Half november 2015 brak de D66 fractie in de gemeenteraad van Almelo in tweeën, nadat begin november ook de PvdA in die gemeenteraad al was geconfronteerd met een splitsing. Gelukkig hadden drie andere fracties na de verkiezingen besloten samen te werken, anders was de versplintering in de Almelose gemeenteraad nog veel groter geweest. De gemeenteraad van 35 zetels had na de twee meest recente afsplitsingen maar liefst 15 fracties. Volgens de plaatselijke pers het grootste aantal fracties in Nederlandse gemeenteraden op dat moment.
De hoge plaats op de ranglijst van gemeenteraden met veel fracties moest Almelo delen met in ieder geval Den Haag, want niet alleen de bevolking van Almelo werd geconfronteerd met afsplitsingen van fracties in de gemeenteraad. In Den Haag zaten in november ook 15 fracties in een raad van 45 zetels. En ook die fracties waren niet allemaal afzonderlijk gekozen bij de verkiezingen 2014. Het raadslid Okcuoglu, bijvoorbeeld, was voor de verkiezingen van 2014 uit de PvdA fractie gestapt, sloot zich aan bij GroenLinks om daar na de verkiezingen met ruzie weer te vertrekken en een eenmansfractie te vormen.
De gebeurtenissen in Almelo en Den Haag roepen de vraag op waarom in sommige gemeenten vaker fracties uit elkaar vallen dan in andere gemeenten. En omdat systematisch onderzoek naar dit fenomeen in Nederlandse gemeenten bij mijn weten ontbreekt, ligt het voor de hand een mogelijk antwoord te zoeken in internationaal vergelijkend onderzoek naar ‘party switchers’: parlementsleden die overstappen van de ene naar de andere partij. Gelukkig is dat onderzoek recentelijk keurig op een rij gezet in een bijdrage van Carol Mershon in het Handbook of Legislative Studies (paywall). Bovendien verscheen er in februari 2013 een studie van O’Brien en Shomer in Legislative Studies Quarterly (paywall), dat enkele verwachtingen toetst aan de hand van nieuwe gegevens en ook een mooi overzicht biedt van de tot nu toe verkregen inzichten.
[Read more…] about Waarom vallen gemeenteraadsfracties uiteen?