• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

Representatie en rechten van LGBT: De gevolgen van parlementaire vertegenwoordiging van Lesbiennes, Homosexuelen, Bisexuelen en Transgenders

door Mariken van der Velden 27/08/2013 2 Reacties

De Russische antihomo-wet, die propaganda voor “niet-traditionele seksuele relaties” onder minderjarigen verbiedt, veroorzaakt al wekenlang grote internationale opschudding. Sportorganisaties als het IOC (vanwege de Winterspelen) en de FIFA (vanwege het WK) lopen op eieren. De Amsterdamse burgemeester Van der Laan riep de regering zondag op om een staatsklacht in te dienen tegen Rusland.

Een interessante vraag is of er een relatie bestaat tussen de wettelijke strijd voor gelijkheid op grond van seksuele geaardheid en het aantal lesbian, gay, bisexual and transgender (LGBT) parlementsleden. Andrew Reynolds van de Universiteit van North Carolina in Chapel Hill (VS) heeft dit in zijn onlangs gepubliceerde artikel Representation and Rights: The Impact of LGBT Legislators in Comparative Perspective onderzocht.

Het idee dat fysieke aanwezigheid van minderheden in nationale parlementen leidt tot beter behartigen van de belangen van die groepen is niet nieuw. Gemarginaliseerde groepen zoeken vaak politieke representatie voor bescherming van hun rechten en integratie in de samenleving. Het succes hiervan is afhankelijk van de grootte van de groep, de geografische concentratie, sociale status, en de capaciteit om allianties met andere groepen te vormen. Het debat over descriptieve en inhoudelijke vertegenwoordiging wordt vaak gevoerd als het over de belangen van vrouwen, etnische minderheden en opleidingsgroepen gaat. Reynolds onderzoekt of dezelfde redenering ook opgaat voor LGBT’s.

In eerste instantie zou je denken, waarom niet? LGBT’s vormen immers – net als vrouwen en etnische groepen – een minderheid in de samenleving. Echter, er zijn kleine verschillen tussen de LGBT’s en de andere minderheidsgroeperingen. LGBT vormen een relatief kleine, heterogene groep: stemmers zijn geografisch verspreid en ideologisch divers. Door deze kenmerken is het lastig voor LGBT’s om een de voor invloed benodigde kritieke massa te vormen.

 

Het eerste parlementslid uit de kast

Reynolds heeft 96 nationale parlementen tussen 1976 en 2011 beken en daaruit de 151 LGBT parlementsleden uit 27 landen die openlijk ‘uit de kast’ zijn geselecteerd. Nederland behoort tot één van de eerste landen met een LGBT-parlementslid: Coos Huijsen, een CHU-politicus die later overstapte naar de PvdA, was verkozen in 1972 en 1976, maar kwam pas in 1977 ‘uit de kast’. Daarmee was hij net iets later dan Marilyn Waring uit Nieuw-Zeeland, waarvan in 1975 door de pers werd onthuld dat ze lesbisch was. Groot-Brittannië heeft als eerste land ter wereld een parlementslid gehad dat gedurende haar periode in het nationale parlement openlijk lesbisch was.

Als je kijkt naar ideologische achtergrond, dan lopen de sociaaldemocraten vooraan en sluiten de nationalistische en communistische partijen de rij, zo laat onderstaand figuur zien.

figure1

Het belang van vertegenwoordiging

Reynolds vindt dat de aanwezigheid van LGBT-parlementsleden leidt tot een grotere kans op implementatie van burgerrechten en dat er in landen met meer LGBT-parlementsleden meer rechten ter bescherming van discriminatie op grond van seksuele geaardheid zijn. Verder blijkt uit zijn onderzoek dat LGBT’s niet dezelfde kritieke massa nodig hebben als vrouwen of etnische minderheden om politieke invloed uit te oefenen. De LGBT-parlementsleden zorgen voor verbetering in beleid above and beyond a society’s increasing support for civil rights.

Zijn deze positieve resultaten verrassend? Omdat Reynolds alleen heeft gekeken naar LGBT-parlementsleden die openlijk uit de kast zijn, is zijn onderzoek een beetje vertekend. Landen waarin mensen openlijk LGBT kunnen zijn, is de publieke opinie per definitie positiever over gelijkheid ongeacht seksuele geaardheid. Hierdoor nemen overheden minder risico met het implementeren van wetten ter voorkoming van discriminatie op grond van seksuele geaardheid en zullen daardoor sneller bijvoorbeeld het homohuwelijk legaliseren. Toch is het onderzoek van Reynolds niet het intrappen van een open deur. Hij toont dat een kleine electorale overwinning zich al uitbetaalt in maatschappelijke en wettelijke vooruitgang in gelijke rechten voor LGBT’s.

