• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

peilingwijzer

SGP en ChristenUnie in de peilingen: relatief stabiel, maar niet onveranderlijk

door Tom Louwerse 15/12/2020 0 Reacties

Met de Tweede Kamerverkiezingen in aantocht, kijk ik naar de electorale ontwikkelingen van elke partij die momenteel in de Tweede Kamer vertegenwoordigd is. Deze keer aandacht voor SGP en ChristenUnie.

Zowel ChristenUnie als SGP staat bekend om een trouwe kiezersschare. Vooral bij de SGP resulteert dit in een stabiel beeld: de partij haalde sinds de oprichting nooit meer dan 2,5% van de stemmen (1933) en op de allereerste verkiezing waaraan ze meedeed na, nooit minder dan 1,6% (in 2003 en 2006).  In de laatste twee verkiezingen haalde de partij 2,1% en daarmee 3 zetels. Daar koerst de partij momenteel weer op af. De partij stond tot afgelopen zomer nog wel op een lichte winst in de Peilingwijzer, een combinatie van de peilingen van I&O Research, Ipsos/EenVandaag en Kantar. Maar dan moet je denken aan een score die nog geen 0,3 procentpunt hoger ligt dan de huidige stand in de Peilingwijzer. Dat is minder dan een halve zetel.

Steun voor de SGP volgens de Peilingwijzer (o.b.v. peilingen I&O Research, Ipsos/EenVandaag en Kantar) sinds de vorige Tweede Kamerverkiezingen. Schatting met 95% onzekerheidsmarge.
Steun voor de SGP volgens de Peilingwijzer (o.b.v. peilingen I&O Research, Ipsos/EenVandaag en Kantar) sinds de vorige Tweede Kamerverkiezingen. Schatting met 95% onzekerheidsmarge.

De huidige SGP-kiezers zijn ook zeer zeker van hun stem, zeker in vergelijking met andere kiezers. Uit onderzoek van I&O Research, gehouden in november 2020, blijkt dat ongeveer de helft van de huidige SGP-kiezers zegt dat hun keuze vast staat (wanneer wordt gevraagd of men nog andere partijen overweegt). Dat is een stuk hoger dan vrijwel alle andere partijen: van alle kiezers zegt slechts ongeveer een kwart dat de keuze vast staat en dat men geen andere partijen overweegt. Ruim een kwart van de SGP-kiezers zegt in het I&O Research-onderzoek dat voor hen de ChristenUnie in aanmerking komt. Omgekeerd geeft 1 op de 6 ChristenUnie-kiezers de SGP nog een kans. De omvang van beide groepen is daarmee redelijk in balans, wat het beeld van stabiliteit voor de SGP nog eens onderstreept.

De ChristenUnie is electoraal ook behoorlijk stabiel, maar wel iets beweeglijker dan de SGP. Sinds de oprichting in 2000 haalde de partij minimaal 2,1% van de stemmen (in 2003) en maximaal 4,0% (in 2006). Zelfs toen ze meeregeerde tussen 2007 en 2010 wist de partij het verlies te beperken tot één zetel. Andere ‘junior’ coalitiepartijen leveren vaak veel meer in.

Steun voor de ChristenUnie volgens de Peilingwijzer (o.b.v. peilingen I&O Research, Ipsos/EenVandaag en Kantar) sinds de vorige Tweede Kamerverkiezingen. Schatting met 95% onzekerheidsmarge.

In de huidige zittingsperiode weet de ChristenUnie opnieuw te stijgen ten opzichte van de laatste Kamerverkiezingen. Dat ging eigenlijk vrij gestaag sinds de verkiezingen in maart 2017. Vanaf pakweg begin 2019 stabiliseerde de partij zich net onder de 5% steun in de Peilingwijzer – dat zijn zo’n 7 a 8 Kamerzetels. Sinds begin 2020 moet de partij weer iets inleveren (ongeveer een half procentpunt, ofwel net iets minder dan 1 Kamerzetel), maar nog steeds staat de ChristenUnie op bijna 1 procentpunt, ofwel 1 a 2 zetels, winst. Het valt echter te bezien of ze deze winst daadwerkelijk weet te realiseren – rond dezelfde tijd vier jaar geleden stond de ChristenUnie ook op 4,4% in de Peilingwijzer en haalde bij de verkiezingen een procentpunt minder. Deels omdat de partij nadien nog wat zakte tussen november en maart, deels omdat de partij het iets slechter deed dan in de laatste Peilingwijzer voor de verkiezingen.

