• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

Waarom hogeropgeleiden meer politiek participeren

door Matthijs Rooduijn 04/11/2013 2 Reacties

Binnen de politicologie wordt opleidingsniveau vaak gezien als een belangrijke voorspeller van politiek gedrag. Zo zouden lager opgeleiden minder politiek participeren dan hoger opgeleiden. Maar over de vraag waarom opleidingsniveau nu eigenlijk een belangrijke voorspeller is van politieke participatie bestaat meer onduidelijkheid. Ten eerste zou je iemands opleiding zélf als belangrijkste oorzaak kunnen zien. Een goede opleiding zou dan tot meer politieke kennis, meer politieke interesse, en meer politieke vaardigheden leiden. Mensen met een betere opleiding zullen om deze reden meer politiek participeren. Het zou, ten tweede, echter ook zo kunnen zijn dat de oorzaak niet zozeer in de opleiding zelf gezocht moet worden. Misschien zijn mensen die een hoge opleiding hebben genoten meer geneigd politiek te participeren door hun cognitieve vermogens of de opvoeding die ze gehad hebben. Het is dan niet de opleiding zelf die politieke participatie in de hand werkt, maar het zijn de sociale omstandigheden en de cognitieve vermogens die al aanwezig waren vóórdat iemand aan zijn of haar opleiding begon, die van invloed zijn op de mate van politieke participatie. Welke verklaring is nu het meest waarschijnlijk?

In een recent onderzoek (paywall) vindt Mikael Persson ondersteuning voor de tweede verklaring. Hij maakt gebruik van een Brits vragenlijstonderzoek, een zogenaamde ‘cohortstudie’, waarbij mensen die op ongeveer hetzelfde moment geboren zijn (tussen 5 en 11 april 1970) hun leven lang gevolgd worden en één keer in de zoveel jaar worden gevraagd een vragenlijst in te vullen (tijdens hun kindertijd werd de vragenlijst door hun ouders ingevuld). Persson richt zich op een vragenlijst die deze groep heeft ingevuld in 2004 – toen alle respondenten dus 34 waren. In dat jaar is aan alle respondenten gevraagd of ze bij de laatste verkiezingen gestemd hadden, en of ze in het voorgaande jaar een petitie hadden getekend, contact hadden opgenomen met een parlementslid, en/of hadden geparticipeerd in een demonstratie. Uit de analyse blijkt dat wanneer je rekening houdt met onder andere de cognitieve vaardigheden van de respondenten in hun jonge jaren, het opleidingsniveau van de ouders, en de mate waarin de respondenten als kinderen deelnamen aan sociale en culturele activiteiten, het effect van opleidingsniveau op politieke participatie geheel verdwijnt.

Het is dus niet het opleidingsniveau zelf dat bepaalt in hoeverre iemand politiek participeert; het zijn de cognitieve vermogens en de sociale omstandigheden die aan de opleiding voorafgaan die hierop van invloed zijn. Helaas kan Persson op basis van dit onderzoek niet aantonen welke van deze factoren de doorslag geven. Volgens hem is het vooral de combinatie. Ook weten we op basis van deze studie niet of deze conclusies ook opgaan voor andere landen.

Britse beleidsmakers die politieke participatie van burgers willen stimuleren moeten dus niet al hun geld op een beter onderwijssysteem zetten. (Al kunnen er natuurlijk wel genoeg andere redenen zijn om het onderwijssysteem te verbeteren!) Beter kunnen ze ouders stimuleren hun kinderen al jong te laten participeren in allerlei sociale en culturele activiteiten. Maar beleidsmakers kunnen niet alles. De cognitieve vermogens van kinderen zijn niet zo makkelijk te veranderen…

Categorie: Civil society, Regering en beleid Tags: opleiding, Politieke participatie

Over de auteur

Matthijs Rooduijn
Matthijs Rooduijn is universitair hoofddocent bij de afdeling Politicologie van de Universiteit van Amsterdam. Hij doet onderzoek naar kiezers en partijen en in het bijzonder naar populisme. Hij is mede-oprichter en -directeur van het Hot Politics Lab.
Website: http://matthijsrooduijn.nl
  • Sociale media links 

Lees Interacties

Reacties

  1. Armen Hakhverdian zegt

    04/11/2013 om 08:11

    Zie ook dit stuk van Kam en Palmer (http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&aid=1927220) die stellen dat tertiair onderwijs geen toegevoegde waarde heeft qua participatie, maar werkt als selectiemechanisme. Ik zou overigens graag eens studies zien die niet kijken naar tertiair vs de rest maar eerder in het traject (basisonderwijs en middelbaar onderwijs).

    Login om te reageren
  2. SF zegt

    04/11/2013 om 20:59

    In hoeverre is ‘cognitieve vaardigheden van de respondenten in hun jonge jaren’ de belangrijkste voorspeller? Gezien de (inmiddels) zeer hoge correlatie met hoogst behaalde opleidingsniveau.

    Hoeveel verbetert het model nog met inclusie van de andere variabelen?

    Iets gelieerd, is er toevallig al onderzoek gedaan naar invloed van verschil in professionele achtergrond (bv. Alfa vs. Beta) op politieke participatie?

    Login om te reageren

Geef een reactie Reactie annuleren

Je moet ingelogd zijn op om een reactie te plaatsen.

Primaire Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

Prof.dr. Rudy B. Andeweg

Rudy Andeweg: een veelzijdig en betrokken politicoloog

Best-of Hot Politics Lab 2020 en meer met Bert Bakker en Gijs Schumacher

Te Veel of Te Weinig Parlementariërs?

Podcast

Aflevering 133 – Wilders blaast het kabinet op, met Henk van der Kolk en Simon Otjes

Geert Wilders heeft zijn steun aan het kabinet ingetrokken. En zoals het een extraparlementair … [Lees verder...]

Episode 132 – The 2025 German elections, with Tarik Abou-Chadi

We are joined by Tarik Abou-Chadi (Oxford) to discuss the dystopian reality of the 2025 German … [Lees verder...]

Aflevering 131 – Het regionale kiesstelsel van Pieter Omtzigt, met Henk van der Kolk en Simon Otjes

De Stuk Rood Vlees podcast is terug, en wel met een gortdroge aflevering over kiesstelsels! In het … [Lees verder...]

Populisme

Wie is er bang van ‘het volk’? Politiek elitisme in vier Europese landen

Het succes van populisme leidde de afgelopen jaren tot een omvangrijke literatuur rond de vraag wie … [Lees verder...]

Aflevering 127 – Waardenloze politiek (en een stukje formatie), met Tom van der Meer

Tom van der Meer (UvA) schuift aan om te vertellen over zijn nieuwste boek 'Waardenloze politiek: … [Lees verder...]

Plaatjes van de electoraatjes 2023: de PVV

Op 22 november zijn er verkiezingen voor de Tweede Kamer. In deze serie gaan wij aan de hand van een … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2025 StukRoodVlees

Copyright © 2025 · SRV Theme op Genesis Framework · WordPress · Log in