• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

mh17

Vergelding of vergissing

door Joost van Spanje 10/08/2016 1 Reactie

De ramp met vlucht MH17 is nu twee jaar geleden. Vreselijk: militairen die een civiel passagiersvliegtuig neerschieten, met bijna 300 burgerslachtoffers tot gevolg. Het gebeurde twee keer eerder. Die incidenten leken op elkaar; de mediaberichtgeving was radicaal verschillend.

 

“MOORDENAARS,” opende De Telegraaf met chocoladeletters op 19 juli 2014. Gedoeld werd op degenen die de Boeing-777 van Malaysia Airlines hadden neergeschoten. Moord impliceert dat zij de 298 inzittenden met  voorbedachten rade zouden hebben gedood. De afgelopen twee jaar noemde de krant hen zeventien keer “moordenaars”; andere landelijke kranten samen deden dit tweemaal.

Als het ging om moord, zou strafrechtelijke vergelding een logische consequentie zijn. Daarnaast riep De Telegraaf een dag later op tot inzet van NAVO-troepen en bovendien van Special Forces “om de daders van deze massamoord op te sporen en over te brengen naar Nederland voor hun berechting.” De krant vatte het op 24 juli 2014 nog even samen: “Er moet vergelding komen.”

 

Vergissing

Anderen speculeerden daarentegen dat het toestel bij vergissing voor vijandig was aangezien. Bijvoorbeeld in het Reformatorisch Dagblad van 11 juli 2015, waarin een nabestaande zei: “Ik ben ervan overtuigd dat de mensen die de raket afschoten níét hebben geweten dat hun doel een verkeersvliegtuig was. Het was een ongeluk. Pure pech. Oost-Oekraïne is oorlogsgebied.”

Als het ging om een vergissing, ligt strafvervolging minder voor de hand. En legereenheden naar Oost-Oekraïne sturen is dan al helemaal niet logisch. De focus verschuift in dat geval naar de vraag hoe zulke afgrijselijke vergissingen tot stand komen. De vraag rijst dan, bijvoorbeeld, waarom Malaysia Airlines nog over dit oorlogsgebied vloog terwijl andere maatschappijen het meden.

Ziedaar twee kernthema’s van verslaggeving over de MH17: vergelding en vergissing. Die thema’s komen ook terug in twee incidenten in de jaren ’80. Dit zijn de enige twee andere gevallen van militairen die een civiel toestel neerhalen met meer dan 200 doden als gevolg. Hoe confronterend ook, zeker voor nabestaanden, het is wellicht goed om deze incidenten met distantie te bezien.

 

Korean Air en Iran Air

Op 1 september 1983 schoot een gevechtsvliegtuig van het Rode Leger vlucht KAL007 neer. Het passagierstoestel van Korean Air was van New York op weg naar Seoel maar week af van zijn koers. Het vloog een militair gevoelig deel van het luchtruim van de Sovjetunie binnen, kort nadat een spionagevliegtuig van de VS datzelfde had gedaan. Geen van de 269 inzittenden overleefde de ramp.

Op 3 juli 1988 vuurde de Amerikaanse kruiser USS Vincennes luchtdoelraketten af op vlucht IR655. Voorafgaand aan het incident waren er schermutselingen geweest tussen de kruiser en Iraanse kanonneerboten in de Perzische Golf. Het vliegtuig van Iran Air volgde de normale route van Teheran naar Dubai maar werd aangezien voor een gevechtsvliegtuig. Alle 290 passagiers kwamen om.

Leidden deze soortgelijke incidenten tot soortgelijke berichtgeving? Professor Robert Entman (nu George Washington University) onderzocht twee Amerikaanse kranten, twee weekbladen en een tv-zender gedurende twee weken na elk van beide incidenten. Samengevat kwam de verslaggeving over KAL007 neer op een roep om vergelding, terwijl die media bij IR655 spraken van een vergissing.

Entman constateerde dat genoemde media het KAL007-incident regelmatig een “aanval” noemden, soms zelfs “moord,” en meestal de schuld zochten bij “Moskou.” Bij IR655 vonden die media het juist een begrijpelijke vergissing en benadrukten ze de complexiteit van high tech-oorlogvoering. Ook portretteerden ze veel KAL007-slachtoffers en nabestaanden, terwijl die van IR655 anoniem bleven.

