• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

VVD stemt in Europees Parlement als ‘D66-light’

door Simon Otjes, Harmen Van der Veer 09/05/2014 4 Reacties

Woensdag liet Gijs Schumacher mooi zien dat volgens experts de meeste partijen dichtbij hun Europese broers staan. De moederpartij blijkt leidend: het CDA is evenals de Europese Volkspartij (EVP) centrum-rechts, terwijl de sociaaldemocratische fractie (S&D) net als de PvdA centrum-links is. De enige uitzondering die hij liet zien was de VVD: deze partij was wel erg rechts voor de liberale Alliantie van Liberalen en Democraten voor Europa (ALDE).

Maar blijven deze verschillen nog overeind als we kijken naar het stemgedrag in het Europees Parlement, in plaats van waar experts de partijen plaatsen? Kan de VVD haar rechtse profiel behouden in de meer gematigde ALDE-fractie? Of moet zij zoveel water bij de wijn doen dat ze een soort D66-light worden?

 

Stemgedrag in twee dimensies

Wij hebben alle hoofdelijke stemmingen in het Europees Parlement van deze zittingsperiode verzameld van de website votewatch.eu. We kijken hier naar een twee-dimensionaal model van stemgedrag, want we zien meer dan alleen de links/rechts-dimensie -die Schumacher gebruikt- in het stemgedrag. In het Europees Parlement is ook een tweede dimensie te ontdekken: eentje die zowel pro-/anti-Europese integratie raakt maar ook een dynamiek tussen de partijen die wél, en de partijen die níet vertegenwoordigers in de Europese Commissie en de Europese Raad hebben.

De hoofdelijke stemmingen in het Europees Parlement zijn uiteraard individueel. We tonen hier de gemiddelde posities van de Nederlandse delegaties. We hebben ook de gemiddelde positie van de Europese fractie opgenomen (de gekleurde cirkels) en een indicatie waar het merendeel van de fractie staat (de gekleurde ellipsen geven het gebied aan waar 68% van de parlementariërs van die groep zich bevindt).

 

Ruimtelijk model van stemgedrag in het Europees Parlement

 

Geconcentreerde fracties

Het eerste wat opvalt is dat veel fracties vrij geconcentreerd zijn. De christen-democratische EVP is het meest samenhangend. Zij neemt een centrum-rechtse positie in en is daarbij ook erg voor het huidige beleid van de Europese Commissie. De sociaal-democratische S&D-fractie neemt een centrumlinkse positie in. Bij hen valt op dat de PvdA’ers relatief links in deze fractie staan. De groene nemen een positie in die net linkser is dan de sociaal-democraten. Bovendien hebben zij meer een oppositionele positie. GroenLinks staat relatief links in deze fractie. Aan de linkerkant zijn er ten slotte de Europees Unitair Links/Noords Groen Links (GUE/NGL). Zij zijn minder coherent. De twee leden die origineel op de SP lijst verkozen zijn, staan meer aan de oppositionele (en anti-integratie-) kant dan de anderen van hun Europese fractie.

Aan de rechterkant is er de fractie van de Europese Conservatieven en Hervormers (ECR): de fractie rondom de Britse conservatieven. Zij zijn ook tamelijk oppositioneel. De “christelijk-sociale” ChristenUnie staat rechts binnen deze fractie. Europa van Vrijheid en Democratie (EFD) is een fractie van vooral rechtse en anti-Europese partijen die hebben afgesproken geen fractiediscipline te hebben. Het mag niemand verbazen dat zij dus weinig coherent zijn. De SGP’ers in de fractie had qua stemgedrag ook binnen de ECR-fractie kunnen passen. De PVV’ers hebben geen fractie maar hebben een heldere rechtse, anti-Europese positie.

 

ALDE

Dan rest de ALDE fractie. Wat hieraan opvalt is dat deze fractie relatief coherent is. Zij staat in het centrum van de politieke ruimte: een teken dat zij zeer machtig is: als middelste fractie geeft de ALDE geeft vaak de doorslag voor links of rechtse oplossingen. De D66-fractie staat in het centrum van deze club. De VVD’ers liggen meer aan de rechterkant, maar liggen nog binnen het gebied waar ruim twee derde van de ALDE-parlementariërs staan. Ze stemmen ook niet rechtser dan de EVP-fractie, wat we wel zouden verwachten op basis van de positie van de partij zoals experts die duiden. Het eigen rechtse geluid van de VVD is niet terug te zien in het stemgedrag. De partij schikt zich, althans in het stemgedrag, naar de fractiediscipline van de centristische ALDE fractie.

Nederlandse partijen schikken zich qua stemgedrag dus allemaal naar de lijn die er in hun eigen fractie geldt. Voor de meeste fractie betekent dit dat zij ongeveer staan waar we op basis van de partijposities van expert zoals Schumacher die presenteerde zouden verwachten dat ze staan. De rechtse VVD is de uitzondering op die regel. In het Europees Parlement is zij dus een soort D66-light.

