• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

Twee honderd jaar gemeentelijke herindeling in 1 minuut

door Henk van der Kolk 02/02/2021 1 Reactie

KLIK OP DE AFBEELDING

Met openbare data en een beetje kennis van programmeren is het mogelijk op een leuke manier te laten zien hoe bestuurlijk Nederland in de afgelopen 200 jaar is veranderd. Uiteraard biedt die verandering voor degenen die zich een beetje hebben verdiept in het Nederlandse lokale bestuur geen nieuw inzicht, maar die inzichten waren toch wat verstopt in grafieken en tabellen. Bijgaande animatie toont een grootschalige gemeentelijke herindeling die vooral inzette na de Tweede Wereldoorlog. En dan laten de kaartjes nog niet eens zien dat de gemeenten door bevolkingsgroei veel meer inwoners kregen. Het Nederlands lokaal bestuur is mede daardoor in de afgelopen 80 jaar snel fundamenteel van karakter veranderd.

Details

Degenen die bereid zijn het plaatje een aantal keren af te spelen wijs ik graag op de aanleg van het Noordzeekanaal (1865-1876), van de diverse polders in de voormalige Zuiderzee (beginnend in 1932 en eindigend in 1970), en de aanleg van de diverse gebiedsuitbreidingen ten westen van Rotterdam (eind negentiende eeuw en dan weer na de Tweede Wereldoorlog). Ook nog kleinere details als het bij Nederland voegen van Elten en Tudderen en het weer teruggeven in 1963 zijn te zien.

Foutjes?

Het eerst verschijnen en dan weer tijdelijk verdwijnen (tijdens WOII) van de Afsluitdijk riep de vraag op of dit alleen een cartografische vergissing was of dat er meer achter zit (waarschijnlijk het eerste). En ook kleine eilandjes in de randmeren die er soms wel en soms niet zijn roepen vragen op. Ten slotte zijn de kaartjes tot in de jaren negentig wel, maar daarna niet meer voorzien van de rivieren. Dat valt niet direct op, maar omdat sommige gemeenten grondgebied hebben aan beide zijden van de IJssel zal iemand die een paar keer achter elkaar kijkt een vreemde verspringing zien halverwege de jaren negentig.

Bronnen De gegevens in de kaart en de grafiek zijn afkomstig uit twee openbare bronnen. DANS heeft een prachtige set historische kaartjes in DANS easy staan (gemaakt door O.W.A. Boonstra, zie Dr. O.W.A. Boonstra (2007) NLGis shapefiles. DANS. https://doi.org/10.17026/dans-xb9-t677). De hele set kun je niet in ene downloaden, maar iemand van DANS was zo aardig me daarbij achter de schermen te helpen. En het CBS heeft een set nieuwere kaartjes op de website staan (https://www.cbs.nl/nl-nl/dossier/nederland-regionaal/geografische-data/cbs-gebiedsindelingen).  De kaartjes verschillen wat van elkaar, vandaar die breuk in de jaren negentig. Het bewegende plaatje is in de Kerstvakantie van 2020 als bijproduct van een schrijfproject gemaakt in R (met onder meer de pakketten sf (voor het inlezen van de shapefiles), tidyverse (voor het bepalen van het aantal unieke gemeentenamen in een jaar en het maken van de grafiek), magic (voor het combineren van de plaatjes) en gganimate (voor het achter elkaar plaatsen van de plaatjes in een animatie). Ik heb met dezelfde data een Plotly gemaakt die ook met een schuifje controle geeft een bepaald jaar te kiezen. Maar dat is wellicht iets voor een andere keer.

Filed Under: Lokale politiek Tagged With: Bestuur, Gemeentelijke herindeling

Over de auteur

Henk van der Kolk
Henk van der Kolk
Website: https://www.utwente.nl/bms/pa/staff/kolk/
  • Sociale media links 

Reader Interactions

Comments

  1. AvatarBoukje Cuelenaere says

    03/02/2021 at 10:28

    Mooi! Het gaat wel heel snel! Interessant dat de herindelingen ook tijdens de tweede wereldoorlog doorgingen.

    Log in om te reageren

Geef een reactie Antwoord annuleren

Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.

Primary Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

Drie gewone politieke verschijnselen in ongewone tijden

De kracht van evenredigheid

De Peilingwijzer loopt achter de feiten aan

Podcast

Stemmen: een verkiezingspodcast zonder peilingen. Aflevering 3 – Zeg me hoe je denkt over immigranten en ik vertel je je mening over windmolens

In de derde aflevering van Stemmen gaan we het hebben over de conflicten achter de … [Lees verder...]

Stemmen: een verkiezingspodcast zonder peilingen. Aflevering 2 – Waarom kiezers wél trouw blijven aan hun standpunten, maar niet aan partijen

In deze tweede aflevering van Stemmen spreken we over hoe burgers een partij kiezen die bij hen … [Lees verder...]

Stemmen: een verkiezingspodcast zonder peilingen. Aflevering 1 – Waarom (en waarop) stemmen we?

Naast onze reguliere podcast gaan we in samenwerking met de Correspondent een podcastreeks maken … [Lees verder...]

Populisme

Plaatjes van de electoraatjes: FVD

Op 17 maart zijn er verkiezingen voor de Tweede Kamer. In deze serie ga ik aan de hand van een … [Lees verder...]

Aflevering 87 – De crisis bij Forum voor Democratie, met Sarah de Lange en Léonie de Jonge

Deze aflevering staat in het teken van de crisis bij Forum voor Democratie. Waarom ontplofte juist … [Lees verder...]

Corona en radicaal-rechts populisme: einde van een tijdperk?

Betekent de coronacrisis het begin van het einde van het radicaal-rechtse populisme in Europa? Deze … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2021 StukRoodVlees

Copyright © 2021 · SRV Theme op Genesis Framework · WordPress · Log in