 

Wapens

Natuurlijk waren er verschillen tussen die incidenten. Maar die verschillen rechtvaardigden volgens Entman niet de verschillen in berichtgeving. Voorts maakt hij aannemelijk dat de berichtgeving gevolgen had. Zo suggereert hij dat het KAL007-incident leidde tot aanschaf van extra wapens. Dit terwijl het IR655-incident erop wijst dat inzet van wapens de kans op vergissingen juist vergroot.

Op zijn beurt verschilt het afschuwelijke MH17-incident weer van beide gevallen uit de jaren ’80. Niettemin lijkt de nadruk op vergelding in De Telegraaf een echo van die in Amerikaanse media na KAL007. Dit maakt wellicht de geesten rijp voor extra bewapening en legerinzet, met alle risico’s van dien. Maar als ‘onze jongens’ dan iets fout doen echoot die krant ongetwijfeld de media na IR655.

In dat geval noemt De Telegraaf het vast een tragische vergissing.

 

Afbeelding: MH17 door Jeroen Akkermans.

Filed Under: Media Tagged With: mh17

Rally Round the Flag: populariteit François Hollande stijgt 20% na ‘Charlie Hebdo’

door Armen Hakhverdian 19/01/2015 0 Reacties

François Hollande geldt als één van de minst populaire presidenten in de geschiedenis van de Franse Vijfde Republiek. Wanneer we de approval ratings van alle presidenten sinds 1981 op een rijtje zetten, laten de cijfers weinig aan de verbeelding over.

 

french

Bron: The Guardian Datablog

 

Nu zou blijken uit een nieuwe peiling van Ifop-Fiducial dat Hollande’s populariteit na de terroristische aanslag op Charlie Hebdo met zo’n 20% zou zijn gestegen tot rond de 40%. Het vormt helaas een inktzwarte realiteit in opinieland, maar niets is zo goed voor de populariteit van een politiek leider als een aanval op het eigen land (enter complotdenkers…). De Amerikaanse politicoloog John Mueller introduceerde ooit het idee van ‘rally round the flag’ voor dergelijke bewegingen in publieke opinie. Wanneer het eigen land wordt aangevallen, scharen burgers zich achter nationale figuren als een staatshoofd (soms de monarch, soms de president) en minister-president. We zien het nu bij Hollande, maar we zagen het al in veel sterkere vorm terug bij de populariteit van George W. Bush na 9/11.

[Read more…] about Rally Round the Flag: populariteit François Hollande stijgt 20% na ‘Charlie Hebdo’

Filed Under: Kiezers en publieke opinie Tagged With: charlie hebdo, mh17, peilingen, Publieke opinie, terrorisme

Primary Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

Peilingennieuws geeft weinig informatie over onderzoeksaanpak. Hoe kan dat beter?

Brexit en de verdeeldheid van het Britse Old Boys netwerk

Aflevering 60 – De impact en oorsprong van economisch nieuws, met Alyt Damstra

Podcast

Episode 106 – “I’m f**king furious and I don’t f**king care anymore”, with Rob Ford

Rob Ford (University of Manchester) joins us to discuss the resignation of Liz Truss and the sorry … [Lees verder...]

Episode 105 – A new prime minister and a new monarch, with Rob Ford

For the first time ever, the UK acquired a new prime minister and a new monarch in the same week. … [Lees verder...]

Aflevering 104 – Terugblik gemeenteraadsverkiezingen, met Josje den Ridder, Simon Otjes en Tom van der Meer

We gaan de gemeenteraadsverkiezingen nabeschouwen met Josje den Ridder (SCP), Simon Otjes … [Lees verder...]

Populisme

Plaatjes van de electoraatjes: de radicaal-rechtse ruimte

Over anderhalve week stemmen we voor de Provinciale Staten en de waterschappen. Waar zullen we – … [Lees verder...]

Analyse van raadsinstrumenten laat zien: ook in gemeenteraden heerst het monisme

Het is alweer ruim een half jaar geleden dat de gemeenteraadsverkiezingen plaatsvonden. Inmiddels … [Lees verder...]

Gevoelens van culturele afstand als verklaring voor de opleidingskloof in anti-establishment-opvattingen en -gedrag

In veel Westerse democratieën leven onder een aanzienlijk deel van de bevolking … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2023 StukRoodVlees

Copyright © 2023 · SRV Theme op Genesis Framework · WordPress · Log in