Voor de ChristenUnie ligt de electorale concurrentie vooral bij het CDA, zo blijkt uit het eerder aangehaalde onderzoek van I&O Research. Bijna 4 op de 10 ChristenUnie-stemmers zegt dat voor hen ook het CDA  in aanmerking komt. Op basis van de nu beschikbare gegevens is nog niet veel te zeggen over de invloed van de lijsttrekkerswissel bij het CDA op deze groep. Minder dan 2 op de 10 CU-kiezers geeft aan dat de keuze al geheel vast staat. Omgekeerd kan de ChristenUnie ook kiezers winnen van het CDA en de SGP. Niet alle mensen die aangeven dat een andere partij in aanmerking  komt voor hun stem, zullen ook daadwerkelijk van partij gaan veranderen – bij de ChristenUnie waarschijnlijk slechts een minderheid – maar het geeft wel aan dat ook bij een partij als de ChristenUnie op verkiezingsdag iets te winnen of te verliezen valt.

Filed Under: Kiezers en publieke opinie Tagged With: ChristenUnie, peilingwijzer, SGP

DENK in de peilingen: op tijd weer bij elkaar?

door Tom Louwerse 19/11/2020 0 Reacties

Met de Tweede Kamerverkiezingen in aantocht, kijk ik naar de electorale ontwikkelingen van elke partij die momenteel in de Tweede Kamer vertegenwoordigd is. Deze keer aandacht voor DENK.

Met drie Tweede Kamerzetels was DENK de grootste nieuwkomer bij de verkiezingen in 2017. Bovendien was de partij één van de weinige voorbeelden van een ‘succesvolle’ afsplitsing: Kuzu en Öztürk verlieten de PvdA-fractie in 2014 en wisten, in tegenstelling tot veel afsplitsers, bij de navolgende verkiezingen op eigen kracht zetels te winnen.

DENK wist met name kiezers met een Turkse of Marokkaanse achtergrond aan zich te binden: bijna de helft van de kiezers met een Turkse en bijna 4 op de 10 kiezers met een Marokkaanse achtergrond stemde volgens onderzoek van Floris Vermeulen en collega’s op DENK. Ook op wijkniveau vonden de onderzoekers een sterke relatie tussen etnische achtergrond en stemgedrag op DENK. De DENK-kiezers toonden zich op sommige onderwerpen progressief (Europese eenwording, integratie, discriminatie) en op andere conservatief (LGBT-rechten, ‘law & order’). 

De grote steun van DENK onder kiezers met een migratieachtergrond zorgt bij opinieonderzoekers wel voor wat hoofdbrekens. Dat zijn namelijk groepen die zij minder gemakkelijk bereiken met hun onderzoekspanels. Maar in 2017 lieten de meeste peilers een behoorlijk goede inschatting van de steun voor DENK zien.

Steun voor DENK volgens de Peilingwijzer (o.b.v. peilingen I&O Research, Ipsos/EenVandaag en Kantar) sinds de vorige Tweede Kamerverkiezingen. Schatting met 95% onzekerheidsmarge.

Na de toetreding tot de Tweede Kamer bleef DENK in de peilingen zo rond de 2% staan. De lichte stijging naar 3% kwam vooral door de (fors) toegenomen steun in de peilingen van Peil.nl/Maurice de Hond, die toen nog in de Peilingwijzer was opgenomen; bij andere peilers was dat patroon niet te zien (na de verkiezingen van 2019 stelde Peil.nl zijn methode in dit opzicht bij).

