Het is een veelgehoorde klacht: er is te weinig media-aandacht voor de verkiezingscampagne voor de Europese Parlementsverkiezingen. In zijn algemeenheid investeren media te weinig om de Brusselse politieke op uitgebreide en inzichtelijke wijze naar voren te brengen. Dit zou ervoor zorgen dat wij de Europese politici niet kennen en aan een gevoel dat Brussel een ‘ver-van-ons-bed show’ is. Is deze klacht terecht?
Vorige verkiezingen
Sinds 1999 analyseren wetenschappers van de Universiteit van Amsterdam de berichtgeving over de verkiezingen in landelijke dagbladen en televisiejournaals in alle lidstaten. In 2009 nam Nederland in vergelijking met andere landen een positie in de middenmoot in (artikel). Figuur 1 laat de aandacht voor de verkiezingen en de EU in zijn algemeenheid in televisiejournaals zien in de drie weken voor de verkiezingen: deze ligt in Nederland net onder de 20 procent. Dat is overigens al een hele verbetering ten opzichte van 1999, toen er in de weken voor de EP verkiezingen precies twee nieuwsitems aan die verkiezingen werden gewijd.
Deze keer
Hoe het in 2014 precies zit weten we nog niet. Wel kunnen we met een simpele analyse bekijken hoeveel aandacht er in de landelijke dagbladen was voor de verkiezingen. In figuur 2 is het aantal artikelen dat er verscheen over de verkiezingen in Algemeen Dagblad, NRC Handelsblad, de Telegraaf, Trouw en de Volkskrant. Deze data zijn verkregen door in het digitale krantenarchief LexisNexis te zoeken naar artikelen waarin de verkiezingen worden genoemd. Hierbij is gekeken naar de drie weken voor de verkiezingen. Hetzelfde is gedaan voor 1999, 2004 en 2009. Duidelijk is dat er tot 2009 een grote stijging heeft plaatsgevonden: van 136 artikelen in 1999 naar 324 in 2009. Dit jaar is het aantal artikelen 315 – nauwelijks verschillend van de vorige campagne.
Figuur 2. Aantal artikelen over Europese Parlementsverkiezingen in landelijke dagbladen in de drie weken voor de verkiezingen.
Ter vergelijking: in de drie weken voor de afgelopen gemeenteraadsverkiezingen verschenen er 340 artikelen in de landelijke dagbladen, voor de Tweede Kamerverkiezingen in 2012 ruim twee keer zoveel. Met de zichtbaarheid van de verkiezingen lijkt het op basis van deze gegevens dus eigenlijk wel mee te vallen: ongeveer evenveel als voor de gemeenteraadsverkiezingen en aanmerkelijk meer dan 10 en 15 jaar geleden. Dit zegt natuurlijk nog niks over de kwaliteit van de berichtgeving – om daar iets over te zeggen moeten we nog even wachten tot ze bij de UvA zijn uitgeanalyseerd.
Is het totaal aantal artikelen in Algemeen Dagblad, NRC Handelsblad, de Telegraaf, Trouw en de Volkskrant de afgelopen 15 jaar wel redelijk constant gebleven? Mijn vermoeden* is dat er – vooral online – veel meer krantenberichten zijn dan vroeger. Het absolute aantal krantenberichten kan dan nauwelijks veranderd zijn; maar – als mijn vermoeden klopt – het relatieve aandeel kan best flink gedaald zijn.
* Disclaimer: mijn vermoeden is slechts gebaseerd op mijn perceptie en totaal niet degelijk/wetenschappelijk onderbouwd
@casper dat is een goede en terechte vraag. In LexisNexis zitten alleen artikelen die in de printedities van de kranten zijn verschenen. Dat sluit niet uit dat er veranderingen zijn in de totale hoeveelheid berichten, maar die veranderingen zullen niet heel erg groot zijn.
Bedankt voor ’t snelle antwoord Rens! In de printedities lijkt me inderdaad niet zoveel verschil zitten (weer zo’n niet-onderbouwd vermoeden). Het sluit in ieder geval al die stukjes met vertaalde leukigheidjes uit Amerikaase en Britse roddelpers die de NL kranten van elkaar copy-pasten (inclusief spel- en vertaalfouten) uit. En da’s al gauw de helft van de online krant…
Hoeveel van die 315 artikelen ging eigenlijk over het gebrek van media-aandacht voor de Europese verkiezingen? 🙂
Interessant stuk. Vraag: wat ik interessant zou vinden, is informatie over de richting van de berichtgeving en of deze veranderd is. Kortom: misschien is de berichtgeving nu negatiever?
Ik neem aan dat dit nog lastiger te meten is – of alvast veel meer man/computerkracht kost, maar misschien heeft iemand het toch al gedaan, vandaar dat ik het even vraag.
@Kristof: daar is zeker ook onderzoek naar, alhoewel nog niet voor 2014 denk ik. Misschien is dit een aardig startpunt: http://dare.uva.nl/record/470312