• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
StukRoodVlees

Politicologie en actualiteit

  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

Zijn er liberale en conservatieve wetenschappelijke waarheden?

door Mariken van der Velden 18/02/2015 1 Reactie

Afgelopen weekend was het naast Valentijnsdag ook Global Divestment Day. Op deze dag zijn er wereldwijd 450 acties ondernomen om aandacht te vragen voor alternatieven voor fossiele energie. Of, in de woorden van de organisatie: “We are demanding institutions to do what is necessary to avert the climate crisis by divesting from fossil fuels. Together, we are making fossil fuels history.”

Of deze slogan nu meer mensen zal overtuigen, is te betwijfelen. Recent wetenschappelijk onderzoek van Schuldt, Roh and Schwarz in Amerika laat zien dat Republikeinen minder vertrouwen hadden in wetenschappelijk onderzoek naar het klimaat als het bericht over dit onderzoek de woorden global warming gebruikt in plaats van het woord klimaatverandering.

 

Partijvoorkeur en wetenschappelijk bewijs

Het wetenschappelijk debat is bij uitstek een plaats waar partijvoorkeur geen rol zou moeten spelen: wetenschappelijk bewijs is onafhankelijk en onpartijdig! Dat in de discussie over de implicaties van het wetenschappelijk onderzoek, bijvoorbeeld het genetisch manipuleren van voedsel, politieke voorkeuren een rol spelen is geen nieuws. De toepassingen van wetenschappelijke bevindingen kunnen iemands waarden of religieuze overtuigingen immers beïnvloeden. Maar er wordt steeds meer wetenschappelijk bewijs verzameld (het recente artikel van Kraft, Taber en Lodge geeft hiervan een overzicht) dat laat zien dat ook het wetenschappelijk debat niet vrij is van partijvoorkeuren.

In een experiment waarin deelnemers willekeurig ingedeeld worden in een groep waar wetenschappelijk bewijs de conservatieve (of liberale) ideologie ondersteunt of in een groep waar wetenschappelijk bewijs de conservatieve (of liberale) waarden tegenspreekt, laten Nisbet, Cooper en Garret zien dat partijvoorkeuren een rol spelen: Democraten zijn niet bereid wetenschappelijk bewijs over het gebruik van nucleaire energie als een positieve ontwikkeling te geloven, terwijl Republikeinen het wetenschappelijk bewijs over de menselijke evolutie niet voor waar willen aannemen.

‘Bewijs is bewijs’ zou je denken, maar hoe kan het dan dat mensen wetenschappelijk bewijs voor bepaalde gebieden meteen geloven maar bewijs voor andere wetenschappelijke velden niet? Het overzichtsartikel van Kraft, Taber en Lodge dat afgelopen week in de The ANNALS of the American Academy of Political and Social Science verscheen, beschrijft dat wanneer het wetenschappelijke bewijs niet overeenkomt met de standpunten van hun voorkeurspartij mensen het wetenschappelijk bewijs systematisch onderschatten, betwijfelen en beschimpen. Wanneer het wetenschappelijk bewijs wél ondersteunend is aan de eigen overtuigingen, wordt het voor zoete koek geslikt. Het experiment van Shen en Gromet laat zien dat wanneer wetenschappelijk bewijs voorgelegd werd over het gebruik van neuroscience bij rechtszaken Republikeinen dit alleen goed wetenschappelijk bewijs vonden als dit de strafmaat voor de beklaagde verlengde, maar het wetenschappelijk bewijs niet geloofden en zelfs neuroscience niet wilden toepassen in strafzaken als de beklaagde hierdoor korter in het gevang zou komen.

 

Het rationaliseren van wetenschappelijk bewijs

Taber en Lodge komen in hun boek ‘The Rationalizing Voter’ met een verklaring voor het selectief geloven van bewijs, dit noemen zij het John Q. Public model. Zij tonen aan dat mensen voor sociale contexten en begrippen al een voorafgaande houding hebben ontwikkeld die bepaalde emoties en gedachten bij zich draagt. Voordat je dan actief een besluit gaat nemen of een standpunt wil innemen over bijvoorbeeld de maatregelen om de klimaatverandering tegen te gaan, worden deze herinneringen en emoties al in de hersenen aangesproken en beïnvloedt dit het proces van besluitvorming. Dit model stelt een openlijk debat over wetenschap en wetenschappelijke bevindingen in een heel ander licht: misschien kunnen wij feiten en meningen wel niet scheiden en moeten we accepteren dat we constant alle “feiten” aan het rationaliseren zijn!

