• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

Na het zuur komt het zoet

door Gijs Schumacher 16/09/2015 0 Reacties

Jeroen Dijsselbloem verzocht ons de afgelopen jaren steeds de broekriem aan te halen. Maar nu ineens verbeteren koopkrachtplaatjes. En is er bijvoorbeeld weer meer geld voor kinderdagverblijven. Een dezer dagen komt er vast nog een leuke meevaller ons tegemoet. Wat is er gebeurd? Is de crisis helemaal voorbij? Holt de economie vooruit? Een beetje, maar belangrijker: volgend budgetjaar is een verkiezingsjaar. En in de legendarische woorden van J-P Balkenende: “Na het zuur komt het zoet”. Spelen regeringen altijd suikeroompje in verkiezingsjaren? Of is het nu toevallig de economie die aantrekt? En levert zoet uitdelen stemmen op?

 

Komt Sinterklaas alleen in verkiezingsjaren?

Een bekende theorie in de politicologie en de economie is de zogeheten political business (of budget) cycle. Het idee is dat regeringen in het verkiezingsjaar meer gaan uitgeven om stemmen te werven. Een nieuwe regering is dan vaak genoodzaakt om in hun eerste regeringsjaar de kosten weer te drukken. Zo volgen overheidsuitgaven een cyclus van inkrimping en uitbreiding. Maar gelden zulke cycli ook voor Nederland? Een tijdje werd gedacht dat deze cycli alleen voorkomen in zwakke democratieën, en dat in ontwikkelde democratieën de gelouterde kiezer en de geslepen media zich niet zo eenvoudig in de luren zouden leggen. Recent onderzoek hierover laat echter zien dat ook ontwikkelde democratieën meer uitgeven in verkiezingsjaren (link). Dit effect verdwijnt des te beter het systeem van fiscale transparantie in een land en des te lager de mate van politieke polarisatie. Nederland scoort gemiddeld op beide criteria – in vergelijking met andere ontwikkelde democratieën – en dus ook in Nederland wordt volgens het model iets meer geld uitgegeven in verkiezingsjaren dan in andere jaren (klik hier voor scores fiscale transparantie – figuur 1). Na het zuur komt dus echt het zoet. Dat is meer dan alleen “framing” of een toevallige opwelling van de economie.

 

Wint het zoet stemmen?

Maar is Sinterklaas spelen in verkiezingsjaren verstandig (vanuit politiek perspectief)?  Klomp en de Haan laten zien dat de regeringspartijen ongeveer 1,1% meer stemmen krijgen als zij Sinterklaas spelen (link). Zij noemen dit een klein effect, maar gemiddeld verliezen regeringspartijen ongeveer 1% van de stemmen. Bij de PvdA zal men een week dronken van geluk zijn als ze 1,1% van de stemmen zouden winnen. De resultaten van Klomp en de Haan suggereren ook dat kiezers toenames in het tekort op het regeringsbudget belonen. Kennelijk zijn wij ook op dit aspect verslaafd aan schulden.

 

 

 

Categorie: Regering en beleid Tags: balkenende, political budget cycle, sinterklaas, verkiezingen

Over de auteur

Gijs Schumacher
Gijs Schumacher (1982) is Universitair Hoofddocent Politicologie aan de Universiteit van Amsterdam. Zijn onderzoek gaat over politiek gedrag van kiezers en van elites. In het specifiek richt hij zich op emoties, partij organisaties, vertegenwoordiging, populisme en persoonlijkheid. Hij is tevens (co-) directeur van het Hot Politics Lab.
Website: http://gijsschumacher.nl
  • Sociale media links 

Lees Interacties

Geef een reactie Reactie annuleren

Je moet ingelogd zijn op om een reactie te plaatsen.

Primaire Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

Mierenhoop (26 april 2013): Bush jr, hygiëne, Colbert en het stemgedrag van kamerleden

Foto: Vysotsky (Wikimedia)

Peilingen Oekraïne-referendum lastig vergelijkbaar, maar gunstigst voor tegen-kamp

Foto: Pavel Kazachkov

We stevenen af op confrontatie met China en Rusland. Wat gaan Nederlandse bedrijven daarvan merken?

Podcast

Aflevering 133 – Wilders blaast het kabinet op, met Henk van der Kolk en Simon Otjes

Geert Wilders heeft zijn steun aan het kabinet ingetrokken. En zoals het een extraparlementair … [Lees verder...]

Episode 132 – The 2025 German elections, with Tarik Abou-Chadi

We are joined by Tarik Abou-Chadi (Oxford) to discuss the dystopian reality of the 2025 German … [Lees verder...]

Aflevering 131 – Het regionale kiesstelsel van Pieter Omtzigt, met Henk van der Kolk en Simon Otjes

De Stuk Rood Vlees podcast is terug, en wel met een gortdroge aflevering over kiesstelsels! In het … [Lees verder...]

Populisme

Wie is er bang van ‘het volk’? Politiek elitisme in vier Europese landen

Het succes van populisme leidde de afgelopen jaren tot een omvangrijke literatuur rond de vraag wie … [Lees verder...]

Aflevering 127 – Waardenloze politiek (en een stukje formatie), met Tom van der Meer

Tom van der Meer (UvA) schuift aan om te vertellen over zijn nieuwste boek 'Waardenloze politiek: … [Lees verder...]

Plaatjes van de electoraatjes 2023: de PVV

Op 22 november zijn er verkiezingen voor de Tweede Kamer. In deze serie gaan wij aan de hand van een … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2025 StukRoodVlees

Copyright © 2025 · SRV Theme op Genesis Framework · WordPress · Log in