• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

Mag een promotor meeschrijven aan het proefschrift?

door Tom Louwerse 01/07/2013 8 Reacties

Binnen veel wetenschappelijke disciplines wordt het steeds meer gebruikelijk dat promotoren worden opgevoerd als co-auteur van delen van proefschriften die onder hun begeleiding worden geschreven. Vaak gaat het dan om proefschriften die bestaan uit losse artikelen – inleiding erbij, conclusie erachter, nietje erdoor. Daar het co-auteurschap in sommige wetenschappelijke disciplines een verkapt dankwoord is geworden, wordt bij promovendi ook de promotor opgevoerd als co-auteur van artikelen. Is dat wel een goede zaak?

Paul Nieuwenburg, universitair hoofddocent in de politicologie in Leiden, verzet zich in NRC Handelsblad tegen deze gang van zaken (paywall). Hij meent dat het niet alleen ongewenst is – de examinator keurt uiteindelijk zijn eigen vlees – het is ook nog eens onwettig:

 

Volgens artikel 7.18 lid 2b van de Wet op het Hoger Onderwijs en Wetenschappelijk Onderzoek is het college voor promoties bevoegd de graad van doctor te verlenen aan kandidaten die als proeve van bekwaamheid (ja, een promotie is een examen) tot zelfstandig onderzoek een proefschrift hebben geschreven.

De term ‘geschreven’ is belangrijk. Een auteur is namelijk een schrijver. Een co-auteur is dus een medeschrijver. (…) De wet lijkt (…) te impliceren dat de kandidaat het proefschrift zelf schrijft.

 

Indien de lezing van Nieuwenburg juist is, kan dat grote gevolgen hebben voor vele disciplines waarin de bovengenoemde praktijk de standaard is. Aan de andere kant kun je je afvragen of deze praktijk nog te stuiten is. Ook binnen de sociale wetenschappen gebruikt men het genoemde model op steeds grotere schaal. De discussie over de wenselijkheid daarvan wordt tot dusverre overschaduwd door het succes van de beoefenaars van deze methode, maar dat maakt zo’n discussie nog niet overbodig.

Filed Under: Politicologie en Methodologie Tagged With: proefschrift

Over de auteur

Tom Louwerse
Tom Louwerse
Tom Louwerse is universitair hoofddocent politicologie aan de Universiteit Leiden. Zijn onderzoek richt zich op politieke representatie, parlementair gedrag, verkiezingen, peilingen en stemhulpen.
Website: https://www.tomlouwerse.nl/nl
  • Sociale media links 

Reader Interactions

Comments

  1. AvatarChris Aalberts says

    01/07/2013 at 21:54

    In mijn – niet meer bestaande – onderzoeksgroep schreven promovendi zelf. Maar nadat ik gepromoveerd was werd het bovenstaande min of meer de norm bij Communicatiewetenschap aan de UvA. Het komt juist in onderzoeksgroepen met een hoge productie veel voor. Het zou leuk zijn als ze daar eens hun visie over zouden delen. Waarom heeft Van Nieuwenburg het mis? De SRV-redactie maakt daar vast graag ruimte voor.

    Log in om te reageren
  2. Armen HakhverdianArmen Hakhverdian says

    01/07/2013 at 22:09

    Die wettekst kende ik nog niet en die is zeker interessant, maar de visie op promoveren (en publiceren) verschilt enorm tussen landen, universiteiten, hoogleraren, disciplines, tijd etc etc. Nieuwenburg lijkt een soort master-apprentice visie aan te hangen met als eindproduct een monograaf op naam van de AiO. Deze aanpak wordt inderdaad nog steeds erg vaak gehanteerd (mijn promotie in Oxford was geheel in deze traditie), maar in veel andere contexten is een AiO gewoon een onderzoeker op een groter project. De promotor heeft dan bv onderzoeksgeld, kan een groepje AiO’s of postdocs aannemen en die werken dan samen aan een project…

    Log in om te reageren
  3. AvatarMarco de Baar says

    01/07/2013 at 22:28

    goed stuk, mooie discussie op twitter.

    Log in om te reageren
  4. Gijs SchumacherGijs Schumacher says

    02/07/2013 at 09:17

    Wat is zelfstandig een proefschrift schrijven? Betekent dat je nooit iets mag presenteren (immers, je zou ideeen op kunnen doen), niet mag brainstormen over de opzet van een hoofstuk of een artikel, of iemand je taal laten corrigeren? Verder snap ik het argument van Nieuwenhuis niet, de promotiecommissie keurt uiteindelijk het proefschrift en niet de promotor, of bedoelt hij het geval dat ook mensen uit de commissie co-auteurs van het proefschrift zijn (dat laatste zou niet mogen).

