiderschap een positief of een negatief effect op de gepeilde electorale steun voor partijen?

 

Rutte vs Verdonk

Laten we als voorbeeld even de VVD nemen in 2006. Terwijl Rutte en Verdonk worstelde om het partijleiderschap – met soms vieze kneepjes – steeg de VVD gestaag in de peilingen. Voor de interne verkiezingscampagne peilde de VVD (gemiddelde van allepeilingen.com) op 22 zetels. Tijdens de campagne steeg het naar 27 zetels en in de periode van de verkiezing naar 34. Een stijging van maarliefst 12 zetels voor een verkiezing die juist de interne verdeeldheid van de VVD perfect in beeld bracht! Maar deze winst was wel van korte duur, binnen een paar maanden zakte de VVD weer terug naar 28 zetels.

 

Maar in het algemeen

Dit voorbeeld bevestigt de algemene trend. Ik heb voor een klein onderzoekje Noorse, Deense, Nederlandse en Engelse peilingen genomen (tijd verschilt per land) en een dataset gebruikt die aangeeft of er bij een leiderschapsverkiezing een (no contest) of meerdere kandidaten (contest) waren. Deze kandidaten kunnen op verschillende manieren gekozen worden: door de fractie, door de leden, door een partij congres of in het geval van Engeland een combinatie van verschillende methoden. Ik heb vervolgens gekeken naar (1) verschil tussen maand van leiderschapswisseling en de maand ervoor (staat als direct in grafiek), (2) verschil tussen maand van en na leiderschapswisseling en de maand ervoor (staat als direct plus month in grafiek) en het verschil tussen peilingen in de 6 maanden voor en tot 6 maanden na de leiderschapswisseling (after). Figuur 1 laat de resultaten zien. We zien dat in de maand dat een nieuwe leider aangesteld wordt partijen met een competitie voor het leiderschapsschap gemiddeld 1% procent stijgen in de peilingen, en partijen die niet zo’n competitie hebben stijgen niet. Dit effect wordt kleiner over tijd. Als we de maand van de wisseling en de maand erna meenemen is het effect al kleiner en in de voor wisseling/na wisseling analyse (helemaal rechts) is het effect nog kleiner (maar nog wel significant). Gemiddeld is het effect wel verdwenen na 6 maanden (niet in grafiek).

 

 Figuur 1. Gemiddelde verandering in de peiling van een partij

figcontests

 

Dus

De angst dat een interne verkiezing voor het leiderschap leidt tot een depressie in de peilingen is dus ongegrond. Partijen stijgen zelfs – tijdelijk – in de peilingen na zo’n verkiezing. Het meest voor de hand liggende mechanisme is de aandacht die zulke verkiezingen genereert. Kortom, laat aspirant-leiders maar wel met elkaar worstelen om het partijleiderschap.

 

 

Categorie: Kiezers en publieke opinie, Politieke partijen Tags: leiderschapsverkiezingen, peilingen, Rutte, Verdonk, VVD

Over de auteur

Gijs Schumacher
Gijs Schumacher (1982) is Universitair Hoofddocent Politicologie aan de Universiteit van Amsterdam. Zijn onderzoek gaat over politiek gedrag van kiezers en van elites. In het specifiek richt hij zich op emoties, partij organisaties, vertegenwoordiging, populisme en persoonlijkheid. Hij is tevens (co-) directeur van het Hot Politics Lab.
Website: http://gijsschumacher.nl
  • Sociale media links 

Lees Interacties

Geef een reactie Reactie annuleren

Je moet ingelogd zijn op om een reactie te plaatsen.

Primaire Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

The PopuList

Homo-nationalisme levert Fortuyn en Wilders geen bonus op

PVV Twitter-mythes ontkracht

Podcast

Aflevering 133 – Wilders blaast het kabinet op, met Henk van der Kolk en Simon Otjes

Geert Wilders heeft zijn steun aan het kabinet ingetrokken. En zoals het een extraparlementair … [Lees verder...]

Episode 132 – The 2025 German elections, with Tarik Abou-Chadi

We are joined by Tarik Abou-Chadi (Oxford) to discuss the dystopian reality of the 2025 German … [Lees verder...]

Aflevering 131 – Het regionale kiesstelsel van Pieter Omtzigt, met Henk van der Kolk en Simon Otjes

De Stuk Rood Vlees podcast is terug, en wel met een gortdroge aflevering over kiesstelsels! In het … [Lees verder...]

Populisme

Wie is er bang van ‘het volk’? Politiek elitisme in vier Europese landen

Het succes van populisme leidde de afgelopen jaren tot een omvangrijke literatuur rond de vraag wie … [Lees verder...]

Aflevering 127 – Waardenloze politiek (en een stukje formatie), met Tom van der Meer

Tom van der Meer (UvA) schuift aan om te vertellen over zijn nieuwste boek 'Waardenloze politiek: … [Lees verder...]

Plaatjes van de electoraatjes 2023: de PVV

Op 22 november zijn er verkiezingen voor de Tweede Kamer. In deze serie gaan wij aan de hand van een … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2025 StukRoodVlees

Copyright © 2025 · SRV Theme op Genesis Framework · WordPress · Log in