• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

Progressief xenofoob: een contradictio in terminis?

door Matthijs Rooduijn 14/08/2013 0 Reacties

Radicaal-rechtse populistische partijen nemen standpunten in die te typeren zijn als xenofoob. In Nederland geldt dit bijvoorbeeld voor de PVV en (in iets mindere mate) voor de LPF. Regelmatig worden deze partijen daarom als conservatief geclassificeerd. Dat is niet geheel terecht aangezien ze op andere vlakken soms juist zeer progressieve standpunten innemen. Zo zijn sommige radicaal-rechtse populistische partijen zeer sterke voorvechters van bijvoorbeeld de vrijheid van meningsuiting en de rechten van vrouwen en homoseksuelen.

Een belangrijke vraag is of hun kiezers dit ook belangrijke thema’s vinden. Veel onderzoek heeft al aangetoond dat mensen op deze partijen stemmen vanwege hun anti-immigratiestandpunten en omdat ze ontevreden zijn met het functioneren van de politiek. Maar kiezen ze ook voor populistisch radicaal-rechts omdat ze progressief zijn op andere vlakken? De socioloog Willem de Koster en zijn Rotterdamse collega’s hebben onderzoek gedaan naar precies deze vraag (zie hier, paywall).

De onderzoekers stellen twee hypothesen op. De eerste is dat progressieve mensen eerder geneigd zijn op de PVV te stemmen. Het gaat hier dus om alle progressieve mensen. De tweede hypothese is dat alleen bij mensen met etnocentrische attitudes progressieve ideeën zullen leiden tot een stem op de PVV. Dit zou het geval kunnen zijn vanwege twee redenen. Ten eerste zullen veel mensen met etnocentrische ideeën niet willen worden gezien als bekrompen racisten. De progressieve opvattingen van radicaal-rechtse populisten bieden hen een maatschappelijk geaccepteerde reden om toch op hen te stemmen. Ten tweede koppelen radicaal-rechtse populisten hun opvattingen over de vrijheid van meningsuiting en de gelijkheid tussen mannen en vrouwen aan hun etnocentrische standpunten om zo immigranten – die worden geassocieerd met conservatieve opvattingen – buiten te sluiten.

De eerste hypothese blijkt te moeten worden verworpen. Mensen stemmen niet op de PVV vanwege hun opvattingen met betrekking tot de vrijheid van meningsuiting en homorechten, maar vanwege hun ideeën over migratie en integratie. De tweede hypothese wordt wel bevestigd. Maar alleen wanneer het gaat om de vrijheid van meningsuiting. Voor mensen met etnocentrische opvattingen zijn ideeën over de vrijheid van meningsuiting van invloed op hun stemkeuze: hoe progressiever hun ideeën, hoe eerder ze op de PVV zullen stemmen. Maar voor mensen zonder etnocentrische opvattingen geldt het tegenovergestelde: hoe progressiever, hoe minder snel ze op de PVV zullen stemmen.

De vraag is nu: geldt dit ook voor mensen in andere landen die op radicaal-rechtse populistische partijen stemmen? Of is het progressieve Nederland een uitzonderingsgeval? Wie het weet mag het zeggen!

Filed Under: Kiezers en publieke opinie, Religie, ideologie en ethiek Tagged With: Etnocentrisme, Populisme, PVV, radicaal-rechts, Vrijheid van meningsuiting, Xenofobie

Over de auteur

Matthijs Rooduijn
Matthijs Rooduijn
Matthijs Rooduijn is universitair docent bij de afdeling Politicologie van de Universiteit van Amsterdam.
Website: http://matthijsrooduijn.nl
  • Sociale media links 

Reader Interactions

Geef een reactie Antwoord annuleren

Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.

Primary Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

Heeft Rutte gelijk met zijn uitspraken over het referendum?

Gaat migratie ten koste van solidariteit?

De impact van terrorisme op de representatieve democratie: bewijs uit Frankrijk

Podcast

Aflevering 92 – Het kabinet-Rutte III treedt af, met Tom Louwerse en Tom van der Meer

Het kabinet-Rutte III is afgetreden vanwege het zogenaamde toeslagenschandaal. De Belastingdienst, … [Lees verder...]

Episode 91 – Coup, insurrection, or what? with Abbey Steele

Last Wednesday an armed mob attacked and occupied the U.S. Capitol Building where both houses of … [Lees verder...]

Episode 90 – The Nightmare Before Brexit, with Rob Ford

Who else to turn to for our Christmas Special than our old pal Rob Ford (University of Manchester). … [Lees verder...]

Populisme

Plaatjes van de electoraatjes: FVD

Op 17 maart zijn er verkiezingen voor de Tweede Kamer. In deze serie ga ik aan de hand van een … [Lees verder...]

Aflevering 87 – De crisis bij Forum voor Democratie, met Sarah de Lange en Léonie de Jonge

Deze aflevering staat in het teken van de crisis bij Forum voor Democratie. Waarom ontplofte juist … [Lees verder...]

Corona en radicaal-rechts populisme: einde van een tijdperk?

Betekent de coronacrisis het begin van het einde van het radicaal-rechtse populisme in Europa? Deze … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2021 StukRoodVlees

Copyright © 2021 · SRV Theme op Genesis Framework · WordPress · Log in