• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

Ook het verkiezingsprogramma van de PVV is niet links

door Tom van der Meer 05/03/2017 2 Reacties

Dat de PVV toch echt geen linkse partij is, is op StukRoodVlees al vaker uitgelegd. Tom Louwerse toonde dat het stemgedrag van de PVV in de Tweede Kamer simpelweg rechts is. Armen Hakhverdian liet zien dat kiezers de PVV op economisch gebied rechts van het midden plaatsen. Waar komt het hardnekkige beeld – de laatste weken gepropageerd door onder andere VVD’ers Mark Rutte (bij Buitenhof) en Dilan Yesilgoz (bij Pauw) – dan vandaan?

Een van de weinige resterende opties is dat niet het gedrag of het beeld maar de verkiezingsprogramma’s van de PVV links is. Maar ook dat lijkt onzin.

Het verkiezingsprogramma van 2017 is te kort om al te diepgravende analyses op los te laten. Maar Huib Pellikaan (Universiteit Leiden) heeft – in samenwerking met Sarah de Lange (UvA) en mijzelf – onderzoek gedaan naar de economische en culturele opstelling van politieke partijen volgens hun verkiezingsprogramma’s voor de Tweede Kamerverkiezingen tussen 2002 en 2012. Doordat de PVV aan drie van deze verkiezingen deelnam, kunnen we eenvoudig zien waar de partij staat.

NL Party System 2002 c

In de bovenstaande figuur staat de horizontale as voor de economische tegenstelling van links (meer overheidsingrijpen) naar rechts (meer vrije markt). De culturele tegenstelling is weergegeven in de verticale as van een meer monoculturele voorkeur (boven) naar een multiculturele voorkeur (onder). Het is opvallend hoe consistent de programmatische positie van de PVV (blauwe stip) tussen 2006 en 2012 was: De PVV-programma’s zijn bijzonder uitgesproken tegen de multiculturele samenleving, en op economisch gebied consequent net rechts van het midden. Links is de partij in elk geval niet te noemen.

 

Van onuitgesproken naar ambivalent (en terug)

Zo’n positie net rechts van het midden kan twee oorzaken hebben. Enerzijds kan het komen doordat de partij zich simpelweg niet uitspreekt op (de meeste) economische thema’s. Dat gold voor de PVV voor het verkiezingsprogramma van 2006 en zal ongetwijfeld ook gelden voor dat van 2017.

Anderzijds kan ook een ambivalente opstelling leiden tot zo’n positie. En dat is wat de PVV met name in 2012 liet zien. Enerzijds toonde de partij zich voorstander van een aantal typisch linkse beleidspunten (niet snijden in sociale zekerheid), anderzijds van een aantal typisch rechtse thema’s (lastenverlichting, verlaging van de vennootschapsbelasting, snijden in het ambtenarenapparaat).

Het PVV-programma heeft op economisch gebied een verandering doorgemaakt: van een goeddeels onuitgesproken naar een ambivalente positie, en weer terug.

 

VVD’ers en de PVV
Maar waar komt dan die suggestie van de VVD vandaan dat de PVV zo radicaal links is? Je zou het campagneretoriek kunnen noemen, om de grootste electorale rivaal aan te vallen. Maar misschien ligt het sentiment iets dieper. Het VVD-programma is zelf op economisch gebied – zeker in de laatste jaren – uitgesproken rechts. Wellicht zijn daardoor in het VVD-perspectief alle andere partijen een linkse pot nat.

Filed Under: Politieke partijen Tagged With: links, links-rechts, PVV, rechts, verkiezingsprogramma

Over de auteur

Tom van der Meer
Tom van der Meer (1980) is Hoogleraar Politicologie, in het bijzonder Legitimiteit, Ongelijkheid en Burgerschap, aan de Universiteit van Amsterdam. Eerder werkte hij bij het Sociaal en Cultureel Planbureau en aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Hij is sinds 2015 co-Directeur van het Nationaal Kiezersonderzoek (NKO) en Lokaal Kiezersonderzoek (LKO). Hij doet voornamelijk onderzoek naar Politiek vertrouwen, Kiesgedrag (electorale volatiliteit), Politieke socialisatie, en Sociaal kapitaal (burgerparticipatie, etnische diversiteit).
  • Sociale media links 

Reader Interactions

Comments

  1. Quintus Backhuys says

    05/03/2017 at 12:43

    Alle gevestigde partijen in NL zijn (economisch) socialistisch. Dat de PVV iets minder socialistisch is zorgt dat de partij relatief rechts is. In vergelijk met Roemer is Asscher n rechtse bal.

    Log in om te reageren
    • Tom van der Meer says

      05/03/2017 at 13:01

      Dat echoot het sentiment van de jaren 60, waarin alles rechts van de communisten fascistisch zou zijn.
      Alles hangt af van het perspectief. Maar wie de status quo als uitgangspunt neemt (zoals in dit onderzoek) of de wetsvoorstellen (zoals in het onderzoek naar parlementair stemgedrag), ziet de PVV economisch rechts van het midden. Rechtser dan oa PvdA en CU. Minder rechts dan CDA, SGP, D66.

      Log in om te reageren

Geef een reactie Reactie annuleren

Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.

Primary Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

De verkiezingswijze van de Eerste Kamer is het probleem niet

De filterbubbel doorgeprikt: het negatieve effect van gepersonaliseerde media valt mee

Verschillen Eerste en Tweede Kamer steeds meer van elkaar qua politieke samenstelling?

Podcast

Episode 106 – “I’m f**king furious and I don’t f**king care anymore”, with Rob Ford

Rob Ford (University of Manchester) joins us to discuss the resignation of Liz Truss and the sorry … [Lees verder...]

Episode 105 – A new prime minister and a new monarch, with Rob Ford

For the first time ever, the UK acquired a new prime minister and a new monarch in the same week. … [Lees verder...]

Aflevering 104 – Terugblik gemeenteraadsverkiezingen, met Josje den Ridder, Simon Otjes en Tom van der Meer

We gaan de gemeenteraadsverkiezingen nabeschouwen met Josje den Ridder (SCP), Simon Otjes … [Lees verder...]

Populisme

Analyse van raadsinstrumenten laat zien: ook in gemeenteraden heerst het monisme

Het is alweer ruim een half jaar geleden dat de gemeenteraadsverkiezingen plaatsvonden. Inmiddels … [Lees verder...]

Gevoelens van culturele afstand als verklaring voor de opleidingskloof in anti-establishment-opvattingen en -gedrag

In veel Westerse democratieën leven onder een aanzienlijk deel van de bevolking … [Lees verder...]

Aflevering 94 – De ‘Heilige Alliantie’ tussen orthodoxe christenen en radicaal-rechts, met Sander Rietveld

Mijn gast van vandaag is Sander Rietveld, politicoloog en onderzoeksjournalist bij Zembla. Sander … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2023 StukRoodVlees

Copyright © 2023 · SRV Theme op Genesis Framework · WordPress · Log in