Moslims moeten en zullen de schuld krijgen van ‘winterfeesten’ en ‘verstopeitjes’

De VVD heeft deze verkiezingscampagne als inzet dat mensen in Nederland weer gewoon ‘normaal’ moeten gaan doen. In een open brief ‘aan alle Nederlanders’ verzuchtte premier Mark Rutte dat het soms wel lijkt alsof niemand meer normaal doet. ‘Doe normaal of ga weg’, aldus de premier. Wanneer kunnen we u uitzwaaien, meneer Rutte? Want wat u deze week tegenover EO-journalist Tijs van den Brink allemaal verklaarde is alles behalve normaal.

Rutte vindt dat we in Nederland elkaar ‘gewoon’ prettige kerstdagen moeten wensen en ‘gewoon’ Sinterklaas moeten vieren (mét Zwarte Piet, die zwart moet zijn, want hij heet Zwarte Piet). VVD-fractievoorzitter Halbe Zijlstra had zich bij Pauw al afgevraagd hoe hij in hemelsnaam aan zijn zoontje moest uitleggen dat Piet ineens een andere kleur had gekregen (“Jantje, kijk nou eens, Piet is blauw!” “Oh, wat gek, papa.” “Nou, zo gek is dat niet. Eigenlijk wel grappig toch?” “Ja, eigenlijk wel, papa. Hihi, blauw. Zullen we pepernoten eten?” “Goed idee, Jantje!” Zo dus. Kinderen zijn niet zo moeilijk.) Zijlstra had zich daarvoor ook al sterk gemaakt voor het behoud van paaseitjes, die bij de HEMA ‘verstopeitjes’ zouden heten.

Rutte en Zijlstra werpen zich graag op als bewakers van de Nederlandse culturele identiteit. Onderdeel daarvan is dat zij hun nationalisme menen te moeten overgieten met een christelijk sausje en vervolgens met de vinger te wijzen naar, u raadt het al, immigranten en dan met name naar moslims:

Heel veel mensen in het land zijn ongemakkelijk met het volgende feit dat we heel veel mensen naar Nederland hebben zien komen met een andere culturele achtergrond […] en het is wel van belang dat je je niet hoeft te schamen voor het feit dat je Sinterklaas viert, dat wij een land zijn waar het overgrote deel van de mensen elkaar ‘prettige kerstdagen’ wenst.

Allereerst is de meerderheid van de immigranten die de afgelopen twintig jaar naar Nederland zijn gekomen christen, maar dat terzijde. Dat het christendom of de zichtbaarheid van religieuze uitingen in het openbare leven onder druk zouden zijn komen te staan vanuit islamitische hoek is een fabeltje.

Enquêtes onder moslims en niet-moslims

Ik was gisteren toevallig bij een lezing van migratiewetenschapper Paul Statham (University of Sussex) die als onderdeel van het zogenaamde EURISLAM-project enquêteonderzoek presenteerde onder duizenden moslims en niet-moslims in een aantal West-Europese landen. Er werd nadrukkelijk gevraagd naar de wenselijkheid van religieuze uitingen in het openbare leven, waaronder het dragen van religieuze kleding, de aanwezigheid van duidelijk identificeerbare gebedshuizen en de rol van religie in het onderwijs. Zowel christelijke als islamitische uitingen kwamen aan bod, dus Statham kon heel mooi in kaart brengen hoe moslims aankijken tegenover leraren die voor de klas zichtbare christelijke symbolen dragen en die opvattingen vergelijken met die van niet-moslims. Niet-moslims in Nederland blijken gemiddeld genomen grotere problemen te hebben met dergelijke christelijke uitingen dan moslims. Sterker nog, Nederlandse moslims zijn best te porren voor de zichtbaarheid van religieuze symbolen en hebben een gelijke voorkeur voor christelijke en islamitische symbolen. Dezelfde patronen zien we als het gaat om christelijk en islamitisch onderwijs, waarbij moslims grotere voorstanders zijn van christelijk onderwijs dan niet-moslims en in gelijke mate beide vormen van bijzonder onderwijs steunen.

Natuurlijk roept het onderzoek veel vervolgvragen op. Welke groepen onder de niet-moslims zijn dan tegen deze religieuze uitingen? Bestaat onder christenen bijvoorbeeld dezelfde ‘gun-factor’ voor islamitisch onderwijs als onder moslims voor christelijk onderwijs? Statham ging hier verder niet op in, maar beperkte zich louter tot een algemene vergelijking van de opvattingen van moslims en niet-moslims.

De vraag die Van den Brink aan Rutte stelde direct na het bovengenoemde citaat is dan ook een heel terechte: “U spreekt veel moslims. Hebben zij moeite met kerstdagen?” Het antwoord van Rutte? “Nou, de moslims die ik spreek niet en daarom viel het me zo op dat de NOS daar zo politiek correct over deed.” Laat immigranten en moslims er dan buiten en val de seculiere groepen aan die menen te moeten spreken voor moslims! Of is de publieke omroep soms ook als ‘vluchteling met een andere culturele achtergrond’ naar Nederland gekomen?

Niet normaal

Maar Rutte laat zich niet zomaar uit het veld slaan. Want wanneer Van den Brink hem vraagt naar Zijlstra’s paaseieren geeft de premier aan dit heel goed te vinden. “Hou nou toch op, meneer Rutte, dat is toch een beetje flirten met de christelijke tradities?” In plaats van zijn verlies te nemen doet Rutte er nog een schepje bovenop door nota bene Van den Brink aan te spreken op diens verantwoordelijk als EO-kopstuk. “Paaseieren zijn zeer onchristelijk. Daar is niets christelijks aan,” probeert Van den Brink nog, maar Rutte prevelt vaag iets over Pasen en de Mattheuspassion en denkt daarmee goede sier te kunnen maken als hoeder van christelijke tradities. Van den Brink heeft dan ook het grootste gelijk wanneer hij zegt dat Rutte “het christendom gebruikt om de islam om afstand te houden.”

Moslims en christenen delen vaak dezelfde belangen als het gaat om bijvoorbeeld de bescherming van artikel 23 van de grondwet over bijzonder onderwijs ook al belijden zij een andere godsdienst. Moslims wonen veel liever in een land waar je elkaar ‘fijne kerstdagen’ en ‘prettig Suikerfeest’ kunt wensen, dan in een land waar alles en iedereen spreekt van het zouteloze ‘fijne feestdagen’. Want als andere religies uit de openbare ruimte worden teruggedrongen heeft dat noodzakelijkerwijs ook consequenties voor de eigen godsdienst. Maar nee, moslims moeten en zullen de schuld krijgen van ‘voorjaarseitjes’ en ‘winterfeesten’. Niet normaal, meneer Rutte…

‘Hier vieren we kerst, hier hebben we zwarte piet. Tradities waar ik me aan hecht, daar spreek ik me over uit.’ @MinPres #DIDD pic.twitter.com/D319fGDzMN

— NPO Radio 1 (@NPORadio1) February 22, 2017