Gedurende 2019 zakte DENK steeds verder weg naar een niveau net boven de 1% steun. Na het vertrek van Kuzu als fractievoorzitter en de steeds openlijker ruzie tussen de drie DENK-Kamerleden zakte de partij steeds verder weg, zelfs tot het niveau waarop het maar zeer de vraag was of de partij nog een zetel zou behalen. Overigens was dat patroon in sommige peilingen sterker dan in andere: bij Kantar stond DENK eind april 2020 op 0%, terwijl deze kort daarna bij Ipsos nog op 1,7% stond.

In de laatste maanden, na de verzoening van de kopstukken, is er enig herstel te zien en staat de partij weer tussen de pakweg 1% en 1,5%, wat zich vertaalt in 1 tot 3 zetels. Dat is nog iets lager dan bij de vorige Kamerverkiezingen, maar een soortgelijke score halen als in 2017 behoort dus tot de mogelijkheden.

Er is bij de volgende verkiezingen sterkere concurrentie om de stem van mensen met een migratieachtergrond dan in 2017. Destijds deed Bij1, toen nog Artikel1 geheten, weliswaar mee aan de verkiezingen, maar was die partij nog maar net opgericht nadat Sylvana Simons DENK verliet. Na het behalen van één zetel bij de Amsterdamse gemeenteraadsverkiezingen van 2018 – DENK haalde daar overigens 3 zetels – lijkt Bij1 een betere uitgangspositie te hebben dan in 2017, al is dat nog niet terug te zien in landelijke peilingen. Bovendien is de vraag in hoeverre Bij1 en DENK dezelfde of juist verschillende kiezers zullen aantrekken. In Amsterdam trok Bij1 vooral kiezers met een Surinaamse achtergrond, terwijl DENK het goed deed bij kiezers met een Turkse en Marokkaanse herkomst. Een andere concurrent is de PvdA, die traditioneel populair was bij kiezers met een migratieachtergrond, maar ook deze groep bij de grote leegloop in 2017 verloor. Ten slotte is de opkomst voor DENK van belang: die is onder haar (potentiële) aanhang traditioneel relatief laag, dus zal DENK haar kiezers er wederom van moeten overtuigen om ook daadwerkelijk naar de stembus te gaan.

Filed Under: Kiezers en publieke opinie, Politieke partijen Tagged With: denk, peilingwijzer

Forum voor Democratie in de peilingen: pieken en dalen

door Tom Louwerse 06/11/2020 1 Reactie

Met de Tweede Kamerverkiezingen in aantocht, kijk ik naar de electorale ontwikkelingen van elke partij die momenteel in de Tweede Kamer vertegenwoordigd is. We beginnen met de kleinste Tweede Kamerfractie: Forum voor Democratie.

Als je ziet hoe vaak Forum voor Democratie en zijn voorman Thierry Baudet in de media-aandacht staan, zou je niet zeggen dat het hier de kleinste fractie uit de Tweede Kamer betreft. Deze partij maakte dan ook een stormachtige ontwikkeling door sinds de laatste Tweede Kamerverkiezingen. Even leek het de belangrijkste partij op ‘populistisch rechts’ te worden, maar na interne ruzie en later associatie met complotdenkers en corona-critici lijkt dat inmiddels een vergezicht.

In de Peilingwijzer, een combinatie van de peilingen van I&O Research, Ipsos/Eenvandaag en Kantar, steeg Forum aanvankelijk gestaag door van 1,8% in maart 2017 tot ongeveer 8% steun in januari 2018. Op dat niveau bleef de partij bijna een jaar zweven. Vanaf begin 2019 begon de partij aan een stevige opmars, die zou uitmonden in de winst bij de Provinciale Statenverkiezingen. Forum had nog nooit meegedaan aan die verkiezingen, maar haalde in één klap de meeste stemmen en daarmee ook de meeste zetels in de Eerste Kamer. In de Tweede Kamerpeilingen steeg de partij daarna snel door naar een piek van ruim 15% (22 tot 26 zetels).

