Komende mei staan de Europese Parlementsverkiezingen op het programma. De opkomst bij deze verkiezingen varieert sterk tussen verschillende Europese landen. Samen met collega’s Andreas Schuck en Claes de Vreese onderzocht ik hoe mediaberichtgeving de opkomst kan beïnvloeden. We keken daarbij vooral naar de rol van ‘conflict framing’ – de mate waarin politiek nieuws in conflicteuze termen gepresenteerd wordt – gedurende de weken voorafgaand aan de vorige EP-verkiezingen, in 2009. Het artikel ‘Who’s afraid of conflict’ (paywall) verschijnt binnenkort in British Journal of Political Science.
De verwachting is dat conflict framing een mobiliserend effect heeft: het bepaalt mensen erbij dat het in de verkiezing ergens om gaat en er iets te kiezen valt.
Het onderzoek combineert een inhoudsanalyse van politiek nieuws in nationale kranten en in televisienieuws gedurende de vier weken voorafgaand aan de verkiezingen met een panelsurvey, waarin dezelfde mensen een paar weken voor en direct na de verkiezingen worden ondervraagd. Dit gebeurt in 21 van de 27 EU landen. Het onderstaande figuur laat zien dat er flink variatie zit in de mate van conflict framing tussen de verschillende landen, waarbij Nederland ergens in de middenmoot valt.
Vervolgens worden beide typen gegevens gecombineerd en gekeken of blootstelling aan conflict framing ervoor zorgt dat individuen eerder zijn gaan stemmen. Dit blijkt inderdaad hetgeval: naarmate een individu meer nieuws dat in termen van conflict wordt gepresenteerd is tegengekomen wordt de kans dat zij is gaan stemmen groter, zelfs als we controleren voor het voornemen al dan niet te gaan stemmen voor de campagne. Bovendien blijkt het effect groter in landen waar de berichtgeving overwegend positief is: juist daar valt conflict op.
De resultaten laten zien dat politiek conflict niet iets is om bang voor te zijn: integendeel, juist in de context van verkiezingen waarbij de betrokkenheid van burgers beperkt is kan het positieve effecten hebben.
In wat voor opzicht verschilt het ‘conflict frame’ precies met het ‘game frame’ en ‘strategy frame’? Ik begrijp dat media bij een conflict frame inzoomen op de verschillen tussen partijen, maar hoe definiëren jullie dit fame precies?
@Ralf: bij het conflict frame gaat het inderdaad om het feit dat er tegenstelling/verschil van mening/ruzie tussen twee actoren wordt gepresenteerd (dat kan ook inhoudelijk zijn). Het game frame gaat normaal gesproken over het presenteren van politiek als een spel en bijhorende terminologie, bij strategy framing is er een focus op achterliggende overwegingen van politieke actoren om bepaalde dingen wel of niet te doen. Zie voor een aardig overzicht van diverse type frames: http://jonathanstray.com/papers/The%20framing%20of%20politics.pdf