• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

Onbekend maakt onbemind: Bijna niemand in de EU vertrouwt Roemenen of Bulgaren. En we weten waarom.

door Tom van der Meer 10/12/2013 0 Reacties

Nederlanders hebben het niet zo op Roemenen en Bulgaren. Verschillende steden zien ze voorlopig liever nog niet komen. Het wantrouwen is groot.

Wederzijds vertrouwen tussen de vele volken in de EU lijkt noodzakelijk voor een stabiel Europa, maar dat betekent niet dat dit vanzelfsprekend is. Waar komt dit vertrouwen vandaan? En wie worden er wel en niet vertrouwd?

 

Vertrouwde Zweden, zelfvoldane Oostenrijkers, misplaatste Cyprioten

Enkele jaren geleden hebben Debby Gerritsen en Marcel Lubbers (Radboud Universiteit Nijmegen) hier onderzoek naar verricht, op basis van een enquête uit 2004. In elk geval op dat moment werden Nederlanders na de Zweden en de Denen het meest vertrouwd van alle volkeren in de EU (en, opvallend genoeg, de Turken). 76% van de Europeanen vertrouwde ons. Het minst vertrouwd in Europa zijn achtereenvolgend de Turken (24%), Roemenen (30%) en Bulgaren (34%).

Wij Nederlanders hebben nog meer vertrouwen in onszelf (90%). Maar het zijn vooral Oostenrijkers (100%) en Luxemburgers (99%) die het erg met zichzelf getroffen hebben. Het meest misplaatste zelfbeeld hadden de Cyprioten (95% vertrouwt het eigen volk; wordt door de rest van de EU door slechts 46% vertrouwd) en Slovenen (95% om 46%).

 

 

trustpeoples Drukwerk

 

Vertrouwen in anderen?

Maar waar komt dit vertrouwen vandaan? Bedenk dat vertrouwen een relationeel kenmerk is, afhankelijk van degene die vertrouwt, degene die vertrouwd wordt, en de relatie tussen de twee. Dat uitgangspunt gebruiken Gerritsen en Lubbers in hun analyse.

Een deel van hun bevindingen appelleert aan onze intuïtie:

  • Wie zelf woont in een etnisch divers land heeft eerder vertrouwen in andere volkeren. Wel vaker blijkt dat gewenning aan andere etnische groepen negatieve stereotypen ondermijnt.
  • Volkeren die arm zijn en landen die corrupt zijn worden het minst vertrouwd. Wanneer inwoners uit die landen naar hier komen, wordt dat ongetwijfeld direct in verband gebracht met misdaad en misbruik. Dat lijkt ook nu het geval, met de mogelijke komst van Roemenen en Bulgaren, waar armoede en corruptie wijdverspreid zijn.
  • Overeenkomstige taal, overeenkomstige religie en een korte geografische afstand tussen de twee volkeren stimuleert het vertrouwen. Bekend maakt dus bemind.

Maar er zijn ook een paar opvallende verschillen.

  • Directe buurlanden krijgen een kleine puntenaftrek dan je zou verwachten door alle overeenkomstigheden.
  • Het vertrouwen in een ander volk is lager wanneer een aanzienlijke minderheid uit dat andere volk binnen onze landgrenzen woont. Althans, gegeven onze bekendheid met dat volk.

 

Wantrouwen in het eigen volk? Ongelijkheid!

Vertrouwen in het eigen volk heeft daarentegen andere wortels. Mensen wantrouwen de eigen landgenoten niet doordat het land etnisch gemengd is of doordat het arm is. Het enige effect dat overeind blijft is het effect van economische ongelijkheid. Economische ongelijkheid ondermijnt onderling vertrouwen, zoals ongelijkheid wel vaker de bron van alle kwaad is lijkt.

Zo beschouwd is het misschien opvallender dat de schadelijke werking van ongelijkheid alleen beperkt blijft tot het eigen volk.

Categorie: Civil society, Economie, EU en internationaal, Kiezers en publieke opinie

Over de auteur

Tom van der Meer
Tom van der Meer (1980) is Hoogleraar Politicologie, in het bijzonder Legitimiteit, Ongelijkheid en Burgerschap, aan de Universiteit van Amsterdam. Eerder werkte hij bij het Sociaal en Cultureel Planbureau en aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Hij is sinds 2015 co-Directeur van het Nationaal Kiezersonderzoek (NKO) en Lokaal Kiezersonderzoek (LKO). Hij doet voornamelijk onderzoek naar Politiek vertrouwen, Kiesgedrag (electorale volatiliteit), Politieke socialisatie, en Sociaal kapitaal (burgerparticipatie, etnische diversiteit).
  • Sociale media links 

Lees Interacties

Geef een reactie Reactie annuleren

Je moet ingelogd zijn op om een reactie te plaatsen.

Primaire Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

Was het Songfestival vooral een keuze tussen Oekraïne of Rusland?

Ligt het schooladvies in 2014/15 hoger dan in voorgaande jaren?

Hoe kiezers zich bij het Oekraïne-referendum lieten leiden door hun partij én eigen inhoudelijke afwegingen

Podcast

Aflevering 133 – Wilders blaast het kabinet op, met Henk van der Kolk en Simon Otjes

Geert Wilders heeft zijn steun aan het kabinet ingetrokken. En zoals het een extraparlementair … [Lees verder...]

Episode 132 – The 2025 German elections, with Tarik Abou-Chadi

We are joined by Tarik Abou-Chadi (Oxford) to discuss the dystopian reality of the 2025 German … [Lees verder...]

Aflevering 131 – Het regionale kiesstelsel van Pieter Omtzigt, met Henk van der Kolk en Simon Otjes

De Stuk Rood Vlees podcast is terug, en wel met een gortdroge aflevering over kiesstelsels! In het … [Lees verder...]

Populisme

Radicale onderdompeling: een theaterexperiment op Oerol

De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) signaleerde begin deze week dat … [Lees verder...]

Wie is er bang van ‘het volk’? Politiek elitisme in vier Europese landen

Het succes van populisme leidde de afgelopen jaren tot een omvangrijke literatuur rond de vraag wie … [Lees verder...]

Aflevering 127 – Waardenloze politiek (en een stukje formatie), met Tom van der Meer

Tom van der Meer (UvA) schuift aan om te vertellen over zijn nieuwste boek 'Waardenloze politiek: … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2025 StukRoodVlees

Copyright © 2025 · SRV Theme op Genesis Framework · WordPress · Log in