• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

Zijn er liberale en conservatieve wetenschappelijke waarheden?

door Mariken van der Velden 18/02/2015 1 Reactie

Afgelopen weekend was het naast Valentijnsdag ook Global Divestment Day. Op deze dag zijn er wereldwijd 450 acties ondernomen om aandacht te vragen voor alternatieven voor fossiele energie. Of, in de woorden van de organisatie: “We are demanding institutions to do what is necessary to avert the climate crisis by divesting from fossil fuels. Together, we are making fossil fuels history.”

Of deze slogan nu meer mensen zal overtuigen, is te betwijfelen. Recent wetenschappelijk onderzoek van Schuldt, Roh and Schwarz in Amerika laat zien dat Republikeinen minder vertrouwen hadden in wetenschappelijk onderzoek naar het klimaat als het bericht over dit onderzoek de woorden global warming gebruikt in plaats van het woord klimaatverandering.

 

Partijvoorkeur en wetenschappelijk bewijs

Het wetenschappelijk debat is bij uitstek een plaats waar partijvoorkeur geen rol zou moeten spelen: wetenschappelijk bewijs is onafhankelijk en onpartijdig! Dat in de discussie over de implicaties van het wetenschappelijk onderzoek, bijvoorbeeld het genetisch manipuleren van voedsel, politieke voorkeuren een rol spelen is geen nieuws. De toepassingen van wetenschappelijke bevindingen kunnen iemands waarden of religieuze overtuigingen immers beïnvloeden. Maar er wordt steeds meer wetenschappelijk bewijs verzameld (het recente artikel van Kraft, Taber en Lodge geeft hiervan een overzicht) dat laat zien dat ook het wetenschappelijk debat niet vrij is van partijvoorkeuren.

In een experiment waarin deelnemers willekeurig ingedeeld worden in een groep waar wetenschappelijk bewijs de conservatieve (of liberale) ideologie ondersteunt of in een groep waar wetenschappelijk bewijs de conservatieve (of liberale) waarden tegenspreekt, laten Nisbet, Cooper en Garret zien dat partijvoorkeuren een rol spelen: Democraten zijn niet bereid wetenschappelijk bewijs over het gebruik van nucleaire energie als een positieve ontwikkeling te geloven, terwijl Republikeinen het wetenschappelijk bewijs over de menselijke evolutie niet voor waar willen aannemen.

‘Bewijs is bewijs’ zou je denken, maar hoe kan het dan dat mensen wetenschappelijk bewijs voor bepaalde gebieden meteen geloven maar bewijs voor andere wetenschappelijke velden niet? Het overzichtsartikel van Kraft, Taber en Lodge dat afgelopen week in de The ANNALS of the American Academy of Political and Social Science verscheen, beschrijft dat wanneer het wetenschappelijke bewijs niet overeenkomt met de standpunten van hun voorkeurspartij mensen het wetenschappelijk bewijs systematisch onderschatten, betwijfelen en beschimpen. Wanneer het wetenschappelijk bewijs wél ondersteunend is aan de eigen overtuigingen, wordt het voor zoete koek geslikt. Het experiment van Shen en Gromet laat zien dat wanneer wetenschappelijk bewijs voorgelegd werd over het gebruik van neuroscience bij rechtszaken Republikeinen dit alleen goed wetenschappelijk bewijs vonden als dit de strafmaat voor de beklaagde verlengde, maar het wetenschappelijk bewijs niet geloofden en zelfs neuroscience niet wilden toepassen in strafzaken als de beklaagde hierdoor korter in het gevang zou komen.

 

Het rationaliseren van wetenschappelijk bewijs

Taber en Lodge komen in hun boek ‘The Rationalizing Voter’ met een verklaring voor het selectief geloven van bewijs, dit noemen zij het John Q. Public model. Zij tonen aan dat mensen voor sociale contexten en begrippen al een voorafgaande houding hebben ontwikkeld die bepaalde emoties en gedachten bij zich draagt. Voordat je dan actief een besluit gaat nemen of een standpunt wil innemen over bijvoorbeeld de maatregelen om de klimaatverandering tegen te gaan, worden deze herinneringen en emoties al in de hersenen aangesproken en beïnvloedt dit het proces van besluitvorming. Dit model stelt een openlijk debat over wetenschap en wetenschappelijke bevindingen in een heel ander licht: misschien kunnen wij feiten en meningen wel niet scheiden en moeten we accepteren dat we constant alle “feiten” aan het rationaliseren zijn!

Filed Under: Politicologie en Methodologie Tagged With: klimaatverandering, rationaliseren

Over de auteur

Mariken van der Velden
Mariken van der Velden is universitair docent Politieke Communicatie bij de afdeling Communicatiewetenschappen van de Vrije Universiteit Amsterdam.
Website: https://research.vu.nl/en/persons/mariken-van-der-velden
  • Sociale media links 

Reader Interactions

Comments

  1. Ab de Vos says

    19/02/2015 at 13:58

    Dit fenomeen wordt reeds door Aristoteles besproken in de Retorica; een boek dat eigenlijk standaard ingevoerd zou moeten worden in het hogere onderwijs. Hij onderscheidt naar toehoorder en doelstelling de communicatieve situatie van de politieke rede en die van de wetenschappelijke rede.

    Tegenwoordig wordt het fenomeen, dacht ik, ook besproken als de reductie van cognitieve dissonantie door rational choice theoretici. De neurologische twist is dan weer iets van nu.

    Een belangrijk probleem hiermee verbonden, lijkt mij het gezagsverlies van de wetenschap door politisering en economisering, door fraude en door de neiging van positivisten de grenzen van de wetenschap in metafysisch of levensbeschouwelijk opzicht te overschrijden.

    Nog afgezien van het lage intellectuele niveau van mensen die aan dergelijke discussies meedoen, waar dan de werking van de retorica aanvangt.

    Log in om te reageren

Geef een antwoord Reactie annuleren

Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.

Primary Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

7 tips om te leiden

De Stuk Rood Vlees Podcast, aflevering 6: Rudy Andeweg over de Nederlandse parlementaire democratie

Welke lijsttrekker lacht het meest? En hoe?

Podcast

Episode 106 – “I’m f**king furious and I don’t f**king care anymore”, with Rob Ford

Rob Ford (University of Manchester) joins us to discuss the resignation of Liz Truss and the sorry … [Lees verder...]

Episode 105 – A new prime minister and a new monarch, with Rob Ford

For the first time ever, the UK acquired a new prime minister and a new monarch in the same week. … [Lees verder...]

Aflevering 104 – Terugblik gemeenteraadsverkiezingen, met Josje den Ridder, Simon Otjes en Tom van der Meer

We gaan de gemeenteraadsverkiezingen nabeschouwen met Josje den Ridder (SCP), Simon Otjes … [Lees verder...]

Populisme

Plaatjes van de electoraatjes: de radicaal-rechtse ruimte

Over anderhalve week stemmen we voor de Provinciale Staten en de waterschappen. Waar zullen we – … [Lees verder...]

Analyse van raadsinstrumenten laat zien: ook in gemeenteraden heerst het monisme

Het is alweer ruim een half jaar geleden dat de gemeenteraadsverkiezingen plaatsvonden. Inmiddels … [Lees verder...]

Gevoelens van culturele afstand als verklaring voor de opleidingskloof in anti-establishment-opvattingen en -gedrag

In veel Westerse democratieën leven onder een aanzienlijk deel van de bevolking … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2023 StukRoodVlees

Copyright © 2023 · SRV Theme op Genesis Framework · WordPress · Log in