• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

Progressief xenofoob: een contradictio in terminis?

door Matthijs Rooduijn 14/08/2013 0 Reacties

Radicaal-rechtse populistische partijen nemen standpunten in die te typeren zijn als xenofoob. In Nederland geldt dit bijvoorbeeld voor de PVV en (in iets mindere mate) voor de LPF. Regelmatig worden deze partijen daarom als conservatief geclassificeerd. Dat is niet geheel terecht aangezien ze op andere vlakken soms juist zeer progressieve standpunten innemen. Zo zijn sommige radicaal-rechtse populistische partijen zeer sterke voorvechters van bijvoorbeeld de vrijheid van meningsuiting en de rechten van vrouwen en homoseksuelen.

Een belangrijke vraag is of hun kiezers dit ook belangrijke thema’s vinden. Veel onderzoek heeft al aangetoond dat mensen op deze partijen stemmen vanwege hun anti-immigratiestandpunten en omdat ze ontevreden zijn met het functioneren van de politiek. Maar kiezen ze ook voor populistisch radicaal-rechts omdat ze progressief zijn op andere vlakken? De socioloog Willem de Koster en zijn Rotterdamse collega’s hebben onderzoek gedaan naar precies deze vraag (zie hier, paywall).

De onderzoekers stellen twee hypothesen op. De eerste is dat progressieve mensen eerder geneigd zijn op de PVV te stemmen. Het gaat hier dus om alle progressieve mensen. De tweede hypothese is dat alleen bij mensen met etnocentrische attitudes progressieve ideeën zullen leiden tot een stem op de PVV. Dit zou het geval kunnen zijn vanwege twee redenen. Ten eerste zullen veel mensen met etnocentrische ideeën niet willen worden gezien als bekrompen racisten. De progressieve opvattingen van radicaal-rechtse populisten bieden hen een maatschappelijk geaccepteerde reden om toch op hen te stemmen. Ten tweede koppelen radicaal-rechtse populisten hun opvattingen over de vrijheid van meningsuiting en de gelijkheid tussen mannen en vrouwen aan hun etnocentrische standpunten om zo immigranten – die worden geassocieerd met conservatieve opvattingen – buiten te sluiten.

De eerste hypothese blijkt te moeten worden verworpen. Mensen stemmen niet op de PVV vanwege hun opvattingen met betrekking tot de vrijheid van meningsuiting en homorechten, maar vanwege hun ideeën over migratie en integratie. De tweede hypothese wordt wel bevestigd. Maar alleen wanneer het gaat om de vrijheid van meningsuiting. Voor mensen met etnocentrische opvattingen zijn ideeën over de vrijheid van meningsuiting van invloed op hun stemkeuze: hoe progressiever hun ideeën, hoe eerder ze op de PVV zullen stemmen. Maar voor mensen zonder etnocentrische opvattingen geldt het tegenovergestelde: hoe progressiever, hoe minder snel ze op de PVV zullen stemmen.

De vraag is nu: geldt dit ook voor mensen in andere landen die op radicaal-rechtse populistische partijen stemmen? Of is het progressieve Nederland een uitzonderingsgeval? Wie het weet mag het zeggen!

Filed Under: Kiezers en publieke opinie, Religie, ideologie en ethiek Tagged With: Etnocentrisme, Populisme, PVV, radicaal-rechts, Vrijheid van meningsuiting, Xenofobie

Over de auteur

Matthijs Rooduijn
Matthijs Rooduijn is universitair hoofddocent bij de afdeling Politicologie van de Universiteit van Amsterdam.
Website: http://matthijsrooduijn.nl
  • Sociale media links 

Reader Interactions

Geef een antwoord Reactie annuleren

Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.

Primary Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

De Stuk Rood Vlees Podcast, aflevering 8: Roland Pierik pleit voor de invoering van een vaccinatieplicht

De electorale effecten van noodopvang van vluchtelingen

Plaatjes van de electoraatjes: FVD

Podcast

Episode 106 – “I’m f**king furious and I don’t f**king care anymore”, with Rob Ford

Rob Ford (University of Manchester) joins us to discuss the resignation of Liz Truss and the sorry … [Lees verder...]

Episode 105 – A new prime minister and a new monarch, with Rob Ford

For the first time ever, the UK acquired a new prime minister and a new monarch in the same week. … [Lees verder...]

Aflevering 104 – Terugblik gemeenteraadsverkiezingen, met Josje den Ridder, Simon Otjes en Tom van der Meer

We gaan de gemeenteraadsverkiezingen nabeschouwen met Josje den Ridder (SCP), Simon Otjes … [Lees verder...]

Populisme

Plaatjes van de electoraatjes: de radicaal-rechtse ruimte

Over anderhalve week stemmen we voor de Provinciale Staten en de waterschappen. Waar zullen we – … [Lees verder...]

Analyse van raadsinstrumenten laat zien: ook in gemeenteraden heerst het monisme

Het is alweer ruim een half jaar geleden dat de gemeenteraadsverkiezingen plaatsvonden. Inmiddels … [Lees verder...]

Gevoelens van culturele afstand als verklaring voor de opleidingskloof in anti-establishment-opvattingen en -gedrag

In veel Westerse democratieën leven onder een aanzienlijk deel van de bevolking … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2023 StukRoodVlees

Copyright © 2023 · SRV Theme op Genesis Framework · WordPress · Log in