Afgelopen vrijdag schreef Tom van der Meer een interessant blog over de positieve effecten van verkiezingsdebatten op de kiezer en dat deze bij kunnen dragen aan een beter geïnformeerde electorale keuze en politiek zelfvertrouwen. Maar kunnen die debatten ook een invloed hebben op de steun die de verschillende deelnemers krijgen? En hoe zit dat met het Rode Hoed debat van afgelopen zondag?
Het RTL premiersdebat van 2012
Het antwoord lijkt voor de hand te liggen: het RTL premiersdebat in 2012 wordt algemeen beschouwd als een game changer en bepalend in de opmars die Diederik Samsom en de PvdA begonnen ten koste van Emile Roemer en de SP. Met name de manier waarop Roemer zich door Mark Rutte liet afbluffen in een één-op-één debatje over zorg. Maar klopt dit eigenlijk wel? Annemarie Walter en Philip van Praag onderzochten allereerst de inhoud van het debat en daarnaast probeerden zij ook de effecten in kaart te brengen. Inderdaad bleek uit hun inhoudsanalyse van het debat dat Roemer veel geïnterrumpeerd werd en dat hij weinig succesvol was dat bij andere politici voor elkaar te krijgen. Samson aan de andere kant werd in ieder geval aanmerkelijk minder geïnterrumpeerd.
Een tweede inhoudsanalyse laat zien dat er in de eerste dagen na het debat weinig aandacht was in de media voor het optreden van de diverse lijsttrekkers. Er waren wat spaarzame verwijzingen naar een niet al te sterk optreden van Roemer, maar pas toen na een aantal dagen bleek dat de SP een flinke stap terugdeed in de peilingen en de PvdA steeg, werd het optreden van Roemer in de media uitermate sterk bekritiseerd.
Is die daling van de SP dan inderdaad toe te schrijven aan het debat? Gebaseerd op opinieonderzoek van de Universiteit van Amsterdam en TNS/NIPO laten Walter en Van Praag zien dat mensen die het debat daadwerkelijk gezien hadden inderdaad aangeven dat het minder waarschijnlijk is dat zij op de SP stemmen en dat zij meer waardering voor Samsom hebben. De effecten zijn aanvankelijk echter wel klein, maar de ontstane trend wordt door de media versterkt .
Game changer of niet?
De belangrijkste les die we uit het RTL premiersdebat van 2012 kunnen trekken is dat we pas na enige dagen kunnen zien of een debat effect heeft op de peilingen en dat er dan pas geconcludeerd kan worden of het debat een impact op de campagne heeft. De observatie dat het Rode Hoed debat van gisteren een debat was zonder game changers, zoals de NOS deed, is prematuur.
X