LBGT-parlementsleden die uit de kast zijn, kunnen een symbool vormen voor vooruitgang en zodoende een nieuwe norm voor stemgedrag bewerkstelligen. LGBT-parlementsleden kunnen gezien worden als legislative entrepreneurs die homo-rechten op de politieke agenda zetten en middels allianties met hun heteroseksuele collega’s een meerderheid in het parlement proberen te vormen om wetten door het parlement te loodsen.

 

Terug naar Rusland

Deze bevinding suggereert dat groepen die LGBT-kandidaten promoten, subsidiëren of anderszins helpen op de goede weg zijn om gelijke rechten voor LGBT’s te verkrijgen. In de meeste landen betekent dit goed nieuws voor de emancipatie van LGBT’s. Maar juist in Rusland bemoeilijkt de anti-homowet het hen om op te komen voor hun belangen. Niet alleen lijkt hun kans op formele descriptieve vertegenwoordiging erg klein, verdere emancipatie via het parlement lijkt nagenoeg onmogelijk.

Categorie: Politieke partijen Tags: anti-homo, Biseksueel, Burgerrechten, discriminatie, Homoseksueel, Lesbienne, LGBT, Rechten, Rusland, Transgender, Vertegenwoordiging

Over de auteur

Mariken van der Velden
Mariken van der Velden is universitair docent Politieke Communicatie bij de afdeling Communicatiewetenschappen van de Vrije Universiteit Amsterdam.
Website: https://research.vu.nl/en/persons/mariken-van-der-velden
  • Sociale media links 

Lees Interacties

Reacties

  1. Eva zegt

    27/08/2013 om 12:34

    “LGBT’s vormen immers – net als vrouwen en etnische groepen – een minderheid in de samenleving. “

    Ehm, vrouwen zijn geen minderheid in de samenleving toch? In publieke functies wel, maar in de samenleving is de verdeling man/vrouw toch zo goed als 50/50?

    Login om te reageren
  2. Mariken zegt

    27/08/2013 om 14:50

    Beste Eva, bedankt voor je reactie. Vrouwen worden – volgens Reynolds en andere studies – gezien als een minderheidsgroepering in de samenleving, het gaat niet om exacte percentages vrouw aanwezig in de samenleving.

    Login om te reageren

Geef een reactie Reactie annuleren

Je moet ingelogd zijn op om een reactie te plaatsen.

Primaire Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

Algoritmes, autonomie en verkiezingen

De impact van terrorisme op de representatieve democratie: bewijs uit Frankrijk

Slechte verliezers?

Podcast

Aflevering 133 – Wilders blaast het kabinet op, met Henk van der Kolk en Simon Otjes

Geert Wilders heeft zijn steun aan het kabinet ingetrokken. En zoals het een extraparlementair … [Lees verder...]

Episode 132 – The 2025 German elections, with Tarik Abou-Chadi

We are joined by Tarik Abou-Chadi (Oxford) to discuss the dystopian reality of the 2025 German … [Lees verder...]

Aflevering 131 – Het regionale kiesstelsel van Pieter Omtzigt, met Henk van der Kolk en Simon Otjes

De Stuk Rood Vlees podcast is terug, en wel met een gortdroge aflevering over kiesstelsels! In het … [Lees verder...]

Populisme

Wie is er bang van ‘het volk’? Politiek elitisme in vier Europese landen

Het succes van populisme leidde de afgelopen jaren tot een omvangrijke literatuur rond de vraag wie … [Lees verder...]

Aflevering 127 – Waardenloze politiek (en een stukje formatie), met Tom van der Meer

Tom van der Meer (UvA) schuift aan om te vertellen over zijn nieuwste boek 'Waardenloze politiek: … [Lees verder...]

Plaatjes van de electoraatjes 2023: de PVV

Op 22 november zijn er verkiezingen voor de Tweede Kamer. In deze serie gaan wij aan de hand van een … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2025 StukRoodVlees

Copyright © 2025 · SRV Theme op Genesis Framework · WordPress · Log in