Dit is de eerste in een reeks proefafleveringen van de Stuk Rood Vlees Podcast. Ik ben van plan om de komende weken wat gesprekken op te nemen met collega’s uit de wereld van de sociale wetenschappen, uiteraard met een focus op de politicologie. Ik heb geen idee of het mij (en u) zal bevallen, maar het leek me leuk om dit eens te proberen.
Voor de eerste aflevering heb ik populisme-deskundige Cas Mudde (Universiteit van Georgia) uitgenodigd. We waren allebei aan het reizen dus ik moest het gesprek helaas opnemen via Skype waardoor de geluidskwaliteit niet optimaal is. Desondanks is het een boeiend gesprek geworden waarin we allereerst ingaan op wat populisme precies is (en vooral ook wat het niet is) en welke partijen en politici we als populistisch kunnen bestempelen. Vervolgens legt Cas uit wat de verklaringen zijn voor de opkomst van populisme zowel aan de vraagzijde van het electoraat als aan de aanbodzijde van het partijstelsel en het medialandschap. Tenslotte geeft Cas zijn visie op de relatie tussen populisme en democratie.
Voor Cas’ eigen werk over populisme, zie met name ‘The Populist Zeitgeist’, Populist Radical Right Parties in Europe en ‘The Problem with Populism’. Zijn nieuwste boek Populisme schreef hij samen met Cristobal Rovira Kaltwasser en is hier verkrijgbaar.
Tijdens het gesprek bespreken we ook de volgende studies van collega’s:
- Richard Katz en Peter Mair over de ‘kartelpartij‘.
- Nicholas Carnes en Noam Lupu over de relatie tussen opleiding, inkomen en steun voor Trump.
- Ronald Inglehart en Pippa Norris over populisme en culturele identiteit versus economische onzekerheid.
- Matthijs Rooduijn over de achterban van populistische partijen.
Download de podcast via iTunes | Spotify | Stitcher | Soundcloud | RSS
ëDag Armen,
Ik heb je podcast beluisterd. Mijn complimenten. Je hebt een kalme interviewertoon en stelt ook vragen. Ik beluister veel podcasts, het wordt ‘radio on demand’. Hoofdkeuze lijkt me of je academisch blijven wilt (dat past bij SRV) of opiniërend. Ik volg een Amerikaans academic books network (diverse verwante disciplines). Dat bespreekt 1 recent boek, volgens vast format. Daarin heb ik niet altijd trek, en de lengte van meer dan 1 uur is ook wat lang. Te overwegen alternatief: lengte van 30 – 45 minuten, waarin je 1 actueel onderwerp academisch verdiept, dan wel opinievorming toelaat. The Nation heeft Stop Making Sense. In de VS laat To the point zowel conservatieven als liberals aan het woord over lopende onderwerpen.
Mudde’s werk kende ik wel een beetje en/maar het is fijn om hem zijn visie nog eens te horen uiteenzetten (podcasts beluisteren doe ik tijdens eten klaarmaken of al fietsend voor de conditie). Echter, elke week een andere academicus dit laten doen wordt wat schools.
Ik luisterde ook naar Foreign Policy’s The ER. Moderator David Rothkopff is net weg. Die was veel meer moderator met een mening, en de sfeer was ook een van ouwejongenskrentebrood (veel vaste panelleden, die elkaar allemaal goed kennen) maar dat geeft wel een prettig clubgevoel (ooit had Welingelichte Kringen op de radio dat ook).
Jesse Frederiks en Rutger Bregman doen dat op hun manier ook bij De Correspondent. Dus dat zou een optie kunnen zijn: met een wisselend twee- of drietal van SRV een actueel onderwerp politicologisch duiden, of een ‘bijzondere gast’ uitnodigen voor dat doel, maar ook van mening verschillen, kibbelen, en academische distantie afwisselen met informaliteit.
Succes met je volgende podcast!
Beste Gerard,
Dank voor je reactie! We zullen in de toekomst zeker wat gaan sleutelen aan het format (en bovendien moet ik ook nog erg wennen aan mijn rol) dus misschien maken we er wel een discussie van. Of we wisselen af als presentator. Vooralsnog is dit vooral een proefperiode waar ik wil kijken of het überhaupt wel bevalt…
Vriendelijke groet,
Armen
De slogan: ‘Senatus populusque Romanus’ boekstaaft op onto-permanente basis het historische feit dat eenheden, of beter: gehelen, als Volk (Naties, Stammen, Imperia) zich altijd uit twee complementaire delen samenstellen. Dit politiek (= beheersmatig) gezien.
Die onderdelen zijn: I. Heersers, en II. Volk. Hun ‘sine qua non’ existentiële relatie kan onder druk komen staan, wat wij ook alweer uit de voorbeeldige Romeinse Geschiedenis te weten komen. Twist tussen Senaat en Volk baarde het Tribunaat, dát de tyrannie.
Dit Dualisme betreft een statusverhouding die zich ook in de moderne democratieën voordoet, zij het daar aan het blote oog onttrokken. Maar in memoriam bezitten wij nog steeds ‘Hogerhuyzen’ en ‘Senaten’. Verder heb je ter opheldering politicologen. Die schrijven in 1994: ‘laten wij ons geen rad voor ogen laten draaien: ook een politieke democratie, waarin burgers zichzelf regeren, is een hiërarchie. De burger heeft daarin een eminente plaats, maar het blijft een plaats, een ambt in de hiërarchie.’ ANDEWEG, R.B. & GUNSTEREN, H., | – OVER DE KLOOF TUSSEN BURGERS EN POLITIEK, 1994, p. 18).
Omstreeks 2017 wordt in NL en culturele buurlanden door politicologische kringen veel en hard over populisme nagedacht, en geschreven. Probleem blijkt steeds weer het aangrijpingspunt, i.e. wat is au fond ‘populisme’? De fout daarvan is de dingmatige benadering, terwijl het om een relatie gaat. Die is verstoord. Een elite heeft tegen het belang van het Volk in geregeerd. Dat Volk mort. Onbeholpen, maar het mort, en het staat in zijn recht.
Beste Armen, Felicitaties voor het initiatief van deze podcast en dit eerste wat lange, maar toch boeiende tweegesprek over populisme. Uiteraard heeft Cas Mudde hierin een groot aandeel gehad als ‘verklarende docent’, maar ook uw rustige plezierig stem maakt dit initiatief tot een geslaagde pilot. Ga zo verder: ik blijf u(w podcast) volgen. Een suggestie: naast verklaringen op basis van politicologisch onderzoek (feiten), zou ik graag een discussie starten over hoe alle kritische en/of geleerde geesten het politieke proces kunnen corrigeren of bijsturen? Niet verklaren, maar ook handelen!