    Log in om te reageren
    • Tom LouwerseTom Louwerse says

      02/07/2013 at 09:24

      In het artikel in het NRC maakt Nieuwenburg onderscheid tussen het schrijven zelf en andere onderzoeksactiviteiten. De wet spreekt over ‘schrijven’, hetgeen suggereert dat de tekst van de promovendus moet zijn. Dat laat een hele hoop ruimte voor andere manieren van samenwerking met en adviezen van promotor en anderen.

      De promotiecommissie zou inderdaad een soort onafhankelijke check moeten vormen, maar ik vind de waarborgen daarvoor erg mager, in ieder geval in Leiden. De commissie wordt in de praktijk vastgesteld door de promotor. Er is geen externe referent meer, de commissie kan alleen ja of nee zeggen. In Leiden moet de meerderheid van de commissie Leids zijn. Bovendien beslist de commissie bij meerderheid. Dit alles zorgt ervoor dat de commissie mijns inziens, althans in deze opzet, een te geringe check vormt.

      Log in om te reageren
  5. Gijs SchumacherGijs Schumacher says

    02/07/2013 at 09:28

    Dat klinkt wat mager. (Als ik het me goed herinner) wordt op de VU de commissie vastgesteld door de decaan, maar voorgesteld door de promotor en mogen maar 1 of 2 (van de 5) leden intern zijn.

    Log in om te reageren
  6. Armen HakhverdianArmen Hakhverdian says

    02/07/2013 at 11:30

    Het ‘examen aspect’ van promoveren blijft hoe dan ook mager, Gijs. Ik ken geen enkel systeem waar een proefschrift werkelijk extern en anoniem wordt getoetst (wat overigens nog een reden is om promoveren-op-artikelen te promoten want daar heb je nog enige vorm van peer review bij het indienen van die artikelen). Dit staat overigens los van de discussie van collaboratie/coauteurschap met promotoren.

    Log in om te reageren
  7. AvatarSandra Zwier says

    02/07/2013 at 20:54

    Wat ik niet snap in de redenatie, is dat het co-auteurschap “in sommige disciplines” enerzijds als een ‘verkapt dankwoord’ wordt aangeduid, maar de discussie gaat over de vraag of de promovendus het proefschrift wel zelfstandig heeft geschreven. Als het een verkapt dankwoord zou zijn, wat is dan het probleem? (behalve juridische haarkloverij)

    Log in om te reageren

Geef een reactie Antwoord annuleren

Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.

Primary Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

Ook politici maken gebruik van de vuistregel representativiteit

Hoe de Coronacrisis de belofte van het internet nieuw leven inblaast

Troonrede 2015 versus 2014: meer Europa, minder economie

Podcast

Stemmen: een verkiezingspodcast zonder peilingen. Aflevering 3 – Zeg me hoe je denkt over immigranten en ik vertel je je mening over windmolens

In de derde aflevering van Stemmen gaan we het hebben over de conflicten achter de … [Lees verder...]

Stemmen: een verkiezingspodcast zonder peilingen. Aflevering 2 – Waarom kiezers wél trouw blijven aan hun standpunten, maar niet aan partijen

In deze tweede aflevering van Stemmen spreken we over hoe burgers een partij kiezen die bij hen … [Lees verder...]

Stemmen: een verkiezingspodcast zonder peilingen. Aflevering 1 – Waarom (en waarop) stemmen we?

Naast onze reguliere podcast gaan we in samenwerking met de Correspondent een podcastreeks maken … [Lees verder...]

Populisme

Plaatjes van de electoraatjes: FVD

Op 17 maart zijn er verkiezingen voor de Tweede Kamer. In deze serie ga ik aan de hand van een … [Lees verder...]

Aflevering 87 – De crisis bij Forum voor Democratie, met Sarah de Lange en Léonie de Jonge

Deze aflevering staat in het teken van de crisis bij Forum voor Democratie. Waarom ontplofte juist … [Lees verder...]

Corona en radicaal-rechts populisme: einde van een tijdperk?

Betekent de coronacrisis het begin van het einde van het radicaal-rechtse populisme in Europa? Deze … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2021 StukRoodVlees

Copyright © 2021 · SRV Theme op Genesis Framework · WordPress · Log in