• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

Volkskrant-onderzoek naar partijen en gemeentelijk beleid maakt causale claims niet waar

door Armen Hakhverdian 14/03/2014 4 Reacties

Gisteren publiceerde de Volkskrant onderzoek (zie ook hier) naar de invloed van partijen op gemeentebeleid. De krant schrijft:

Op sommige thema’s lukt het een aantal partijen duidelijke accenten te leggen. Gemeentebesturen met VVD- of D66-wethouders hebben de afgelopen collegeperiode de belasting voor huiseigenaren, ozb, minder verhoogd dan gemeenten waarin deze partijen geen deel uitmaken van de coalitie. Deze twee partijen zitten ook relatief vaak met elkaar in een gemeentebestuur. In colleges met de VVD nam deze belasting met gemiddeld 11,5 procent toe, in colleges zonder de VVD met 17,3 procent.

 

Ook spreekt de krant over partijen die wel of geen “stempel weten te drukken” op beleid.

Hier wordt nadrukkelijk een causaal verband gelegd. Bepaalde partijen zouden een toegevoegde waarde hebben in termen van beleidsuitkomsten. Met andere woorden, als de VVD niet in gemeente X had meebestuurd, dan waren bepaalde belastingen hoger geweest. Het probleem is alleen dat deze causale conclusies in de verste verte niet volgen uit het onderzoek.

 

Appels met peren

In de onderzoeksverantwoording staat dat de onderzoekers hebben gekeken naar verschillen in beleidsuitkomsten (concreet: “bezuinigingskeuzes”) “tussen gemeenten waar een partij in het college deelneemt en gemeenten waar een partij niet in het college zit.” Het moge duidelijk zijn dat gemeentes op tal van andere relevante kenmerken verschillen dan alleen de samenstelling van het bestuur. Je kunt niet simpelweg een verschil in uitgaven waarnemen in gemeentes waar de PvdA wel of niet in het college zit en dan concluderen dat dat verschil wordt veroorzaakt door de PvdA.

Dit vormt een schoolvoorbeeld van wat in de statistiek ‘omitted-variable bias’ wordt genoemd. Politieke krachtsverhoudingen en beleidsuitkomsten kunnen beiden worden veroorzaakt door bijvoorbeeld structurele kenmerken van een gemeente (grootte, welvaart, bevolkingssamenstelling, enz.) waardoor het negeren van deze variabelen een vertekend beeld geeft van partijpolitieke effecten. De onderzoekers maken nergens melding dat zij hiervoor hebben gecorrigeerd, enkel dat zij hebben gekeken naar “significante verschillen.” Als zij die relevante verschillen wél hebben meegenomen, is de onderzoeksverantwoording hopeloos incompleet.

De Lokale Monitor Werk, Inkomen en Zorg van de FNV doet het aanzienlijk beter. In Bijlage 1 van het rapport (p. 47) onderzocht de FNV of de partijpolitieke samenstelling van de gemeenteraad samenhangt met talloze indicatoren op het gebied van werk, inkomen en zorg (zie Bijlage 2 voor deze indicatoren). Er blijken inderdaad wat significante verbanden te bestaan, maar de onderzoekers vermelden geheel terecht: “Om misverstanden te voorkomen, moet worden benadrukt dat de gevonden verbanden niet noodzakelijk iets zeggen over oorzaak en gevolg” (p. 47). Daarvoor zou je immers moeten controleren op de vele mogelijke omitted variables.

Tot slot nog dit over het Volkskrant-onderzoek: welke “uitschieters” zijn “buiten de analyse gehouden”? Als je verantwoording aflegt voor je onderzoek (wat ik heel erg toejuich), doe dat dan ook. Liefst met een linkje naar het databestand dat is gebruikt, zodat geïnteresseerden daar eventueel mee aan de slag kunnen gaan.

