Ministers op belangrijke portefeuilles blijven langer zitten

Begin maart was het exit voor Opstelten en Teeven. Niet heel vaak nemen Nederlandse ministers individuele verantwoordelijkheid, maar in bijna elke periode komt het wel voor. Veel vaker komt er een einde aan een ministerschap vanwege het aftreden van het kabinet – al dan niet op de geplande datum. Soms mag een minister daarna door in een nieuw kabinet – Joseph Luns hield het zo 19 jaar uit als minister van Buitenlandse zaken – soms is het definitief voorbij.

Johnathan Bright, Holger Döring en Conor Little onderzochten welke factoren de lengte van een ministerschap bepalen. Het belang van de ministersportefeuille staat daarin centraal. Op meerdere manieren kijken ze of het houden van een belangrijke portefeuille ministers langer doet overleven en dat blijkt te kloppen. Andere factoren spelen ook een rol (leeftijd -misschien een troost voor Opstelten-, ervaring, partijgrootte), maar het effect van het belang van de ministeriële portefeuille blijft staan, ook als je daarmee rekening houdt.

Toch is het de vraag of de gevonden verklaring helemaal overtuigt: is het de portefeuille waardoor sommige ministers langer in het zadel blijven, of hun individuele kwaliteiten die ervoor zorgen dat ze die belangrijke portefeuilles mogen bestieren? Het lijkt niet onwaarschijnlijk dat betere politici zichzelf de meer prominente functies toe-eigenen. Zo koos Wouter Bos Financiën en liet hij Wonen, Wijken en PowNews Integratie over aan (de nieuwe) collega Vogelaar. Dat zij later werd weggestuurd, lag waarschijnlijk minder aan haar portefeuille en meer aan haar functioneren.

Bonusresultaat: vrouwen houden het ongeveer even lang vol als mannen, maar lopen wel een hoger risico om tussentijds te (moeten) vertrekken (in plaats van aan het einde van een kabinetsperiode).