Filed Under: Politicologie en Methodologie Tagged With: klimaatverandering, rationaliseren

Over de auteur

Avatar
Mariken van der Velden
Mariken van der Velden is universitair docent Politieke Communicatie bij de afdeling Communicatiewetenschappen van de Vrije Universiteit Amsterdam.
Website: https://research.vu.nl/en/persons/mariken-van-der-velden
  • Sociale media links 

Reader Interactions

Comments

  1. AvatarAb de Vos says

    19/02/2015 at 13:58

    Dit fenomeen wordt reeds door Aristoteles besproken in de Retorica; een boek dat eigenlijk standaard ingevoerd zou moeten worden in het hogere onderwijs. Hij onderscheidt naar toehoorder en doelstelling de communicatieve situatie van de politieke rede en die van de wetenschappelijke rede.

    Tegenwoordig wordt het fenomeen, dacht ik, ook besproken als de reductie van cognitieve dissonantie door rational choice theoretici. De neurologische twist is dan weer iets van nu.

    Een belangrijk probleem hiermee verbonden, lijkt mij het gezagsverlies van de wetenschap door politisering en economisering, door fraude en door de neiging van positivisten de grenzen van de wetenschap in metafysisch of levensbeschouwelijk opzicht te overschrijden.

    Nog afgezien van het lage intellectuele niveau van mensen die aan dergelijke discussies meedoen, waar dan de werking van de retorica aanvangt.

    Log in om te reageren

Geef een reactie Antwoord annuleren

Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.

Primary Sidebar

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • RSS Feed

Populaire berichten

De ideologie van Forum voor Democratie

De ongemakkelijke realiteit van de antivaccinatie-beweging

Wat als… Nederland het Britse kiesstelsel zou hebben?

Willekeurige berichten

De politieke dominantie van hoogopgeleiden

Identiteit is obstakel én middel voor politieke participatie van migranten

Een referendumactie als hordeloop

Podcast

Stemmen: een verkiezingspodcast zonder peilingen. Aflevering 6 – Wie heeft de macht tijdens de formatie?

In deze aflevering van Stemmen gaan we dieper in op het formatieproces. Wie heeft het initiatief en … [Lees verder...]

Aflevering 94 – De ‘Heilige Alliantie’ tussen orthodoxe christenen en radicaal-rechts, met Sander Rietveld

Mijn gast van vandaag is Sander Rietveld, politicoloog en onderzoeksjournalist bij Zembla. Sander … [Lees verder...]

Stemmen: een verkiezingspodcast zonder peilingen. Aflevering 5 – De Grote Uitslagenshow

In deze aflevering bespreken we de verkiezingsuitslagen. Aan tafel zitten maar liefst vijf … [Lees verder...]

Populisme

Aflevering 94 – De ‘Heilige Alliantie’ tussen orthodoxe christenen en radicaal-rechts, met Sander Rietveld

Mijn gast van vandaag is Sander Rietveld, politicoloog en onderzoeksjournalist bij Zembla. Sander … [Lees verder...]

Cas Mudde: “Rutte vormt grotere bedreiging voor de liberale democratie dan uiterst rechts”

Iris Beau Segers, onderzoeker aan het Center for Research on Extremism (C-REX), interviewt Cas … [Lees verder...]

Stemmen: een verkiezingspodcast zonder peilingen. Aflevering 5 – De Grote Uitslagenshow

In deze aflevering bespreken we de verkiezingsuitslagen. Aan tafel zitten maar liefst vijf … [Lees verder...]

Blogroll

  • Andrew Gelman
  • Ballots & Bullets
  • Fight Entropy
  • FiveThirtyEight
  • The Monkey Cage
  • The Upshot
  • Wonkblog
  • OVER SRV
  • AUTEURS
  • CATEGORIEËN
  • ARCHIEF
  • CONTACT

© 2021 StukRoodVlees

Copyright © 2021 · SRV Theme op Genesis Framework · WordPress · Log in