• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

Te Veel of Te Weinig Parlementariërs?

door Gijs Schumacher 02/09/2013 8 Reacties

Neerlands eerste lobby professor – Arco Timmermans – beweerde onlangs in de Volkskrant dat Nederland “een te klein parlement met een te kleine staf” heeft. De VVD is een andere mening toegedaan, in haar verkiezingsmanifest van 2012 (en het CDA-VVD regeerakkoord van 2010) moest het aantal kamerleden met een derde worden teruggebracht (dus 100 in Tweede Kamer, 50 in Eerste Kamer). Heeft Nederland in vergelijking met andere landen weinig parlementariërs?

De grafiek hieronder zet het aantal zetels in het lager huis/Tweede Kamer/etc. af tegen de bevolking van een land (per miljoen). De landen boven de lijn hebben relatief minder parlementariërs voor de grootte van hun bevolking dan landen beneden de lijn. Zoals je ziet zit Nederland nu (NL) net boven de lijn, maar in het voorstel van de VVD (NL*) zit Nederland ver van de lijn af. Verder valt op dat de Scandinavische landen veel parlementariërs hebben voor hun bevolking en dat nieuwe democratieën (Zuid-Korea, Taiwan, Argentinië, Zuid Afrika, Turkije en Taiwan) vaak minder parlementariërs voor hun bevolking hebben.

Rplot1

 

Sommige landen hebben geen senaat dus vertekent het beeld in de vorige figuur enigzins. In het plaatje hieronder zijn leden uit de eerste en tweede kamers bij elkaar opgeteld en afgezet tegen de bevolking. Dit vertekent natuurlijk ook omdat senaatsleden vaak een andere functie hebben en parttime aangesteld worden. Het patroon is min-of-meer hetzelfde, waarbij het wel opvalt dat het Verenigd Koninkrijk een enorme outlier is. Dit komt door het House of Lords dat maarliefst 755 leden heeft, maar wat waarschijnlijk ook ingekrimpt gaat worden.

Rplot2

Je kan de landen ook vergeleken door het aantal parlementsleden te delen door de bevolking. Daaruit blijkt dat Nederland voor elke 1000 inwoners 0.009 Tweede Kamerleden heeft (0.013 als je Eerste Kamer meeneemt). Het gemiddelde van de landen die in de figuur staan is 0.019. Als de hervorming van de VVD plaatsvinden dan heeft Nederland slechts 0.006 Kamerlid per 1000 inwoners, maarliefst drie keer minder dan het gemiddelde. Alleen Taiwan heeft dan een nog lager gemiddelde. In de huidige situatie heeft Nederland een min-of-meer gelijk aantal parlementsleden per 1000 inwoners als Duitsland, Frankrijk en Zuid-Afrika.

Heeft Nederland te weinig of te veel parlementariërs? Dit antwoord hangt ook af van hoeveel staf een kamerlid heeft. Hierover heb ik geen landenvergelijkende data, maar het is moeilijk om minder staf te hebben dan Nederlandse parlementariërs. Het probleem dat Timmermans schetst is dat door een gebrek aan mankracht parlementariërs te veel beïnvloed worden door lobbyisten. Nederland is daar in de huidige situatie meer aan blootgesteld dan andere landen. Het voorstel van de VVD zou Nederland (bijna) koploper maken onder de democratieën in termen van een laag aantal parlementariërs per hoofd van de bevolking. Rutte zal er trots op zijn, toch nog ergens goed in! De 14 VVD kamerleden die onder dit plan met het huidige zetelaantal NIET meer in de Kamer komen zullen er minder blij mee zijn.

En op verzoek hier nog een plaatje met de derde machtswortel berekening (zie commentaar) afgezet tegen het aantal leden.

fig3

Filed Under: Politieke partijen, Religie, ideologie en ethiek Tagged With: kamerleden, lobby, parlement

Over de auteur

Gijs Schumacher
Gijs Schumacher
Gijs Schumacher (1982) is Universitair Hoofddocent Politicologie aan de Universiteit van Amsterdam. Zijn onderzoek gaat over politiek gedrag van kiezers en van elites. In het specifiek richt hij zich op emoties, partij organisaties, vertegenwoordiging, populisme en persoonlijkheid. Hij is tevens (co-) directeur van het Hot Politics Lab.
Website: http://gijsschumacher.nl
  • Sociale media links 

Reader Interactions

Comments

  1. Armen HakhverdianArmen Hakhverdian says

    02/09/2013 at 10:37

    Er was toch ook één of andere ‘wet’ dat je de derdemachtswortel van de bevolking moest nemen voor het juiste aantal parlementariërs?