Filed Under: EU en internationaal, Politieke partijen Tagged With: Europees Parlement

Over de auteurs

Simon Otjes
Universitair docent Nederlandse Politiek bij de Universiteit Leiden en Onderzoeker bij het Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen van de Rijksuniversiteit Groningen. Zijn onderzoek richt zich op de rol van politieke partijen in Nederland en Europa, met een bijzondere interesse voor de ruimtelijke modellen die politiek gedrag structureren.
Website: http://www.simonotjes.nl
  • Sociale media links 
Harmen Van der Veer
Harmen van der Veer werkt als data-analist voor zijn eigen bedrijf en doceert aan de Universiteit Leiden. Zijn interesses gaan uit naar de Europese Unie, parlementair gedrag en complexe onderzoeksmethodieken.
Website: https://harmen.net/
  • Sociale media links 

Reader Interactions

Comments

  1. Andre Engels says

    09/05/2014 at 13:23

    Ik vraag me af wat de links-rechtsdimensie in dit diagram nu precies aangeeft. Als het een klassieke economische links-rechtsdimensie zou zijn, dan lijkt de CU me veel te rechts, en is het op zijn minst merkwaardig dat GUE/NGL niet links van S&D staat. Wellicht is het een gemengde economische en culturele links-rechtsdimensie. Maar zelfs dan doet het vreemd aan de ChristenUnie rechts van de SGP te zien.

    Log in om te reageren
  2. Gijs Schumacher says

    09/05/2014 at 13:35

    Weer een cool plaatje! Dit stuk i.c.m. mijn eerdere stuk laat mooi zien dat de VVD zich rechtser/eurokritischer voordoet dan ze is. De experts van de CHES zijn het ook behoorlijk oneens over de positie van de VVD op europese integratie. Ik heb wel een vraag: in analyses van stemgedrag heb je natuurlijk te maken met een agenda (en dan ook nog alleen hoofdelijke stemmingen). Is er iets bekend over hoe dit leidt tot biases in de creatie van dimensies, met name in het EP?

    Log in om te reageren
  3. simon otjes says

    09/05/2014 at 14:45

    @Andre: Het model is inductief. Dat wil zeggen dat we hebben gekeken of partijen hetzelfde stemmen of anders en op basis daarvan hen in een ruimte geplaatst. De namen heb ik later aan dimensies gegeven om te helpen bij de interpretatie. Maar de CU stemt in het Europees Parlement anders dan dat zij doet in de Tweede Kamer: daar staat zij over het algemeen links van het CDA. De ChristenUnie volgt in het Europees Parlement het stemgedrag van de Britse Conservatieven.

    @Gijs: Dit is uiteraard een simpele analyse. Of het type stemmingen in het EP effect heeft de modellen heeft Hoyland een artikel geschreven http://eup.sagepub.com/content/11/4/597.short

    Log in om te reageren
  4. seven says

    15/05/2014 at 11:14

    Dus het CDA is meer voor EU-integratie (eurofiel) dan D66? Of is ze meer voor voorstellen van de commissie waar de EVP partijen flink vertegenwoordigd zijn? (wat misschien hetzelfde is, want Barosso/de commissie doet veel eurofiele voorstellen?

    Log in om te reageren

Geef een antwoord Reactie annuleren

Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.

Primary Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

Over de mythe van de ontevreden jongeren

Dé zzp-stem bestaat niet

De peilingen zaten er weer na… waren eigenlijk best goed

Podcast

Episode 106 – “I’m f**king furious and I don’t f**king care anymore”, with Rob Ford

Rob Ford (University of Manchester) joins us to discuss the resignation of Liz Truss and the sorry … [Lees verder...]

Episode 105 – A new prime minister and a new monarch, with Rob Ford

For the first time ever, the UK acquired a new prime minister and a new monarch in the same week. … [Lees verder...]

Aflevering 104 – Terugblik gemeenteraadsverkiezingen, met Josje den Ridder, Simon Otjes en Tom van der Meer

We gaan de gemeenteraadsverkiezingen nabeschouwen met Josje den Ridder (SCP), Simon Otjes … [Lees verder...]

Populisme

Plaatjes van de electoraatjes: de radicaal-rechtse ruimte

Over anderhalve week stemmen we voor de Provinciale Staten en de waterschappen. Waar zullen we – … [Lees verder...]

Analyse van raadsinstrumenten laat zien: ook in gemeenteraden heerst het monisme

Het is alweer ruim een half jaar geleden dat de gemeenteraadsverkiezingen plaatsvonden. Inmiddels … [Lees verder...]

Gevoelens van culturele afstand als verklaring voor de opleidingskloof in anti-establishment-opvattingen en -gedrag

In veel Westerse democratieën leven onder een aanzienlijk deel van de bevolking … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2023 StukRoodVlees

Copyright © 2023 · SRV Theme op Genesis Framework · WordPress · Log in