Met de termen ‘extreem-rechts’ en ‘radicaal-rechts’ wordt nogal eens slordig omgesprongen, maar vergis u niet: vanavond schuift bij Pauw een echte neonazi aan om mee te praten over het vluchtelingenvraagstuk.
De PVV – en Europese zusterpartijen als het Front National of het Vlaams Belang – zijn geen extreem-rechtse partijen. De partijen zijn uiteraard xenofoob en populistisch, maar dat maakt ze nog niet extreem-rechts. Daar is meer voor nodig, veel meer. De ironie wil dat de Volkskrant afgelopen weekend de omgekeerde fout maakte. De krant omschreef de Nederlandse Volks Unie (NVU) en Voorpost als radicaal-rechts.
Radicaal rechtspopulistische partijen
Partijen als de PVV, maar ook de Deense Volkspartij, het Franse Front National of de Zwitserse Volkspartij, worden door de meeste politicologen omschreven als radicaal-rechts of radicaal rechtspopulistisch. De ideologie van deze partijen wordt gekenmerkt door een combinatie van autoritarisme, nativisme en populisme (zie het overzichtswerk van de Nederlandse politicoloog Cas Mudde).
- Autoritarisme is een ideologische stroming die veronderstelt dat de samenleving strikt geordend dient te zijn en dat inbreuken op autoriteit, bijvoorbeeld van bestuurders, leraren, ouders of de politie, streng bestraft moeten worden.
- Nativisme is een ideologische stroming waarin nationalistische en xenofobe overtuigingen samenkomen. Nativisten geloven, net als nationalisten, dat de culturele eenheid, de natie, en de politieke eenheid, de staat, samen moeten vallen. Ze onderscheiden zich echter van een belangrijk deel van de nationalisten doordat zij streven naar een homogene natiestaat waarin vreemde elementen, zoals culturen of religies, worden uitgesloten.
- Populisme is een ideologische stroming die een antagonistische, conflictueuze relatie veronderstelt tussen de gewone man in de straat enerzijds en de (politieke) elite anderzijds.
Radicaal rechtspopulistische partijen zijn niet antidemocratisch. Ze respecteren de basisregels van het democratische spel. Sommigen van hun ideeën staan wel op gespannen voet met liberaal-democratische principes, zoals de bescherming van minderheidsrechten en (politiek) pluralisme.
Extreem-rechtse partijen
De NVU van Constant Kusters is een extreem-rechtse partij. Ondanks dat de ideeën van de NVU over vluchtelingen op het eerste gezicht lijken op die van de PVV bestaat er een cruciaal verschil. Extreem-rechtse partijen preken, vergoelijken of verheerlijken geweld en zijn daarmee een regelrechte bedreiging voor de democratie. Ze willen koste wat het kost hun maatschappelijk ideaal bereiken en doen dit niet alleen langs parlementaire weg. Het Griekse Gouden Dageraad is hier een goed voorbeeld van. De partij was indirect en direct betrokken bij diverse moorden op migranten en linkse activisten en meerdere vertegenwoordigers van de partij moeten daarom voor het gerecht verschijnen. Ook de NVU verheerlijkt geweld tijdens haar demonstraties en heeft in het verleden een eigen bewakings- en ordedienst gehad, de Radical Volunteer Force.
Sommige extreem-rechtse partijen laten zich ideologisch inspireren door het nazisme. De NVU van Kusters, zie zichzelf als een volkssocialist ziet, is zo’n voorbeeld. De partij is antisemitisch en beschouwt Geert Wilders als zionist als vriend van de staat Israël. Kusters en zijn getrouwen onderhouden nauwe banden met neonazi-bewegingen in onder andere België en Duitsland. Het is daarom nogal opmerkelijk dat Kusters, wiens partij nauwelijks leden heeft en nog nooit een zetel heeft gewonnen, vanavond bij Pauw aan mag schuiven.
Heldere bijdrage! Ach, aanschuiven bij Pauw is – net als op vroegere kermissen – weggelegd voor iedereen die (al of niet in potentie) sensationeel afwijkt: de vrouw met de baard, de man met drie hoofden, de reus en de dwerg en alle varianten uit het gruweltheater van de politiek.
Laatst zag ik bij Pauw – hoewel ik zelden mijn tijd verdoe met dit soort kauwgom voor de ogen – een van oorsprong Marokkkaanse restauranthouder, die via social media opriep om Israelische toeristen te molesteren. Gewoon, omdat het aandacht trekt.
Heldere bijdrage! Ach, aanschuiven bij Pauw is – net als op vroegere kermissen – weggelegd voor iedereen die (al of niet in potentie) sensationeel afwijkt: de vrouw met de baard, de man met drie hoofden, de reus en de dwerg en alle varianten uit het gruweltheater van de politiek.
Laatst zag ik bij Pauw – hoewel ik zelden mijn tijd verdoe met dit soort kauwgom voor de ogen – een van oorsprong Marokkkaanse restauranthouder, die via social media opriep om Israelische toeristen te molesteren. Gewoon, omdat het aandacht trekt.
Nuttige uitleg, dank hiervoor. Extreem-rechts onderscheidt zich, als ik de hier genoemde criteria aanhoud, dus voornamelijk van radicaal rechts door:
het niet respecteren van de basisregels van de democratie;
het preken/vergoelijken/verheerlijken van geweld.
Maar afgaande op zijn recente uitspraak waarin hij het Nederlandse parlement een ‘nepparlement’ noemde, zou je toch vraagtekens moeten zetten bij Wilders’ respect voor de democratie. Hetzelfde geldt voor Tweets over zijn aankomende proces, waarin hij de onafhankelijkheid van de rechtspraak betwist, en schrijft: “Geloof ze niet. Hun vonnis staat al lang vast”. Hiermee laat hij zien geen hoge pet op te hebben van de rechtsstaat, een essentieel onderdeel van een democratie (zie bijvoorbeeld hier) .
Dan het geweldsaspect: het is waar dat Wilders niet direct oproept tot geweld. Maar zijn oproepen tot verzet tegen de opvang van asielzoekers hebben uiteindelijk wel het effect dat zijn aanhangers geweld plegen. En dat weet-ie zelf ook wel. En terwijl de boel in Steenbergen helemaal uit de hand loopt, retweet hij doodleuk dit. En laten we PVV kamerlid Raymond de Roon niet vergeten, die in 2010 nog pleitte voor het gebruik van gerichte knieschoten door de politie.
Of dit voldoende is om de PVV als extreem-rechts te kwalificeren weet ik niet (ik ben geen politicoloog), maar de partij lijkt me dichter in de buurt daarvan te zitten dan dit stuk op het eerste gezicht suggereert.
““Geloof ze niet. Hun vonnis staat al lang vast”. Hiermee laat hij zien geen hoge pet op te hebben van de rechtsstaat, ”
Daar sla je de spijker op z’n kop. Het is ondertussen bewezen dat crimineel Ivo Opstelten hier mede verantwoordelijk is. Nou zegt een Nederlands spreekwoord, beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald. Maar daar lijken ze daarachter niet veel mee op te hebben! Dan vervalt mijn vertrouwen in de rechtstaat ook. Dit stinkt namelijk nogal!
Achja, ik stem PvDD. Als ik al zou gaan stemmen. Niet dat je denkt dat ik partijdig ben in deze. Ik zou nooit op Wilders stemmen maar hier wordt ie gejaagd als een dolle hond!