    Log in om te reageren
  2. Gijs SchumacherGijs Schumacher says

    02/09/2013 at 11:06

    Weleens van gehoord, maar ik weet niet welke eenheid van de bevolking je dan moet nemen…hoe dan ook het ‘juiste’ aantal parlementariers is normatief.

    Log in om te reageren
  3. Gijs SchumacherGijs Schumacher says

    02/09/2013 at 11:17

    Simon Otjes heeft het antwoord idd, 3de machtswortel van inwoneraantal. Dat levert verder hetzelfde beeld op NL zou dan 256 parlementarieres moeten hebben ipv 225.

    Log in om te reageren
  4. Kristof JacobsKristof Jacobs says

    02/09/2013 at 19:14

    De ‘cube root law’ Taagepera en Shugart wordt inderdaad gepresenteerd als een ‘natuurwet’, maar ik ben het met Gijs eens dat het een normatieve discussie is.

    Simon heeft een punt dat het belangrijk is te weten wanneer er gemeten wordt: de aantallen worden vastgelegd op een bepaald moment, en dat is het moment waar je naar moet kijken, aangezien kiesstelsels en aantallen parlementariërs normaliter niet automatisch meegroeien met de bevolking (er zijn uitzonderingen). Electoral reform is een zeldzaamheid.

    Verder: er zijn aanwijzingen dat politicologen (bv. Andrew Reynolds) in hun advieswerk voor nieuwe democratieën letterlijk gebruik maken van de cube root law als ze advies geven over hoe groot het parlement moet zijn. Ook leuk: Reynolds geeft aan dat als je het onderbouwd met de cube root law politici gemiddeld genomen het aantal inderdaad makkelijker aanvaarden – het is dan immers een politicologische natuurwet…

    Log in om te reageren
  5. Gijs SchumacherGijs Schumacher says

    02/09/2013 at 19:34

    dat is echt hilarisch en sneu tegelijkertijd…

    Log in om te reageren
  6. Avatardirkmjk says

    02/09/2013 at 21:46

    Misschien om het af te maken nog een scatterplot waarin het aantal parlementariërs waar een land op uit zou komen volgens de cube root law wordt afgezet tegen het werkelijke aantal parlementariërs?

    Log in om te reageren
  7. Gijs SchumacherGijs Schumacher says

    02/09/2013 at 22:13

    Bijgevoegd. Dit geeft natuurlijk niet een heel ander beeld…het is op basis van tweede kamers en equivalenten.

    Log in om te reageren
  8. Avatardirkmjk says

    03/09/2013 at 07:52

    Dank, interessant!

    Log in om te reageren

Geef een reactie Antwoord annuleren

Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.

Primary Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

Het probleem van Thierry Baudet

De flexwet is ‘mislukt’: hebben journalistiek en politiek zitten slapen?

Jongeren en democratie: naar een tirannie van de meerderheid?

Podcast

Aflevering 92 – Het kabinet-Rutte III treedt af, met Tom Louwerse en Tom van der Meer

Het kabinet-Rutte III is afgetreden vanwege het zogenaamde toeslagenschandaal. De Belastingdienst, … [Lees verder...]

Episode 91 – Coup, insurrection, or what? with Abbey Steele

Last Wednesday an armed mob attacked and occupied the U.S. Capitol Building where both houses of … [Lees verder...]

Episode 90 – The Nightmare Before Brexit, with Rob Ford

Who else to turn to for our Christmas Special than our old pal Rob Ford (University of Manchester). … [Lees verder...]

Populisme

Plaatjes van de electoraatjes: FVD

Op 17 maart zijn er verkiezingen voor de Tweede Kamer. In deze serie ga ik aan de hand van een … [Lees verder...]

Aflevering 87 – De crisis bij Forum voor Democratie, met Sarah de Lange en Léonie de Jonge

Deze aflevering staat in het teken van de crisis bij Forum voor Democratie. Waarom ontplofte juist … [Lees verder...]

Corona en radicaal-rechts populisme: einde van een tijdperk?

Betekent de coronacrisis het begin van het einde van het radicaal-rechtse populisme in Europa? Deze … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2021 StukRoodVlees

Copyright © 2021 · SRV Theme op Genesis Framework · WordPress · Log in