Steun voor Forum voor Democratie volgens de Peilingwijzer (o.b.v. peilingen I&O Research, Ipsos/EenVandaag en Kantar) sinds de vorige Tweede Kamerverkiezingen. Schatting met 95% onzekerheidsmarge.

Die winst was echter van korte duur. De partij wist het kunststukje van de provinciale verkiezingen niet te herhalen op Europees niveau (11,0% van de stemmen). Daarbij zal het conflict met en later het vertrek van Henk Otten – aanvankelijk lijsttrekker voor de Eerste Kamerlijst – geen positieve rol hebben gespeeld. Eind juli verliet Otten de Eerste Kamerfractie en werd daarna uit de partij gezet. Gedurende deze periode zakte Forum voor Democratie terug naar ongeveer 8% steun. Ruzie in de tent baart slechte peilingen.

Forum krabbelde daarna wel weer iets op tot zo’n 10% in januari 2020 – nog steeds een ruime winst. Maar na de start van de corona-crisis zakte de partij snel enkele procentpunten terug, net als de PVV. De VVD van premier Rutte groeide als ‘betrouwbare crisismanager’ in deze periode juist. En sinds de zomer verloor Forum voor Democratie verder terrein, tot ongeveer 4% steun op dit moment. Dat verlies wordt door Kantar, Gijs Rademaker van EenVandaag en Peter Kanne van I&O Research gekoppeld aan de corona-sceptische stellingname van de partij, die een deel van de achterban doet overstappen richting PVV en VVD (beter gezegd: Forum wint nu in mindere mate mensen die in 2017 op de PVV stemden en van de VVD komt nu volgens Ipsos helemaal geen winst meer). Daarmee is de partij, die in april 2019 nog vrijwel op gelijke hoogte stond met de VVD, nu teruggezakt naar het niveau van de ChristenUnie.

Is er dan nog wel een achterban voor deze partij? Collega Simon Otjes onderzocht recentelijk de verschillen tussen PVV en FvD en hun kiezers. Hij laat zien dat zowel de partij als de kiezers economisch rechtser zijn dan de PVV. Bovendien trok Forum in 2019 meer hoger opgeleide kiezers dan de PVV (en minder laagopgeleide kiezers). Op moreel-ethische onderwerpen waren de FvD-kiezers iets progressiever dan die van de PVV, maar op de dimensie ‘nativisme’ scoorde de achterban even hoog. Otjes laat ook zien dat de aanhang bij de verkiezingen in 2017 nog vooral Euroskeptisch was (de partij kwam immers voort uit de campagne rondom het Oekraïne-referendum), en niet zozeer tegen immigratie.

Voor zo’n meer economisch rechtse partij, die een anti-immigratiepositie combineert met verzet tegen Europese integratie, maar minder gefocust op de Islam (zoals de PVV), leek dan ook lange tijd ruimte te zijn. Maar juist degenen die Forum graag als betrouwbare en ‘fatsoenlijk rechtse’ partij zagen, werden wellicht verontrust door het vertrek van Henk Otten en de toenemende associatie van FvD en Baudet met completdenkers en virusontkenners. Door die opstelling lijkt Baudet het initiatief op de populistische rechterflank vooralsnog weer terug te hebben gegeven aan Wilders.

Filed Under: Kiezers en publieke opinie, Politieke partijen Tagged With: Forum voor Democratie, peilingwijzer

Stuk Rood Vlees Podcast, aflevering 26 – Tom Louwerse over de Peilingwijzer

door Armen Hakhverdian 07/05/2019 0 Reacties

Afgelopen week maakte opiniepeiler Maurice de Hond bekend dat hij zijn peilingen niet langer beschikbaar stelt voor de Peilingwijzer, een soort gewogen gemiddelde van alle zetelpeilingen. Tom Louwerse (@tomlouwerse), universitair docent in de politicologie aan de Universiteit Leiden en maker van de Peilingwijzer, vertelt over wat de Peilingwijzer precies is, waarom hij er ooit mee begon en hoe hij met zijn hobbyprojectje van weleer uitgroeide tot “een van de invloedrijkste mensen op het Binnenhof” (aldus NRC-columnist Tom-Jan Meeus). En uiteraard staan we stil bij het conflict tussen Tom en De Hond.