Partijen zijn natuurlijk direct aan de haal gegaan met de boterzachte causale claims uit het Volkskrant-onderzoek…

 

Jouw stem telt, blijkt ook maar weer uit onderzoek Volkskrant: http://t.co/oVMMp9c0Af ^M #GR2014 pic.twitter.com/RuT4cd6Dvx

— Partij van de Arbeid (@PvdA) March 13, 2014

 

“@VVD: Volkskrant: #VVD zorgt voor laagste lokale lasten http://t.co/ZTnu6jWLm3 #GR2014” pic.twitter.com/PN6uVxkofI

— VVD-Enschede (@VVD_ENSCHEDE) March 13, 2014


 

Categorie: Overig, Politicologie en Methodologie, Regering en beleid Tags: gemeenteraadsverkiezingen, lokale politiek, partijen

Over de auteur

Armen Hakhverdian
Armen Hakhverdian is universitair hoofddocent politicologie aan de Universiteit van Amsterdam. Hij doet onderzoek naar politieke vertegenwoordiging, publieke opinie en ongelijkheid. Hij schreef samen met Wouter Schakel het boek 'Nepparlement? Een pleidooi voor politiek hokjesdenken' (2017, Amsterdam University Press) over ongelijke vertegenwoordiging in Nederland.
  • Sociale media links 

Lees Interacties

Reacties

  1. Gijs Schumacher zegt

    14/03/2014 om 12:03

    Ze hadden op z’n minst ook wel mogen controleren voor het aantal wethouders dat een partij dan levert aan het college (of het aantal zetels van die partij in de raad). Het maakt nogal uit of je het Big Beast van het college bent of de minstreel.

    Login om te reageren
  2. Edgar zegt

    14/03/2014 om 12:59

    Is er eigenlijk nog een ‘onderzoeksjournalist’ die dat predicaat verdient? Ondeugdelijke onderzoek heeft wel invloed in campagnetijd. Heel jammer

    Login om te reageren
  3. Kristof Jacobs zegt

    14/03/2014 om 13:11

    Mooi stuk, Armen! Schrale troost misschien, maar dat de partijen er mee aan de haal zijn gegaan en de boodschap meegeven ‘jouw stem doet ertoe’ (hoe onterecht ook) heeft misschien nog een kleine positieve impact op de voter turnout.
    En wie weet, misschien gaan de journalisten de volgende keer bij jou langs voor raad…

    Login om te reageren
  4. Renate Dekker zegt

    15/03/2014 om 13:27

    Ik vind het problematisch, dat je als leek niets of niemand meer kan/durft te vertrouwen. Doet de waarheid er nog toe? Is er een verborgen agenda of is het onkunde of gemakzucht? Alles wordt gehypet, populisme viert hoogtij; wat is mijn doelgroep en wat wil men horen.
    Is er nog iemand met een lange termijn visie?

    Login om te reageren

Geef een reactie Reactie annuleren

Je moet ingelogd zijn op om een reactie te plaatsen.

Primaire Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

Luisteren politici naar burgerparticipatie?

Hebben media schuld aan de economische crisis?

Plaatjes van de electoraatjes: de Partij voor de Dieren

Podcast

Episode 132 – The 2025 German elections, with Tarik Abou-Chadi

We are joined by Tarik Abou-Chadi (Oxford) to discuss the dystopian reality of the 2025 German … [Lees verder...]

Aflevering 131 – Het regionale kiesstelsel van Pieter Omtzigt, met Henk van der Kolk en Simon Otjes

De Stuk Rood Vlees podcast is terug, en wel met een gortdroge aflevering over kiesstelsels! In het … [Lees verder...]

Episode 130 – Countdown to Extinction (UK edition), with Rob Ford

It's time for our UK election preview with our old pal Rob Ford (University of Manchester). Are the … [Lees verder...]

Populisme

Wie is er bang van ‘het volk’? Politiek elitisme in vier Europese landen

Het succes van populisme leidde de afgelopen jaren tot een omvangrijke literatuur rond de vraag wie … [Lees verder...]

Aflevering 127 – Waardenloze politiek (en een stukje formatie), met Tom van der Meer

Tom van der Meer (UvA) schuift aan om te vertellen over zijn nieuwste boek 'Waardenloze politiek: … [Lees verder...]

Plaatjes van de electoraatjes 2023: de PVV

Op 22 november zijn er verkiezingen voor de Tweede Kamer. In deze serie gaan wij aan de hand van een … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2025 StukRoodVlees

Copyright © 2025 · SRV Theme op Genesis Framework · WordPress · Log in