Achtergronden bij deze aflevering:

  • De Peilingwijzer loopt achter de feiten aan.
  • Verschillen tussen slotpeilingen en uitslagen.
  • De Peilingwijzer is hét medicijn tegen luie scorebordjournalistiek.
  • De peilingen zaten er weer na… waren eigenlijk best goed.

Download de podcast via iTunes | Spotify | Stitcher | Soundcloud | RSS

Music: ‘Pollution‘ by Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0)

Filed Under: Kiezers en publieke opinie, Politicologie en Methodologie Tagged With: peilingen, peilingwijzer, stuk rood vlees podcast

De verkiezingsuitslag voorspellen zonder zetelpeiling

door Ruth Dassonneville 21/08/2017 2 Reacties

Tijdens elke verkiezingscampagne zijn ze alomtegenwoordig: de peilingen. Niet alleen geven ze een goed beeld van de verschuivingen in kiesintenties en zijn ze een handig hulpmiddel voor strategische kiezers, kort voor de verkiezingen hebben peilingen ook een voorspellende waarde. Ze geven een schatting van de kiesuitslag vooraleer de stembureaus sluiten. Nederland kent een sterke en rijke peilingtraditie, en met Peilingwijzer is er zelfs een poll of polls.

Met die overvloed aan peilingdata zouden we haast vergeten dat er ook andere methodes zijn om de kiesuitslag te voorspellen. Eén van de van de meest invloedrijke wetenschappelijke methodes om dat te doen bestaat erin de uitslag van verkiezingen te voorspellen op basis van een beperkt aantal structurele factoren, zoals indicatoren van economische groei of werkloosheid, hoe lang een partij al aan de macht is, of kiesresultaten bij tussentijdse verkiezingen.

Werkt dat ook in Nederland?

[Read more…] about De verkiezingsuitslag voorspellen zonder zetelpeiling

Filed Under: Kiezers en publieke opinie, Politicologie en Methodologie Tagged With: peilingen, peilingwijzer, verkiezingen, voorspelling, zetelpeilingen

  • Go to page 1
  • Go to page 2
  • Go to page 3
  • Interim pages omitted …
  • Go to page 5
  • Go to Next Page »

Primary Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

De vrijheid om tolerant te zijn

Wat doet Wilders op de PVV poster voor de Provinciale Statenverkiezingen?

Creëer conflict in de coalitie!

Podcast

Episode 106 – “I’m f**king furious and I don’t f**king care anymore”, with Rob Ford

Rob Ford (University of Manchester) joins us to discuss the resignation of Liz Truss and the sorry … [Lees verder...]

Episode 105 – A new prime minister and a new monarch, with Rob Ford

For the first time ever, the UK acquired a new prime minister and a new monarch in the same week. … [Lees verder...]

Aflevering 104 – Terugblik gemeenteraadsverkiezingen, met Josje den Ridder, Simon Otjes en Tom van der Meer

We gaan de gemeenteraadsverkiezingen nabeschouwen met Josje den Ridder (SCP), Simon Otjes … [Lees verder...]

Populisme

Plaatjes van de electoraatjes: de radicaal-rechtse ruimte

Over anderhalve week stemmen we voor de Provinciale Staten en de waterschappen. Waar zullen we – … [Lees verder...]

Analyse van raadsinstrumenten laat zien: ook in gemeenteraden heerst het monisme

Het is alweer ruim een half jaar geleden dat de gemeenteraadsverkiezingen plaatsvonden. Inmiddels … [Lees verder...]

Gevoelens van culturele afstand als verklaring voor de opleidingskloof in anti-establishment-opvattingen en -gedrag

In veel Westerse democratieën leven onder een aanzienlijk deel van de bevolking … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2023 StukRoodVlees

Copyright © 2023 · SRV Theme op Genesis Framework · WordPress · Log in